Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Ekonomi Teknoloji WhatsApp'ın yazı sisteminde önemli değişiklik - Teknoloji Haberleri
        1

        FBI ve Apple arasında yaklaşık 6 ay önce yaşanan iPhone krizi, teknoloji sektörünün neredeyse ana konusu haline gelmiş ve günlerce gündemden düşmemişti.

        2

        Apple'ın San Bernardino’da 14 kişinin ölümü ile sonuçlanan terör saldırısında kanıt olarak alınan şifreli iPhone 5c modelini açmamakta direnmesi üzerine FBI, bir kaç gün sonra iPhone'un şifresini kırmayı başardıklarını açıklamış ve konu kapanmıştı.

        3

        Bazı kullanıcılar Apple'ın FBI ile iş birliği yaparak iPhone 5c'yi gizli bir şekilde açtığını ve Apple için bu ikili tartışmanın iyi bir reklam çalışmasına döndüğünü savunuyor.

        4

        Gizli kapılar ardında neler yaşandı bilemeyiz, ancak FBI'ın yaptığı yeni açıklama ikinci bir kriz mi çıkıyor? sorusunu akıllara getiriyor.

        5

        Minnesota alışveriş merkezinde 10 kişiyi bıçaklayan Dahri Adan isimli teröristin iPhone'unu ele geçiren FBI yetkilileri, telefonun kilidini açmak için çalışmalara başladıklarını duyurdu.

        6

        Telefonun kilidini açmak için Apple'a başvuru yapılıp yapılmayacağı henüz bilinmezken FBI özel ajanı Rich Thornton'ın, açıklamasında yer verdiği ' Cihazda yer alan verilere erişebilmek için tüm yasalara ve teknik yollara başvuracağız ' ifadesi kafalarda soru işaretlerine neden oldu.

        7

        Ele geçirilen telefonunun hangi iPhone modeli olduğunun belirtilmemesi, uzmanların NAND yonga vb. müdahalelerin başarılı olup olmayacağı konusunda değerlendirmeler yapmasını engelliyor.

        8

        Anadolu Ajansı'nın haberine göre; Geçen yıl ABD'nin San Bernardino kentindeki saldırıyı düzenleyen Seyid Rıdvan Faruk'a ait iPhone'nun şifresinin kırılmasında FBI'a yardım etmeyi reddeden Apple, bu defa da New York'ta bir uyuşturucu davasında Jun Feng adlı kişiye ait iPhone'un şifresinin kırılmasında ABD Adalet Bakanlığının talebini geri çevirdi.

        9

        Merkezi Kalifroniya'da bulunan şirketten yapılan açıklamada, ABD hükümetinin New York davasında Apple'ın yardımının gerekli olduğunu ispat edemediği ve Feng'e ait iPhone'dan bilgileri çıkarmak için bakanlığın bütün yolları denemediği belirtildi. FBI, San Bernardino davasında Faruk'a ait iPhone'un şifresinin ismi açıklanmayan bir kaynak tarafından kırıldıktan sonra Apple'ın yardımına ihtiyaç duymadığını bildirmişti.

        10

        Ancak, FBI Direktörü James Comey, geçen hafta, Faruk'a ait iPhone'nun şifresini kırmak için kullanılan yöntemin diğer modeller için çalışmayabileceğini söylemişti. Öte yandan, geçen hafta, Amerikalı bir grup siyasetçi, emniyet güçlerinin yardıma ihtiyaç duyduğu anda akıllı telefonların şifrelerinin üretici firmaları tarafından kırılmasına olanak sağlayacak bir yasa tasarısını Temsilciler Meclisi'ne sunacaklarını açıklamıştı.

        11

        İŞTE DAVAYLA İLGİLİ TÜM YAŞANANLAR

        12

        WHATSAPP'IN SON GÜNLERDE BAŞINA GELMEYEN KALMADI!

        13

        WhatsApp bu kez de çok yakında yapılacak sesli görüşmeleri tamamen şifreleyecek. Apple ve FBI arasında devam eden kullanıcı gizliliğinin korunmasına yönelik anlaşmazlık teknoloji endüstrisinin de bu anlamda yeniden yapılanmasına neden olmaya başladı. Endüstrideki birçok firmanın desteğini alan Apple'ın bu tavrı diğer firmaların da daha güvenlikli ürünler geliştirmesinin yolunu açmış gibi görünüyor. En popüler mesajlaşma servislerinden WhatsApp bu anlamda önümüzdeki haftalarda sesli sohbetlerin şifrelenerek kullanıcı gizliliğini daha çok ön planda tutacağını duyurdu.

