Maden kazasında flaş gelişme

KARAMAN'ınErmenekİlçesi'nde Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi'ne ait kömür madeni ocağında meydana gelen facianın ardından hakkında yakalama kararı çıkan maden sahibi Saffet Uyar, bugün savcılığa teslim oldu. Maden havzasının işletme ruhsatını alanErmenekCenne Linyit Kömürü Limited Şirketi'nin yöneticisi Abdullah Özbey ile birlikte iki şirketten 7 kişi de dün gözaltına alınmıştı.

Ermenek'in Pamuklu Köyü yakınlarındaki Cenne Mevkii'ndeki Has Şekerler maden ocağında, 28 Ekim salı günü saat 12.15 sıralarında yakındaki terk edilen maden ocağına biriken suların basması sonucu mahsur kalan 18 işçiden Kerim Haznedar ve İsa Gözbaşı'nın cansız bedeni, 6 Kasım gecesi ocaktan çıkartıldı. İki işçinin cenazesi dün Aşağı Çağlar Köyü'nde toprağa verildi. 16 işçi için kurtarma çalışmaları nefeslik ve desandre bölümünde sürüyor. Nefeslik kısmının son bölümünü ulaşılabilmesi için de 5 metre mesafe kaldığı öğrenildi.

MADEN SAHİBİ TESLİM OLDU

2 işçinin cansız bedenine ulaşılmasının ardından soruşturmayı yürütenErmenekCumhuriyet Başsavcılığı, Has Şekerler Maden Şirketi'nin sahibi Saffet Uyar başta olmak 8 kişi hakkında gözaltı kararı aldı. Saffet Uyar, adresinde bulunmadığı için hakkında yakalama kararı çıktı. Aranan Uyar, bugün öğle saatlerinde ifade vermek için Cumhuriyet Savcılığı'na teslim oldu ve hakkında işlem başlatıldı.

GÖZALTINA ALINANLAR

Soruşturma kapsamında dün de Saffet Uyar'ın işletmeciliğini yaptığı Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi'ne ait kömür ocağının işletme ruhsatına sahipErmenekCenne Linyit Kömürü Limited Şirketi yöneticisi Adullah Özbey, aynı şirketin işleme müdürü Mehmet Zeybek, teknik nezaretçi Ali Uyar gözaltına alındı. Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi'nden ise işletme müdürü Yavuz Özsoy, maden mühendisleri Cemile Karaca, Nuray Yetiş ve iş güvenliği uzmanı Engin Yeti'nin gözaltına alındığı bildirildi.

ErmenekCenne Linyit Kömürü şirketi yöneticisi Abdullah Özbey'in ise 1996-1999 yılı arası 20'nci dönem Refah Partisi Karaman Milletvekili Abdullah Özbey'in akrabası olduğu belirtildi.

Eski Milletvekili Özbey de aynı adı taşıyan ve gözaltına alınan Abdullah Özbey'in avukatıyla birlikte adliyeye gelip, isim benzerliği nedeniyle kendisinin gözaltına alındığı şeklinde algılandığını, ancak gözaltına alınanın akrabası olduğunu belirtti.

7'SİNİN İFADELERİ TAMAMLANDI

Ermenek'teki kömür ocağında işçilerin mahsur kalmasıyla ilgili gözaltına alınan 8 kişiden Saffet Uyar dışındaki 7'sinin ifadelerinin tamamlandığı belirtildi.

Söz konusu maden ocağının işletme ruhsatı sahibi olduğu belirtilen Cenne Madencilik Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Özbey'in avukatı Tevfik Buğdaycı, Ermenek Adliyesi önünde gazetecilere yaptığı açıklamada, olayla ilgili gözaltına alınanlardan müvekkili Özbey'in ifadesinin tamamlanmasının ardından son olarak Saffet Uyar'ın ifadesinin alınmasına başlandığını söyledi.

