Stres panik atağa neden olabilir!
Psikiyatri Uzmanı Dr. Aysun Genç Dişçigil anlattı
Habertürk
Giriş: 02 Nisan 2015 - 17:25 Güncelleme: 02 Nisan 2015 - 17:51
Panik atak (PA) aniden, herhangi bir yerde ortaya çıkan şiddetli korku endişe nöbetidir. Aniden başlar.
Hızlı bir şekilde (10 dakika veya daha kısa bir sürede) tepe noktasına ulaşır. Yaklaşık 10-15 dakika sürer, ancak bazen 1-2 dakika bazen de bir saatten uzun sürebilir.
PA hastalarının %75 ini kadınlar oluşturmaktadır. Kadınlarda yüzde 2.1 erkeklerde yüzde 0.6 oranında görülmektedir.
Panik atak ölüm korkusu yaşatan bir nöbettir. Başlama yaşı geç ergenlik ve 20'li yaşlar olmakla birlikte 25-45 yaş aralığında daha sık rastlanmaktadır.
Şiddetli bir olumsuz olay yaşadığımızda veya tehdit hissettiğimizde aşırı telaşlanabiliriz. Yaşadığımız bu yoğun endişeye panik denir.
Buna karşın panik atak, herhangi bir olay veya tehdit olmaksızın beklenmeden aniden ortaya çıkar.
Panik atak yaşayan kişi sadece yoğun endişe hissetmez. Aynı zamanda sanki kalp krizi gibi aniden gelişen bir hastalık yaşıyormuşçasına fiziksel tepkiler hisseder.
Vücudumuzun birçok sistemiyle ilgili fiziksel belirtiler görülür.
Sıklıkla; kalp çarpıntısı, nefes darlığı, soluğun kesilmesi, terleme, titreme, göğüs ağrısı, baş dönmesi, bulantı , karın ağrısı, üşüme veya ateş basması, el ve / veya ayakta uyuşma görülür.
Ayrıca, çevresine veya kendisine yabancılaşma, kontrol kaybı hissetme, ölüm korku da fiziksel belirtilere eşlik eder.
Panik atağın kişiden kişiye değişen nedenleri olabilir.
Fiziksel bazı hastalıklar panik atağa neden olabilir. Örneğin; kansızlık, tiroid hastalıkları, kan şekeri düşmesi, şeker hastalığı, yüksek tansiyon vb.
Fiziksel nedenler dışında genetik nedenler; beyin kimyasındaki değişimler, yaşanılan olumsuz travmalar ve sağlık sorunları.
Kişinin hayatındaki önemli değişimler de panik atağı tetikleyebilir.
Örneğin; kişinin işini değiştirmesi, boşanması ve / veya sevdiği bir insandan ayrılması, uzun yıllardan beri kaldığı evini değiştirmesi bir anda panik atağın ortaya çıkmasına neden olabilir.
Kısaca geçmiş veya yakın zamanda yaşanan stresli yaşam olayları panik atağa yol açabilir.
Panik atak hastalarının çoğunda ek bir psikiyatrik bozukluk bulunmaktadır. Hastaların yarısından çoğunda depresyon görülmektedir.
Hastaların %12'sinde intihar girişimi ve yüksek oranlarda intihar düşünceleri bulunmuştur.
Panik atak yaşayan kişiler sık acil başvuruları nedeniyle hem duygusal hem de ekonomik yönden yıpranırlar.
Yaşamlarındaki diğer insanlar ile ilişkileri bozulur, işlerini ve eğitimlerini aksatabilirler.
Panik atak nedeniyle doktor doktor gezip çare arayan birçok insan bulunmaktadır.
Tüm tıbbi tetkikler yapılıp herhangi bir neden bulunmayan panik atak hastaları çevresindeki yakınları tarafından "bir şeyin yok" denerek anlaşılamamaktadırlar.
Bu durum kişinin daha fazla huzursuz olmasına yol açabilmektedir.
Hastalar ilk ataklarını unutmazlar. Oldukça dehşet verici bu atak nedeniyle atak nerede olduysa o ortamdan veya benzeri ortamlardan kaçınırlar.
Örneğin; metroda olduysa metroda, kapalı kalabalık ortamlarda bulunmazlar.
Uykuda yaşadıysa uyumak istemezler ve uyku bozuklukları ortaya çıkar.
İlk kez atak belirtileri yaşayan bir kişinin ilk yapacağı hızla sağlık kurumuna başvurmaktır.
Çünkü özelikle kalp krizi ve pulmoner emboli belirtileri panik atak belirtilerine benzer.
Bu nedenle kişinin genel fiziksel durumunun değerlendirilmesi önemlidir. Fiziksel bir hastalık tespit edildiği durumda var olan duruma yönelik tedavi uygulanmalıdır.
Unutulmaması gereken; belirtileri açıklayan bir fiziksel hastalık varlığıyla birlikte bir ruh sağlığı sorunu olan panik atak da ek olarak bulunabilir.
Tedavide öncelikle herhangi bir fiziksel hastalığın panik atak belirtilerine yol açıp açmadığı saptanmalıdır.
Tedavide; hem atak sırasında hem de atak endişesi esnasında kullanabileceği ilaçların yanı sıra, tekrarlamasını engelleyen tedavi edici ilaçlar kullanılır.
İlaç tedavisinin yanında kişinin hayatında olan ve atağı tetikleyen durumların araştırılması, sorunun çözümü için oldukça faydalı olmaktadır. - -
Panik atak, ruhumuzda bazı şeylerin ters gittiğini gösteren bir sinyaldir.
Bu ters giden durumların farkına varılması ve çözümlenmesinin tedaviye faydası büyüktür. - -