        14

        The Guardian'da yer alan habere göre firma ayrıca genel olarak güvenlik alanındaki kapasitelerine daha fazla önem vermeye başlamayı da planlıyor. Ancak bu hamlenin, bir sonraki adımda WhatsApp'ı hedef alacağı konuşulan FBI'ı ne kadar mutlu eder, orasını bilmek biraz zor. Söz konusu gelişmenin, Brezilya'da Facebook yetkilisinin tutuklanma kararı alınmasının ardından gelmesi de dikkat çekici. Yetkili, Brezilya hükumetinin WhatsApp'taki mesajlaşma verilerine yönelik talebini geri çevirdikten sonra gözaltına alınmıştı.

        15

        Uygulama metin mesajlarını tamamen gönderen ve alıcı arasında şifrelediği için firmanın elinde yetkililere sunabileceği kayıtlar bulunmuyor. Bu şifrelemeye sesli sohbetlerin de eklenmesi WhatsApp'ın Brezilya ve tüketicilerin verilerine erişim talep eden diğer hükumetler nezdinde daha da sorunlu bir uygulama haline gelmesi de olası.

        16

        İŞTE FBI WHATSAPP VE APPLE ARASINDA YAŞANANLAR

        17

        Apple ile ABD arasında sürmekte olan şifreli iletişim protokollerine yönelik anlaşmazlık şimdi de WhatsApp’a da sıçradı. Eğer Whatsapp pes ederse, ABD istihbaratı Whatsapp mesajlarının şifresini çözüp mesajları bir bir okuyabilecek.

        18

        Apple ve FBI arasındaki şifre gerginliği henüz sonlanmamışken bu kez de ABD yargısı WhatsApp’ın şifrelenmiş mesajlarına takıldı. Popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp, 2014 yılı sonlarında mesajları şifreleme imkanı tanıyarak, mesajları gizleyebilmenin yolunu açmıştı. Şimdi ise, ABD yargısının bu konuda bir esneklik istediği belirtiliyor.

        19

        Bir milyar kullanıcı tarafından kullanılan popüler mesajlaşma uygulamasının aldığı bu talep, yeni güvenlik tartışmaları yaratacak gibi görünüyor. ABD yargısının talebini alan ve bilgi paylaşımı yapmayı reddeden Whatsapp, bu olaya herhangi bir teröristin karışmadığını ve böyle bir isteğin Apple davasındakine göre çok daha gereksiz olduğunu da belirtmiş. Ancak tabii ki Whatsapp'ın bu açıklamalarını kimse umursamamış.

        20

        Bu gibi konularda gönüllü araştırma yapan Electronic Frontier Foundation'ın raporuna göre mahkemeler, son zamanlarda artan bilgi paylaşımı durumlarını değerlendirecek ve bu paylaşımların Apple ve Whatsapp'a nasıl sorunlar yaşatabileceğini araştıracak. Bu araştırmalar sonucunda Apple'ın ve Whatsapp'ın bilgi paylaşması zorunlu kılınırsa bu olayların uzayacağı düşünülebilir.

        21

        İŞTE FBI APPLE DAVASINDA SON DURUM

        22

        Teknoloji devi Apple, FBI ile yaşadığı ‘telefon kilidi açma’ krizinde geri adım atması durumunda tüm iPhone’ların kamera ve mikrofonlarının devlet tarafından kontrol edilebilmesinin yolu açılacağı için endişe duyduğunu açıkladı.

        23

        İnternet yazılımları ve hizmetlerinden sorumlu başkan yardımcısı Eddy Cue, şirketin Federal Soruşturma Bürosu FBI ile arasında 22 Mart’ta görülecek ‘telefon kilidi açma’ davası öncesinde konuştu. Cue ABD’de İspanyolca yayın yapan Univision televizyonuna yaptığı açıklamada, ‘şirketin gelecekte devlet tarafından kullanıcıların telefonlarının kamera ve mikrofonlarını gözetlemeye zorlanabileceğini’ belirtti.

        24

        Cue sözlerine ‘Apple bu davayı kaybederse müşterilerinin güvenini kaybedecek ve devletin istediği zaman kişisel verilere ulaşmasını sağlayacak bir ‘arka kapı’ oluşacak’ diyerek devam etti. Tecrübeli yönetici ‘Eğer kaybedersek gün gelecek boşanma davası, göçmenlik davası, vergi davası gibi çeşitli anlaşmazlıklarda FBI telefonların kamera ve mikrofonlarını kontrol ederek herkesi izleyebilecek’ ifadelerini kullandı.

