İzmir'de kutuplaşmanın unutulduğu ilk seçim

AK PARTİ'NİN KOZU BİNALİ YILDIRIM

7 Haziran’dan 1 Kasım’a gidilirken İzmir’de listeleri en fazla değiştiren parti AK Parti. En önemli değişim eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın İzmir’e aday olarak gelmesi. Listelerdeki değişimde de Yıldırım’ın ağırlığı hissedilebiliyor.

2014’teki yerel seçimlerde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı adayı olan Yıldırım, bu seçimde AK Parti’nin İzmir’deki en büyük kozu. ‘Binali Yıldırım’ İzmirli’nin sevdiği bir isim. 2011 seçimlerinde 35 büyük proje vaat etmiş. Aradan geçen 4 senede başta Konak Tüneli olmak üzere pek çok projeyi tamamladığı söyleniyor. Tam da bu nedenle İzmir’de takdirle anılıyor.

7 Haziran’a oranla teşkilat kökenliler ve İzmirliler listelerde daha fazla yer bulmuş.

Adaylar belirlenirken İzmirli Romanlar unutulmamış. Daha önce 7. sırada yer bulan Roman adayı Cemal Bekle, bu seçimde 5. sırada. CHP’nin 7 Haziran’da seçilen Roman milletvekili Özcan Purçu, aynı bölgeden 5. sıra adayı.

Kürt, Karadenizli ve Balkan kökenlileri kapsayacak bir profilin listelere yansımaması tartışılıyor. HDP’ye giden oyların nasıl geri döneceği merak konusu. Kürt seçmenin ikna edilmesi noktasında da Yıldırım’ın yoğun şekilde çalıştığı söyleniyor.

Rumeli-Balkan kökenlilerin öne çıkan siyasetçilerinden, Milletvekili Cemil Şeboy’un bu kez aday gösterilmemesi bir handikap olarak değerlendiriliyor.

Listeler genel olarak AK Parti’nin İzmir’de 2011 ruhuna dönüş hamlesi olarak yorumlanıyor. AK Parti 2011’de yüzde 37 almıştı. 7 Haziran’daki yüzde 26 ile kıyaslandığında hedefin büyük olduğu aşikâr.

BLOK 36 BİN OY KİME GİDECEK?

Fethullah Gülen’e yakınlığıyla bilinen tabanın İzmir 1. Bölge’de 7 Haziran’daki seçimde eski AK Parti Millietvekili İlhan İşbilen’i desteklediği konuşuluyor. İşbilen, bağımsız aday olarak girdiği seçimde 36 bin oy almış. Ancak bu kez aday olmamış. Gülen’e yakın bir ismin bu seçimde aday olmaması da herkesi şaşırtmış. Şimdi İzmir’de merak edilen konu da bu. Önceki seçimde İşbilen’e oy veren 36 bin blok oyu, 1 Kasım’da hangi partiye gidecek? Çünkü bu oyların yönlendirilmesi halinde (adresin belli olduğu söyleniyor) partilerin vekil paylaşımını değiştirmesine kesin gözüyle bakılıyor.

ÜLKENİN RUH HALİ KARAKOL ÖNÜNDE

Köpeğini gezdirmekle meşgul olan Tarık Sevim’i, Karşıyaka Çarşı’daki polis karakolu önünde yakalıyorum. Oy verdiği muhalefet partisinin yeterince iyi bir alternatif olmadığını vurguluyor. “İktidar ‘Ülke zenginleşti’ diyor ama ben 5 yıllık evliyim ve daha hiçbir yıldönümünde eşimi dışarı çıkaramadım. Bir kez bile eşimle tatile gidemedim, çünkü 5 yıldır aynı maaşı alıyorum” diyor. Ve en can alıcı düşüncesini paylaşıyor: “Eşim mağazaya girdi, ben de en güvenli yer burası diye karakolun önünde bekliyorum.” Bu sırada bir polis amiri arkadan yaklaşıyor ve nöbetçi polislere “Karakolun önünü boşaltın, kimse beklemesin!” diye çıkışıyor. Güvenli diye sığındığı karakolun önünden de kovuluyor anlayacağınız. Bu olayın, ülkenin içine düştüğü ruh halini gayet güzel özetlediği kanaatindeyim.

