Süreyya Ciliv 2 milyon dolara geçti...

Kulislerde Süreyya Ciliv'in Microsoft'tan Turkcell'e iki milyon dolar transfer ücreti ve yıllık 400 bin dolara geçtiği konuşuluyor. Ancak Ciliv'in transfer ücreti, aylık maaşı ve ne kadar prim alacağı net bir şekilde açıklanmadı. Ciliv'in ne kadar ücret aldığını öğrenmek için önümüzdeki günlerde New York Borsası'na yapılacak açıklamayı beklemek gerekiyor. Çünkü bu konuda dünya şirketlerinin aksine Türk şirketlerinde bir şeffaflık yok. Resmi rakamlara ulaşılmasa da Avrupa'da birkaç milyon doları bulan tepe yöneticilerin ücretleri, Türkiye'de 10-20 bin Euro arasında değişiyor. Türkiye'de en yüksek maaşı alan CEO'lar arasında Shell Genel Müdürü Canan Ediboğlu, Microsoft Türkiye Genel Müdürü Çağlayan Arkın ve Unilever Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı İzzet Karaca'nın isimleri geçiyor. Uluslararası şirketlerin yanı sıra Koç ve Sabancı gibi büyük grupların da maaş düzeyleri benzerken CEO'ların yıllık gelirini arttıran asıl unsur ise performans primleri üzerinden yapılan pazarlıklar oluyor. Yüksek maaş alan sektörler arasında ise birinciliği bilişim alırken, telekomünikasyon, finans ve petrol bu sektörü izliyor. Türkiye'de büyük şirketlerde tepe yöneticilerin gelirleri 2001 krizi öncesinde dünyadaki pekçok üst düzey yönetici ile yarışıyordu. Yıllık 400-450 bin dolara çıkan gelirler krizin ardından transferlerin durmasıyla inişe geçti. Ancak ekonomideki hareketlenme ile birlikte artan yabancı yatırımlar sayesinde maaşlar ve gelirler tekrar yükseliş trendine geçti. Türkiye'de en çok kazanan yöneticiler arasında Koç, Sabancı gibi grupların yanı sıra çok uluslu şirketler, bilişim ve petrol şirketlerinin CEO'ları yer alıyor. CEO maaşlarını yükselten unsurlar arasında yıl sonu primleri ve yan imkanlar yer alıyor. CEO'ların maaşlarına ek olarak kendisi ve ailesine özel sağlık sigortası ödeniyor. Şirket arabası, çeşitli kulüp üyelikleri, cep telefonu faturaları, lap-top gibi imkanlar da sunuluyor.Yabancı CEO'lara ev ve kira ödemesi gerçekleştiriliyor. Türk yöneticiler aynı pozisyondaki bir yabancıya göre yüzde 20 daha az maaş alıyor. Avrupa ile ABD şirketleri arasında da fark var. Avrupalılar daha düşük ücretle yetinmek zorunda kalıyor. Sistem örtülü ödenek gibi Human Resources Management Kurucu Ortağı Aylin Coşkunoğlu Nazlıaka, Süreyya Ciliv'e önerildiği tahmin edilen 400 bin dolarlık ücretin dünya ölçülerinde çok uygun bir rakam olduğunu ve Turkcell ölçeğinde bir firma için de doğru bir anlaşma olduğunu belirtti. Dünyada halka açık şirketlerin CEO ücretlerinde şeffaf bir politika uyguladığına değinen Nazlıaka, Türkiye'de böyle bir uygulama olmadığına dikkat çekti. Türkiye'de maaşlar ile ilgili hiçbir rakamın tam olarak gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Nazlıaka, "Türkiye'de üst düzey yöneticiler gerek CEO gerek genel müdür düzeyinde olsun, yıl sonu primleri şirket kayıtlarına girmeden açıktan ödeme şeklindedir. Aylık ve transfer ücretlerinde bilgiye ulaşmakta sıkıntı olabiliyor. Finans departmanının en başındaki biri bile CEO'nun ne maaş aldığını bilemeyebiliyor. Bazen kişisel hesaplardan para aktarılabiliyor. Türkiye'de örtülü ödenek sistemi oturmuş. Bizde de bir süre sonra bu sistemin değişmesi ve daha şeffaflaşması gerekiyor. Vergi sistemi nedeniyle firmalar açıklama yapmak istemiyor. Her iki taraf da bunun kayıtdışı olmasını arzu ediyor" dedi. Performans odaklı pazarlık 1990'lı yıllarda şöhretli CEO'ların hüküm sürdüğü iş dünyasında astronomik ücretler ödeyen büyük şirketler, hissedarların tepkileri ve performans düşüklüğü nedeniyle CEO ödemelerinde reform yapmak zorunda kaldılar. Performans artık öncelikli kriter olarak kabul ediliyor. Kriz öncesine göre CEO transferlerinde farklılıklar olduğunun altını çizen Aylin Nazlıaka, "Türkiye de yurtdışına çok hızlı adapte oldu, artık daha performans odaklı bir pazarlık sistemi gelişti. Önceden CEO'nun aracı Mercedes mi BMW mi diye tartışılırken, şimdi performans priminin ne olacağı üzerine odaklanılıyor. Firma, ayda 20 bin Euro'nun yüzde 60'ını ödeyeceğim, yıl sonu hedeflerini tutturursan geri kalanı ödeyeceğim diyor. Her şey performans odaklı hale geldi" diye konuştu. Önümüzdeki yıllar ise giderek artan yabancı sermayenin CEO'ların yüzünü güldüreceği belirtiliyor. Özellikle çok uluslu şirketlerin Türkiye ayağında çalışan CEO'ların transfer olanakları artıyor. Türkiye'de yüksek maaş veren sektörler arasında birinciliği bilişim alırken, telekomünikasyon, finans ve petrol bu sektörü izliyor. Bu kapsamda bilgi teknolojileri ve finans sektörünün geleceği parlak. Microsoft Türkiye Genel Müdürü Çağlayan Arkın ve BT Türkiye Genel Müdürü Tahir Uysal'ın en yüksek maaş alanlar arasında bulunması bu nedenle sürpriz değil. Hızlı tüketim maddeleri, ilaç da parlak sektörler arasında yer alıyor. Referans Gazetesi /Gülfem Varlık