        25

        FBI geçen yıl aralık ayında San Bernardino’da 14 kişiyi öldüren bir kişinin telefonundaki kilidi önemli bilgiler olduğu gerekçesiyle Apple’dan açmasını istemiş ancak şirket reddedince olay mahkemeye taşınmıştı. FBI Apple’dan şifrenin 10 kez yanlış girilmesi durumunda telefonu fabrika ayarlarına döndüren kilit uygulamasının kaldırılmasını talep ediyor. FBI böylece kilitleri açabilmek için sınırsız kombinasyonlar denerken telefonların içindeki veriler silinmeyecek.

        26

        ABD Adalet Bakanlığı, federal mahkemeye sunduğu belgede, Apple'ın iPhone'lardaki teknolojik bariyerleri, güvenlik güçlerine karşı kasten geliştirdiğini öne sürdü. Bakanlığın, ABD'nin Los Angeles şehrindeki federal mahkemede görülen “şifre davası” kapsamında sunduğu son belgede, ABD'li teknoloji şirketi Apple'a yeni suçlamalarda bulunuldu.

        27

        Şirketin aralık ayında California'nın San Bernardino kentinde 14 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıyı düzenleyen ve güvenlik güçleri tarafından öldürülen 28 yaşındaki Seyid Rıdvan Faruk'a ait iPhone'nun şifresini kırmaya yasal olarak zorlanmasını talep eden Adalet Bakanlığı avukatları, Apple'ın konuya ilişkin iddialarının “yanlış” ve “yıpratıcı” olduğunu savundu.

        28

        “Apple'ın söylemi sadece yanlış değil aynı zamanda özgürlüklerimizi ve haklarımızı koruyan kurumları yıpratıcı” ifadelerine yer verilen metinde, şirketten istenenin sadece bir iPhone'a yönelik makul bir talep olduğu belirtildi. Bu talebin hiçbir şekilde hükümete tüm dünyadaki iPhone'ların kilidini kırabilecek “ana kodlama”yı temin etmeyeceğini ve bunu Apple'ın da bildiği ileri sürülen dokümanda, şunlar kaydedildi:

        29

        “Bu dava, genel değil spesifik bir duruma bakıyor. Apple, 14 Amerikalıyı öldüren teröristle ilgili kanıtların bulunduğu iPhone ile yasal arama izni arasında duran teknolojik bariyerleri, kasten geliştirdi. Bu bariyerleri, FBI'ın telefonu araştırmasını sağlamak için sadece Apple kaldırabilir ve bunu gereksiz zorluk çıkarmadan yapabilir.” Apple, FBI ve Adalet Bakanlığının avukatları, Los Angeles kentindeki federal mahkemede 22 Mart'taki duruşmada karşı karşıya gelecek.

        30

        ŞİFRE SAVAŞININ GEÇMİŞİ

        31

        ABD’nin California eyaletindeki San Bernardino kentinde engellilere hizmet veren bir merkeze aralık ayında düzenlenen saldırıda 14 kişi hayatını kaybetmiş, 28 kişi yaralanmıştı. Eylemi terör saldırısı olarak nitelendiren FBI, saldırganlardan Seyid Rıdvan Faruk’un kullandığı iPhone'un şifresinin kırılması için Apple’dan teknik yardım talep etmişti. FBI, Apple'ın talebini geri çevirmesi üzerine Los Angeles şehrindeki federal mahkemeye başvurmuş ve yargıç Sheri Pym, Apple'ın FBI'nın soruşturmasına teknik yardım sağlaması gerektiğine hükmetmişti.

        32

        Apple'ın Üst Düzey Yöneticisi (CEO) Tim Cook ise mahkeme kararının ardından yaptığı açıklamada, şirketin, FBI'ın taleplerini yerine getirmesinin dünyadaki bütün iPhone'ların güvenliğini tehlikeye atacağını dile getirerek, mahkeme kararına uymayacaklarını duyurmuştu.

        33

        ABD Adalet Bakanlığı ise bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını bildirerek, Apple’ın söz konusu iPhone'un şifresinin kırılması için gerekli yazılımı yazmaya yasal olarak zorlanması için davayı gören mahkemeye başvurmuştu. Bunun ardından şirketin avukatları, FBI'ın soruşturmasına teknik yardım sağlanmasına yönelik hüküm veren federal mahkemeye başvurarak, söz konusu kararın iptalini istemişti.