‘CHP KENDİNDEN EMİN’

CHP’nin 1 Kasım için hazırladığı listelerinde 7 Haziran’a oranla büyük bir değişiklik yok. Son seçimde adaylığı düşürülen Atilla Sertel’in 2. Bölge’de 6. sırada olması göze çarpan yeniliklerden. Genel merkezin İzmir’e 6 kontenjan ayırması İzmir’de en sık duyulan şikâyetlerden. Sokakta nabız elbetteki herkesten çok CHP’yi işaret ediyor. Ancak aynı sokaklar CHP’nin İzmir’i cepte gördüğü için fazla rahat davrandığını da söylüyor. Ama bu şikâyetlerin sandığa fazla yansıması ihtimali de İzmir’i iyi bilenler tarafından pek inandırıcı bulunmuyor.

Egedesonsoz.com’un yayın yönetmeni Ümit Yaldız, CHP’de 7 Haziran listelerinin büyük ölçüde korunmasını eleştirenlerden. Yaldız, AK Parti’nin yüzde 37 oy aldığı 2011 genel seçiminde CHP’nin oyunun yüzde 43.5 olduğunu hatırlatıp “AK Parti 7 Haziran’da 11 puan kayıpla yüzde 26’ya düşerken CHP oyunu sadece yüzde 0.5 artırabildi. Kılıçdaroğlu’nun bu artışı bir başarı olarak görmesi tuhaf” diyor.

‘ÖNCE TOPLUM İYİ OLMALI’

“İzmir’deki seçimde ne olur?” soruma belki de en etkileyici cevabı Karşıyakalı döner ustası Muhittin Bayyiğit veriyor. Esnaf hassasiyetiyle rengini belli etmeden şu cevabı veriyor: “Önemli olan seçimde ne olacağı değil. Önce toplum iyi olmalı. Toplum duyarlı ve iyi olmazsa seçim de iyi olamaz.”

MHP LİSTELERİNDE KADIN ADAYLAR YÜKSELDİ

MHP listelerinde 7 Haziran’a oranla büyük bir değişime rastlanmıyor. Oktay Vural 1. Bölge’den, Kenan Tanrıkulu da 2. Bölge’den listelerin başında yer alıyor. Tanrıkulu ve Vural, İzmir siyasetinin klasikleşmiş isimleri. İzmir’de ikamet etmemekle birlikte 1999’dan bu yana tüm seçimlerde liste başı durumundalar. Bu vaziyetin İzmir’de yadırgandığını düşünen varsa fena halde yanılır. Zira İzmirli son 6 seçimde bu 2 ismi sevdiğini kanıtladı. MHP 2 seçim bölgesinde de kadın adaylara 2.’likleri vermiş. ‘İzmir’in çocukları’ olarak bilinen Murat Koç ve Aslan Savaşan’ın geri sıralara itilmeleri seçmeni biraz şaşırtmış. MHP’nin mevcudu muhafaza ederken vekil sayısını artırmaya odaklandığını söyleyebiliriz.

HDP, MÜLKİYE BİRTANE HAMLESİYLE GÜNDEMDE

HDP İzmir’de 7 Haziran’daki gibi 2 güçlü ismiyle hazırlanıyor seçime. Ertuğrul Kürkçü ve Müslüm Doğan, 1 Kasım’da da partinin öne çıkan isimleri. Listeye yeni giren dikkat çekici bir isim de eski Kars Milletvekili Mülkiye Birtane. Birtane, bu kez İzmir 1. Bölge 2. sıradan milletvekili adayı. Birtane’nin İzmir’e gönderilmesi “Kürt seçmenin gönlünü alma taktiği” olarak yorumlanıyor.

HDP’nin 2 olan vekil sayısını koruyup koruyamayacağının CHP’den aldığı farz edilen oyları koruyup koruyamayacağına bağlı olduğu söyleniyor. HDP’nin de bunu gördüğü, olası oy kaybını Kürt oylarıyla ikame etmek için de Birtane’yi kente kaydırdığı konuşuluyor.

‘BENİM İÇİN İZMİR’

İzmir, benim için muhabirliğe başladığım, yıllarca gece gündüz demeden sokaklarının tozunu yuttuğum, bir dönem içinde yaşadığım için de kendimi şanslı hissettiğim bir şehirdir. İzmir bu ülkenin en az değişen büyükşehridir. Şöyle ki, İzmir’i terk edip 10 yıl sonra geri dönen biri eski mahallesindeki her şeyi yerli yerinde bulur ve hiç yabancılık çekmez. İzmir bu yönüyle belki de bu ülkenin en muhafazakâr şehridir. Siyasetini de yıllardır takip ederim İzmir’in. Tüm İzmir’i yasa boğan Ahmet Priştina’nın vefat ettiği geceyi de sonradan onun yerine gelen Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun, Bornova’da CHP’nin belediye başkanı adayı ilan edildiği gün yaşananları da gayet iyi hatırlarım.