İfadesi alınan kişilerle ilgili bir karara varılıp varılmadığına yönelik soru üzerine Buğdaycı, şunları kaydetti:

"Gözaltı süresi yarın saat 15.30-16.00'da bitecek. Gözaltı süresi bittikten sonra savcılık karar verecek. Ya tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edecek ya da serbest bırakır. Saffet Uyar'ın dışındakilerin gözaltı süresi yarın doluyor. Bir tek geç gelen Uyar'ın ifadesi kaldı, diğerlerinin tamamlandı."

Bu arada gözaltındaki Özbey'in, adliyeden çıkartılarak, sağlık kontrolü için Ermenek Devlet Hastanesine götürüldüğü belirtildi.

YİNE TAŞERON FİRMA

Facianın meydana geldiği maden ocağı başta olmak üzere Cenne Mevkii'ndeki maden ocaklarını ruhsatının 'ErmenekCenne Linyit Kömürü Limited Şirketi'ne ait olduğu ortaya çıktı.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası'nın facianın meydana geldiği maden ocağı hakkında yaptığı incelemede Cenne Mevkii'ndekiErmenekCenne Kömür sahasının 1960'lı yıllardan beri işletildiğini belirledi. Bölgeye ilişkin en son ruhsat 2007 yılında 1260 ruhsat numarası ile 10 yıllık süreyle 'ErmenekCenne Linyit Kömürü Limited Şirketi'ne verildi. Bu şirketin işletme ruhsatının 2017 yılına kadar süresi var. Verilen ruhsat alanı, 1421 hektar ancak 812 hektarlık alanda işletme izni bulunuyor.

Ruhsat sahasında yapılan incelemede;ErmenekÖzkar Madencilik, Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi, Özmerkez Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Turab Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Uyarlar Madencilik Sanyi ve Ticaret Limited Şirketi ile 'rödövans sözleşmesi' ile kömür üretimi yapılıyor. Bu 5 şirkettenErmenekÖzkar Madenciliğin 3, Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi'nin 1, Özmerkez Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 1, Turab Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 3, Uyarlar Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 1 olmak üzere ruhsat sahasında toplam 9 kapalı kömür ocağı bulunuyor.

Ruhsat sahibiErmenekCenne Linyit Kömürü Limited Şirketi'nin kamuya yaptığı bildirimlerde; 2010 yılında yaklaşık 88 bin ton, 2011'te 97 bin, 2012'de 178 bin 2013 yılında da yaklaşık 179 bin ton üretim yapıldı.

Jeoloji Mühendisleri Odası'nın açıklamasında, "Ancak, bazı yerel kaynaklar tarafından dile getirilen; halen işletilen ocak sayısının belirtilenden daha yüksek olduğu, kamuya bildirilmemiş bazı kaçak ocakların da bulunduğu; ayrıca havzada yer alan ocaklarda 1000- 1200 civarında işçinin çalıştığı ve üretim miktarlarının da bildirilenden daha fazla olabileceği iddiaları da araştırılması gereken önemli konuları oluşturmaktadır" denildi.

SAFFET UYAR'IN AVUKATINDAN ŞOK EDEN AÇIKLAMA

Gazetecilere açıklamada bulunan avukat Şeref Han,madensahibi Saffet Uyar'ın, mahsur kalan 18 işçi gibi mağdur olduğunu, suçlunun ise devletin olduğunu çünkü eskiden yapılan imalatların imalat planları ve imalat haritalarının bulunmadığını ve devletin ciddi hatasının olduğunu söyledi.Avukat Şeref Han şunları söyledi: ''Has Şekerlerin sahibi Saffet Uyar dan, Has Şekerler de çalışan işçiye kadar hiç birisi, tepesindeki binlerce tondan haberdar değildi. Haberdar olması da mantıken düşünülemez. Çok basit bir şey soracağım. Üzerinizde tonlarca su olduğunu bilseniz hayatınız boyuncu yaptığınız bütün birikimlerinizi mal varlığınızı o suyun altına yatırır mısınız? Hayatınızı o suyun altına yatırır mısınız? Bu davanın mağduru Has Şekerler'in bütün çalışanları, sahibi de dahil, bu kazanın mağdurudur. Saffet Uyar mağdurudur. Çalışan arkadaşlar mağdurudur. Yarısı içeride hayatını kaybetmiş hala içeride ulaşamadığımızmadenciler ve aileleri mağdurdur. Yarısı dışarıda tesadüfen o an için dışarıda kalmış kurtulmuş olanmadenişçileri bu kazanın mağdurudur.''