        34

        Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, ABD'li yetkililerin iPhone'ların şifresinin kırılması konusunda Amerikalı teknoloji devi Apple'a baskı yapmasına karşı çıktı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el Hüseyin, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "ABD'li yetkililer, Pandora'nın kutusunu açma riskiyle karşı karşıya ve bu durum milyonlarca insanın hem fiziksel hem finansal güvenliğini tehlikeye atabilir" dedi.

        35

        ABD Federal Soruşturma Bürosunun (FBI) talebinin insan hakları, gazeteciler ve muhalif siyasetçiler, muhbirler ve milyonlarca kişi üzerinde son derece zararlı etkileri olacağına dikkati çeken Zeyd, bu davanın otoriter rejimlerin ve bilgisayar korsanlarının önünü açabileceği uyarısında bulundu.

        36

        FBI, Aralık 2015'te ABD'nin San Bernardino kentinde terör saldırısı düzenleyen Seyid Rıdvan Faruk’a ait iPhone'un şifresinin kırılmasıyla ilgili Apple'dan yardım talep etmişti. Ancak Apple, dünya genelindeki milyonlarca iPhone kullanıcılarının gizlilik ve güvenlik haklarına işaret ederek bu talebi geri çevirmişti. ABD'de bir federal yargıç, iPhone'ların şifresinin kırılması konusunda Apple'a baskı yapılamayacağına hükmetti.

        37

        New York Doğu Bölgesi Mahkemesi Yargıcı James Orenstein, Brooklyn'de devam eden bir uyuşturucu davasında ele geçirilen bir iPhone'un şifresinin kırılma talebini reddetti. Orenstein, kararında, "ABD hükümeti, soruşturma kapsamında, Apple'ı rızası dışında bir yükümlülüğe zorlayamaz" ifadesini kullandı.

        38

        Karar, FBI'ın San Bernardino soruşturmasını da etkileyebilir. FBI, Aralık 2015'te ABD'nin San Bernardino kentinde terör saldırısı düzenleyen Seyid Rıdvan Faruk’a ait iPhone'un şifresinin kırılmasıyla ilgili Apple'dan yardım talep etmişti. Ancak Apple, dünya genelindeki milyonlarca iPhone kullanıcılarının gizlilik ve güvenlik haklarına işaret ederek, bu talebi geri çevirmişti.

        39

        Apple ile FBI arasında çekişme ülkede ulusal güvenlik ve bireylerin güvenlik hakları arasında tartışmaya yol açarken, Orenstein kararında bu ikileme de dikkati çekti. Toplumdaki farklı görüşlerin acilen bir denge bulmasının önemini vurgulayan Orenstein, kararında, "Bu tartışma bugün yapılmalı ve günümüzün teknolojik ve kültürel gerçeklerini değerlendirebilen kanun koyucular tarafından ele alınmalı" dedi.

        40

        Apple, FBI ve Adalet Bakanlığının avukatları 22 Mart'ta, "San Bernardino davası"nın duruşmasında karşı karşıya gelecek. Mahkemenin FBI'ın talebi üzerine ABD merkezli şirketi San Bernardino saldırganına ait olduğu tahmin edilen cep telefonunun şifresini kırması yönündeki kararına uymayan Apple, ilginç bir adım attı.

        41

        Apple, İsviçreli uygulama geliştiricisi Frederic Jacobs'u ekibe dahil etti. Bu sıradan bir işe alma gibi görünebilir ancak Jacobs'un Edward Snowden'in kullandığı Signal isimli mesajlaşma uygulamasını yaratan ekipten olması bu durumu oldukça dikkat çekici hale getiriyor.

        42

        Eski Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve eski Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) çalışanı Snowden, 2013 yılında 'ABD tarihindeki en önemli sızıntı' olarak nitelendirilen belgeleri basına sızdırmış, ilk olarak İngiliz The Guardian ve Amerikan The Washington Post gazetelerinde yer alan belgelerin ardından NSA'in benzer planları basına yansımıştı.

        43

        Apple'ın ABD Ulusal Güvenlik Kurumu NSA'nın küresel ve kitlesel dinleme ve izleme programı hakkında belgeleri sızdıran Edward Snowden'in kullandığı Signal'ın geliştiricilerinden birini işe alması, mahkeme kararına karşı çıkmaya devam edeceği yönünde bir işaret olarak algılandı.

        44

        Apple'ın mahkeme kararına karşı çıkarak saldırganın iPhone'ununu kırmama kararı Cumhuriyetçi Parti aday adaylarının da gündemindeydi. Başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olmak için yarışan 4 işim de FBI'ın yanında yer aldı ve Apple'ın söz konusu karara uyması gerektiğini belirtti.

        45

        2 Aralık günü San Bernardino'da gerçekleşen ve 14 kişinin hayatını kaybettiği 18 kişinin yaralandığı terör saldırısını düzenleyen ve öldürülen Syed Rizwan Farook'un telefon incelemeleri için FBI, 17 Şubat tarihinden Apple'ın şifre kırmasını istemişti.

        46

        İki aydır sürdürülen soruşturma kapsamında FBI Farook ve eşi Tasfeen Malik'in telefonlarına ulaşmış ancak şifrelerini kıramamıştı. İki saldırganla ilgili birden fazla iddia söz konusu olduğundan FBI direktörü, ABD’de soruşturmayı yürüten savcının girişimleriyle, gelişen teknolojik ürünlerin şifrelemesi konusunda kamu güvenliği açısından FBI’ın etkisizi kaldığını ifade ederek hükümetin bu yönde Apple’ı görevlendirmesini talep etmişti.

        47

        10 BİN FARKLI KOMBİNASYON GEREKTİRİYOR

        48

        FBI 4 haneden oluşan ve 10 bin farklı kombinasyon gerektiren şifreyi kıramamıştı. ABD mahkemesinden Apple'ın şifreyi kırmasıyla ilgili karar çıksa da Apple CEO'su Tim Cook konuyla ilgili "ABD hükümeti Apple'dan müşterilerimizin güvenliğini tehdit eden eşi benzeri görülmemiş bir adım atılmasını istiyor" ifadesinde bulunmuştu. Mahkemenin kararının “arka kapıdan baskın yapma” olarak nitelendiren Cook, diğer davalar içinde bunun emsal oluşturabileceğini vurguladı ve eklemişti:

        49

        “FBI bizden birkaç güvenlik özelliğini bozarak yeni bir iPhone işletim sistemi, geliştirmemizi ve bunu söz konusu iPhone’a yüklememizi istedi. Hükümet bizden yıllardır geliştirdiğimiz güvenlik unsurlarını zayıflatarak kendi müşterilerimizin telefonunu hecklememizi istedi. Teröristlere sempati duymuyoruz. FBI’ın istekleriyle Amerikan demokrasisine duyduğumuz derin saygıdan ve ülkemize olan sevgimizden mücadele ediyoruz.”

        50

        Daha önce Apple'ın, FBI'ın San Bernardino soruşturması kapsamında istediği bilgileri, gerekli mahkeme emirlerini sunduktan sonra ABD hükümetine teslim ettiğini hatırlatan Cook, son talebi özgürlük ve bağımsızlık haklarının bir ihlali olarak tanımladı.

        51

        ULUSAL GÜVENLİĞE ETKİ

        52

        'Senato İstihbarat Komitesi'ne konuyla ilgili bilgi veren FBI Direktörü James Comey, gelişen şifreleme teknolojileri karşısında FBI'ın etkisiz kaldığının belirterek, yasal kısıtlamaların ulusal güvenliğe etki ettiğini iddia etmişti.

        53

        FBI Direktörü James Comey, geçen hafta ABD Kongresine yaptığı açıklamada, FBI'ın Farook'a ait olduğunu düşündüğü iPhone model telefonun şifresini henüz kıramadığını ve içindeki bilgilere ulaşamadığını açıklamıştı. Bunun üzerine, ABD'nin Los Angeles şehrinde bir yargıç, Apple'ın FBI soruşturmasına teknik yardım sağlaması konusunda karar vermişti.

        54

        SİLİKON VADİSİ DESTEK VERMİŞTİ

        55

        Silikon Vadisi'nin dev firmaları FBI'ın uygulamaya çalıştığı ancak Apple'ın olumsuz yanıt verdiği kararına destek veriyorlar. WhatsApp'ın kurucusu Jan Koum ve Google'ın CEO'su Sundar Pichai'nin desteğinin ardından Twitter'ın CEO'su Jack Dorsey Apple'ın kararına destek verdi. Sosyal medya devi Facebook da yayınladığı duyuru ile Apple'ın kararını destekledi. Facebook'tan yapılan açıklamada, şirketlerin güvenlik sistemlerini zayıflatacak kararlara karşı "agrasif bir şekilde savaşılacağı" ifade edildi.

        56

        Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg 'kullanıcılarının kişisel bilgilerini FBI'a vermeyen Apple'a sempati duyduğunu' ifade etti. Konuyla ilgili kişisel Twitter hesabından açıklamalarda bulunan Dorsey, Apple'ın yanında olduğunu belirtti ve liderliğinden dolayı Apple'ın CEO'su Tim Cook'a teşekkür etti.