ADALET İSTEYİN Kİ, BU OLAYIN GERÇEK SORUMLULARI ORTAYA ÇIKSIN

Türk milletinin artık yüreğinin yorulduğunu belirten Han, ''Türk milleti olarak artık yüreğimiz yoruldu. Evlatlarımızmadenlerde kaybetmekten dolayı Türk milletine sesleniyorum, lütfen bu defa unutmayın, adalet isteyin. Adalet isteyin ki, bu olayın gerçek sorumluları kusurluları kimlerse ortaya çıksın ve bundan sonra bi 18 değil, bir evladımızı bilemadende bu kadar saçma sapan kaybetmeyelim.''dedi.

İMALAT PLANI VE HARİTASI YOK

Avukat Şeref Han, ''Kimdir sorumlusu, ben size bir ipucu vereyim mi?Madende yerin altında kömürü çıkarmak için hayatını veren işçisi bilmiyorsa, mühendisi bilmiyorsa, işvereni, patronu bilmiyorsa kim biliyor. 1995- 97 yılında orada kimin üretim yaptığını, kimin üretim planladığını, üretim planlarının kime verildiği niye oradaki mevcut işletmeci de eskiden yapılan imalatların imalat planları, imalat haritaları yok. ''diye konuştu.

DEVLET UYARMALI VE İMALATI DURDURMALIYDI

Devletin uyarması gerektiğini belirten Han, ''MadenKanunu'nun 29'uncu maddesi bütünmadenişletmelerine, nisan ayında üretim planını hazırlayıpMadenİşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne verme yükümlülüğü getirir. Aynı madde aynı zamandaMadenİşleri Genel Müdürlüğü'ne de ocakta bu plan çerçevesinde bir tehlike var ise, söz konusu işlemeyi uyarma ve o işletmenin tehlike geçinceye kadar imalatın durdurma sorumluluğu ve yetkisini getirir. Ama şu an tesadüfen o an için ocakta olmayan arkadaşlar ve müvekkilim Saffet Uyar, o an için ocakta olmadığı için kurtulmuş ve gözaltında. Onun dışında bu 8madenemekçisi (gözaltına alınanlar) arkadaşım dışında bu işin sorumlusu yokmuş gibi görünüyor. Bu işin takipçisi olun lütfen. Soruşturma izinleri veriliyor mu, niçin uyarılmadı. Tepenizde su var, eski imalata gitmeyin, tehlike var diye niçin uyarılmadı, diye denetleme ve kontrol görevleri yerine getirilmiş mi lütfen halk olarak sorgulayın ki, şimdi Ermenek’teyiz üç- beş ay sonra Anadolu'nun her bir yerinde kömür çıkıyor, başka bir ocakta yine bir araya gelmeyelim. ''

DEVLETİN CİDDİ HATASI VAR

Avukat Şeref Han, 'Kimin uyarması gerekiyor?' sorusu üzerine şunları söyledi:

''Mal sahibi olarak CenneMadencilikte o şeyin (imalat planı ve haritası) olması gerekiyor. Ama asıl olması gerekenMadenKanununu yükümlülüğü uygulamada var.Madenİşletmeleri Genel Müdürlüğü uyarı yor mu? Hayır uyarmıyor. Ama kanun böyle görev getirmiş, böyle hükümlülük var. Ocakta eğer imalat planından sonra uyarması gereken devlettir arkadaşlar,Madenİşletmeleri Genel Müdürlüğü koleksiyon olsun diye toplamıyor ki bunları. Eğer bakmayacaksa ve uyarmayacaksa niçin imalat haritalarını istiyor. Devletin ciddi hatası olduğunu düşünüyorum.''