        57

        BILL GATES'TEN APPLE'A TEPKİ

        58

        Öte yandan Bill Gates, ABD'de gerçekleşen San Bernardino saldırısına yönelik yürütülen soruşturmada Apple'ın ABD hükümeti ile iş birliği yapması gerektiğini söyledi. Microsoft patronu Gates Financial Times gazetesi ile gerçekleştirdiği röportajda Apple'a karşı durdu. Gates, bunun özel bir durum olduğunu ve bu konuda şirketin gerekli bilgileri sağlaması gerektiğini söyledi.

        59

        BASKIYI ARTIRDI

        60

        ABD Adalet Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, söz konusu telefonun, San Bernardino saldırısıyla ilgili önemli bilgiler ve ipuçları içerebileceğinin altı çizilirken, Apple'ın FBI'nın talebini reddetmesi "piyasa stratejisi" olarak nitelendirildi.

        61

        Adalet Bakanlığı'nın, mahkemeye, Apple’ı FBI’ya yardım etmeye zorlaması için yaptığı başvuruda, bu talebin dünyadaki bütün iPhone'ları tehlikeye atmasının söz konusu olmadığı belirtilerek, ‘‘FBI’ın bu talebi başka hiçbir telefon için tehlike arz etmiyor ve yüz milyonlarca telefonun kilidini kırabilecek ana kodlama anahtarına eş değer tutulamaz’’ ifadelerine yer verildi. Metinde, ayrıca Apple'dan talep edilen kod kırma programın şirketin mülkiyetinde kalacağı taahhüdüne yer verilirken, söz konusu davada bir sonraki celsenin 22 Mart'ta görüleceği bildirildi.

        62

        APPLE ABD KONGRESİ'NE ÇAĞRIDA BULUNDU

        63

        Apple, FBI’ın incelemek için iPhone kodlarını istediği San Bernardino katliamı faillerinin cep telefonlarının şifrelerinin el konulup incelendiği sırada değiştirildiğini, bu durumun cep telefonu bilgilerine ulaşmayı imkânsız kıldığını ileri sürdü. Apple ayrıca kodların açılması kararının ABD Kongresi tarafından verilmesini istedi.

        64

        BAŞARISIZ GİRİŞİMLER VERİLERİ SİLİYOR

        65

        iPhone 2014’ten bu yana fabrika ayarlarında kullanıcılarının verilerini şifreliyor. Bu şifrenin 10 kez üst üste yanlış girilmesiyle telefondaki bütün veriler siliniyor. Cihaz kilitlendiğinde ise sadece kullanıcının şifresi ile bilgiler geri getirilebiliyor. FBI iki konuda Apple’dan konuda yardım talep ediyor: Birincisi Farook’un iPhonu’nuna sınırsız erişim hakkı sağlayarak bilgilerin kurtarılması. İkincisi ise Apple’ın art arda farklı şifre kombinasyonlarını kullanarak telefonunun şifresini kırması.

        66

        FBI'IN İSTEĞİ TAM OLARAK NE?

        67

        Nebraska Üniversitesi Hukuk Fakültesi Profesörü Justin Hurwitz, FBI'nın Apple'dan basında yer aldığı gibi Faruk'a ait telefonun şifresini değil, şifreyi kırmayı zorlaştıran ve bu süreçte tüm bilgilerin silinmesine neden olacak iki spesifik fonksiyonu kaldırmasını istediğini vurguladı.

        68

        Teknoloji ve ticaret hukuku alanlarında uzman Hurwitz, "Apple'ın iPhone tasarımı, FBI için sorun yaratan birkaç özelliğe sahip. Bunlardan biri, her yanlış şifre girildiğinde uzayan bekleme süresi. Bu özellik, FBI'nın şifreyi kırmasını zorlaştırıyor. İkinci ve daha problematik özellik ise 'cihazın hafızasını otomotik silme' fonksiyonu. Eğer biri iPhone'a 10 kez yanlış şifreyle girmeye çalışırsa telefon, içindeki tüm bilgileri kendi kendine imha ediyor" değerlendirmesinde bulundu.

        69

        Hurwitz, "Yargıç, Apple'dan iPhone'un kodlamasını zayıflatmasına ya da kırmasına hükmetmedi, sadece FBI'nın, telefonu bilgisayara bağlayıp şifreyi kırmayı denemesine imkan tanımayan iki spesifik fonksiyonu etkisiz hale getirecek kodlamayı yazmasını emretti. Dolayısıyla Apple mahkemenin kararına uysa dahi FBI'nın şifreyi kırması gerekiyor" diye konuştu. Hurwitz, "Apple'ın kaybedeceğini düşünüyorum çünkü bence Apple bu fonksiyonları emniyet kuvvetlerinin faaliyetlerini engellemek için kasten tasarladı" görüşünü paylaştı.

        70

        Dünyadaki hiçbir ülkenin, vatandaşlarına yüzde yüz özgürlük ve gizlilik tanımadığının altını çizen Hurwitz, Apple'ın yüzde yüz kişisel gizlilik vaadinin yerel ve ulusal güvenlik gibi istisnai durumlarla örtüşmediği yorumunu yaptı. Hurwitz, "Muhtemelen DAEŞ bağlantıları olan bir teröristten, bir kitlesel katilden söz ediyoruz. Bu kişi öldü ve telefonu iş verenine aitti. Yasal açıdan FBI'nın telefona erişim hakkı olduğuna hiç şüphe yok. FBI da bu çok açık ve kolay bir dava olduğu için kamuya açıkladı" dedi.

        71

        Apple'ın, istenen kodu yazmayı kabul etmesi ancak hiçbir şekilde FBI'nın kontrolüne bırakmaması gerektiğini belirten Hurwitz, şunları kaydetti:

        72

        "Apple, istenen kodu yazmalı ancak hiçbir şart altında FBI'ya vermemeli veya vermeye zorlanmamalı. Kodun kontrolü her zaman Apple'da kalmalı. Apple'ın yenilgisi gelecekteki benzer durumlara örnek teşkil edecek. Eğer Apple, ABD'de iş birliği yapar ya da yapmaya zorlanırsa bu, diğer ülkelere bir örnek oluşturabilir. Diğer ülkeler de Apple'a bunu ABD için yapabiliyorsan bizim için de yapmak zorundasın diyebilir. Şifre savaşı, FBI için her şekilde kazan-kazan durumuyla sonlanacak Ya mahkemede kazanacaklar ve böylece telefona erişebilecekleri açıkça belirlenmiş olacak ya da mahkemede kaybedecek ama Kongre'de kazanacaklar. Çünkü Kongre'ye gidip, 'bakın bu terörizmle ilgili, kitlesel katillerle ve Apple'ın, otoritelerin önünü kesmesiyle ilgili, bunu önlemek için bir yasa çıkarın' diyecekler. Kongre zaten bu konuya ilişkin yasa tasarısı üzerinde birkaç yıldır çalışıyordu ancak şimdiye kadar bir şey yapmadılar. Bu dava teraziye, Kongre'yi FBI'nın istediği düzenlemeyi çıkarmaya itecek büyüklükte bir ağırlık koyabilir. FBI da bunun için durumu kamuoyuna açıkladı çünkü Kongre'yi harekete geçirecek bir şey varsa onun bu dava olduğunun farkındalar."

        73

        Brookings Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Benjamin Wittes de Apple'ın kişisel özgürlükler konusunda çizgiyi aştığını düşünen uzmanlar arasında yer alıyor. Wittes, "Apple telefon satıyor, özgürlük değil" başlıklı makalesinde, "Apple'ın, müşterilerinin özgürlükleri için savaştığına yönelik öz-sunumu, sadece kendi kendini tebrik etme saçmalığı" değerlendirmesinde bulundu.

        74

        FBI'nın, DAEŞ bağlantılı olabilecek bir katliamın soruşturulmasında Apple'dan yardım alabilmek için her yolu denemesinin gayet normal ve öngörülebilir olduğunu vurgulayan Wittes, "Apple'ın teknolojiyi ve yasal boşlukları kullanarak kendine dokunulmazlık alanı yaratmaya çalıştığı" iddiasını gündeme getirdi.

        75

        Söz konusu makelede, Apple'ın şifre savaşına yol açan özellikleri kasten tasarladığı savunulurken, "Apple, Snowden'ın sızdırdığı bilgilerin ardından tüm materyalleri şifrelemeye karar verdi ve bunların şifresinin ancak kullanıcıların özel olarak verecekleri bir emirle çözülmesini sağladı" ifadeleri kullanıldı.

        76

        ABD’de hükümetin San Bernardino saldırganının telefon şifresini kırmasını istediği Apple’a başkent Washington’daki Federal Soruşturma Bürosu (FBI) önünde destek gösterisi düzenlendi. "Gelecek İçin Savaş" isimli oluşum öncülüğünde bir araya gelen az sayıdaki kişi FBI binası önünde toplandı. “Telefonlarımızı kırmayın” yazılı büyük pankart açan göstericiler, “Güvenlik telefon hayat kurtarır”, “(FBI Direktörü James) Comey, ellerini iPhone’larımızdan çek” yazılı dövizler taşıdı.