Han, 'Savcılığın kamu görevlileri hakkında soruşturma talebi oldu mu?' sorusuna ise ''

Bilemiyorum. Savcılığın bir talebi var mı, kusur addedilirse savcılık mutlaka gereğini yapacaktır. İdari soruşturma varmıdır onu da bilmiyorum .Bu konuda toplumu duyarlılığa davet ediyorum. Kimin sorumluluğu varsa hesabını versin.''diye cevapladı.

MADENOCAKLARINDA SIZINDI OLUR

İşçilerin daha önce su sızıntısı olduğu yönünde yöneticileri uyardığı ancak dikkate alınmadığı iddiası üzerine Han, şöyle konuştu: ''Madenocaklarında sızıntılar olur. Bende araştırdım o konuyu, bu sızıntılar içilebilir nitelikte yeraltı suları değil. Patlayan su yeraltı suyu değil. Gelen su daha önce imalat yapılan eski ocakta biriken ve pis kokulu içilmesi mümkün olmayan, zaten sızmaya başladığı andan itibaren bir anda patlayıp boşalıcak gibi gelecek nitelikteki bir su. Dolayısıyla o bahsettiğimiz sular yeraltı kaynak suları. O kazanın nedeni sızıntı yapan sular değil.''

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın dün yaptığı eskimadene 6-7 metre yaklaşıldığı ve ciddi bir işletme hatası olduğunu yönünde açıklamasının olduğunun hatırlatılması üzerine Han, ''Öyle olabilmesi için 6-7 metre yaklaştıklarını bilmeleri gerekmez mi? Çok basit bir mantığı var. Ölüme doğru gidiyorsunuz, 6-7 metre kaldı, sola dönersiniz, sağa dönersiniz, biliyor olsanız eğer. Bu kadar düz bir mantık yürütmek mümkün. Biliyor olsalardı. Bilmiyorlar. Ellerinde hiç üretim planı yok, şu an itibarıyla da haya yok.''dedi.

Haritalara nasıl ulaşılabiliyor? sorusu üzerine Han, haritaların ulaşılabilmiş olsa şu tarihe kadar bütün basın mensuplarının elinde olacağını söyledi. Ocak şefinin de içeride olduğunu ifade eden Han, ''Ocak şefimiz içerde hala. Zonguldak'tan emekli, Türkiye'nin en iyilerinden biri biliyor olsa, intihar etmedi bu insanlar. İçerde hala Recep şef. Ocaktan son anda kaçıp kurtulan bağırma sesini duyup kaçanlardan bir tanesi bizim mühendisimiz Yavuz Özsoy'un öz kardeşi. Yavuz Özsoy suyun patladığını bile bile tekrar ocağa koşup suyu elleriyle tutacakmış gibi mantığı var mı bu söylediklerimizin. Şu an arkadaşları öldü ve benim gördüğüm bu insan ağlıyordu, 'benim içerde olmam ve ölmem gerekiyordu' diye. Bu adam arkadaşlarının katılı olarak içeride ifade verecek.''

MADENSAHİBİN KALP RAHATSIZLIĞI VAR

Saffet Uyar'ın olaydan sonra hiç kaçmadığını belirten Han, avukatı alarak daha geçen hafta savcılığa gelip Saffet Uyar'ın her türlü yardımda bulunabileceğini belirttiğini söyledi.

Han, Saffet Uyar'ın, 18 işçiyi kendi evlatları gibi gördüğünü ve bu yüzden de fiziksel ve ruhsal durumunun iyi olmadığını belirtti. Saffet Uyar'ın kalp rahatsızlığının bulunduğunu belirten Han, Uyar'ın ifadesinin alınmasına başlanılmadığını diğer mühendislerin ifadesinin alınmaya başlanıldığını söyledi.

DHA