        77

        Göstericiler sık sık FBI aleyhinde sloganlar atarken, yapılan basın açıklamasında Apple CEO’su Tim Cook’a destek verildi. FBI’nın talebinin sadece bir telefonun şifresinin kırılmasından öte olduğu ileri sürülerek, özel yaşama müdahaleye izin verilmemesi istendi.

        78

        ABD’nin California eyaletindeki San Bernardino kentinde engellilere hizmet veren merkeze geçen yıl sonlarında düzenlenen saldırıda 14 kişi hayatını kaybetmişti. Eylemi terör saldırısı olarak nitelendiren FBI, saldırganlardan Seyid Rıdvan Faruk’a ait iPhone’un şifresinin kırılması için Apple’a başvurmuştu. Apple da mahkeme kararına rağmen başvuruyu geri çevirmişti.

        79

        SAN BERNARDINO SALDIRISINDA NE OLMUŞTU?

        80

        2 Aralık 2015 tarihinde Amerika'nın California eyaletinin San Bernardino kendinde bir engelli merkezinde maskeli 3 saldırgan uzun namlulu silahlarla saldırı gerçekleştirmiş, 14 kişi hayatını kaybetmiş 18 kişi ise yaralanmıştı. Inland Regional Center'da düzenlenen saldırı sonrasında olay yerine çok sayıda polis ve ambulans sevk edilirken, SWAT timleri ve bomba imha ekipleri de binada arama yapmıştı.

        81

        Saldırganların olaya önceden hazırlandığı tespit edilirken polis saldırganlar çatışma sonucu öldürmüştü. Polis, Syid Rizwan Farook'un karısıyla birlikte saldırıyı gerçekleştirmeden kısa süre önce işyerinde verilen partide bir tartışmaya karıştığını söylüyor olsa da soruşturmayı yürüten uzmanlar, olay yerinde bulunan boru bombaları ve diğer patlayıcı maddeler ile çiftin evlerinde yapılan aramada ortaya çıkan silahlar ve binlerce merminin bir planlamaya işaret ettiğini düşünüyorlar.

        82

        Şikago doğumlu 28 yaşındaki Farook San Bernardino Kamu Sağlığı Dairesi'nde çevre sağlığı uzmanı olarak 47 bin 500 dolar gibi dolgun bir maaşla çalışıyordu. Yakınlarda baba olan Farook, ayrıca Imilap.com adlı Hindistan merkezli çöpçatan sitesine de üye. Çöpçatan sitesinde kendisine ait olduğu düşünülen hesaptaki profil bilgilerine bakılırsa arabaları ve silahları seven dindar bir adamdı.

        83

        Anne ve babası Pakistanlı olan Farook'un saldırıya dahil olan ve öldüren eşi Tashfeen Malik de Pakistan doğumlu. Associated Press ajansına bilgi veren bir kaynak, Tashfeen Malik'in Farook ile 2013'deki Hac ziyareti sırasında Suudi Arabistan'da tanıştığını söylüyor. Çift 2014 yılında Riverside'da evlenmiş ve Riverside İslam Merkezi'nde yapılan düğüne 300 kişi katılmış.

        84

        Gazete dedektiflerin, olay yerinde bulunan uzaktan kumandalı boru bombalarının Inspire isimli bir dergideki tarife göre yapılmış olabileceği ihtimalini de araştırdıklarını bildiriyor. Bu internet dergisi Arap yarımadasında faaliyet gösteren Yemen merkezli El Kaide tarafından hazırlanıyor.

        85

        Farook hakkında bilinen bir başka şey, Riverside İslam Merkezi'nde her gün namaza gittiği. Merkez'in yöneticisi Mustafa Kuko, Farook'un aşırı görüşler benimsediğine işaret edecek bir belirti görmediğini söylüyor. Kuko, "Dinine gayet bağlı biriydi ve iyi kalpli, sakin bir insana benziyordu. Kimseyle tartışmaya kavgaya girmez yumuşak bir sesle kibar kibar konuşurdu. Biraz içine kapalı biriydi, çok sosyal değildi" diyor. Aynı zamanda Guardian gazetesinin haberine göre, 2006 ve 2008 yıllarında Farook'un annesi Rafia, adı yine Syed olan babası aleyhine mahkemeye başvurarak kendisine yaklaşmaktan men kararı çıkarttırmış.

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