Başarının ölçütü para mı?

GAZETE HABERTÜRK/ POLEMİK

GÜLİN YILDIRIMKAYA

gulinyildirimkaya@haberturk.com

Bugünkü polemiğimiz işadamı Ali Sabancı’nın Milliyet Gazetesi’nden Songül Hatısaru’ya verdiği röportajdan... Sabancı “Parmağınızı kıpırdatmasanız dahi yılda 200 300 milyon dolar kâr payı geliyordur herhalde. İnsanlar zengin olmak için girişimci olur, sizin derdiniz neydi?” sorusuna şu yanıtı veriyor: “Harcayamayacağım kadar çok gelir geliyor, doğru. Ben kabıma sığamadım. Düşünsene başka birinin kabuğunda olduğunu. Onun kabuğuna göre hareket etmen lazım. İz bırakmak için bana o kap ufak geliyordu. Biraz çelişkili gibi gelebilir size ama demin ‘Henüz başarılı mıyım, değil miyim, bilmiyorum’ derken bunu kastediyordum. Çünkü ben daha parayı cebe koymadım, o açıdan yani. Para yapmak, yaptığınız işin karnesidir”

Global Girişimcilik Haftası Platform Başkanı Gülden Yılmaz itiraz ediyor: “Para bence başarı değil ki. Sen zaten hep zengindin. Ama benim param yoktu ki. Ama ben hiçbir zaman para için çalışmadım. Zaten öyle düşünürsem başarılı olamam. Girişimci para yapmak için çalışmaz, iş yapıyorsan para gelir zaten.” Ancak Ali Sabancı söylediklerinin arkasında: “Ben öyle düşünmüyorum abla. İş yapıp, başarılı olup iz bırakmak önemli tabii. Ama başarı dediğiniz şey esasında yarattığınız katma değerle ilgilidir. Maalesef yaşadığımız dünyada bu bir ölçü olarak görülüyor. Bunun için çalışmıyorsun ama doğru yapıyorsan bu geliyor sana sonuç olarak.” Başarının ölçütü para mı, değilse ne? Para mı başarı getiriyor yoksa başarı mı para getiriyor? Çok kazanan insanlar diğerlerinden daha mı başarılı, az kazananlar başarısız olarak mı değerlendirilmeli? İşte farklı görüşler...

‘Başarı sonuç almaktır işadamı için para kazanmaktır’

Yazar-Kişisel Gelişim Uzmanı Mümin SEKMAN

“PARA başarının ölçütü müdür” sorusunun cevabı, başarılı olmak istediğiniz alana göre değişir. Başarıyı ölçmek için, birincil ve ikinci ölçütler vardır. Kariyer alanına göre, birincil ve ikincil ölçütler değişir. İşadamları için, para başarının birincil ölçütüdür, kültür seviyesi ise ikincil ölçüttür. Yazarlar için ise, entelektüel bilgi seviyesi birincil ölçüttür ama para ikincil ölçütler arasındadır. Sanatçılar için şöhret (tanınırlık düzeyi) birincil ölçüttür, bilgi ve para ikincil ölçütler arasındadır. Bunları bir çadır gibi düşünmek lazım, çadırın ortasında bir büyük direk var, yanlarda da birkaç direk. Bu merkezdeki direk, birincil ölçüt olur. Sadece işadamları için kazanılan para miktarı birincil ölçüttür. Her başarı türü için parayı tek ölçüt sayarsak, ömrü yoksulluk içinde geçtiği halde tarihe geçen ressam Van Gogh, şair Orhan Veli gibi insanların başarısını koyacak yer bulamayız. Hatta, yazdığı İstiklal Marşı ile birinci seçilip Türk tarihine geçmeyi başaran, kendisi yoksul olduğu halde yarışma ödülü olarak verilen parayı almayı reddeden Mehmet Akif Ersoy gibi insanları anlamakta zorlanırız. Çünkü işadamlarının aksine, şair ruhlular için onur da bir başarı ölçütüdür. Bu da bize, birincil ve ikincil kriterlerin dışında bir de içsel ve dışsal başarı ölçütleri olduğunu gösterir. Dışsal başarı ölçütlerini toplum belirler. Toplumun koyduğu başarı kriterleri, şöhret, servet, kudret düzeyi olabilir. Buna karşın, bazı kişiler bunun dışına çıkıp, kendi içsel başarı kriterini de belirleyebilir.

Mesela “Kazandığın para kadar değil, özgürlüğün kadar başarılısın” diyen biri de çıkabilir. Bu kritere göre de, Ali Sabancı’nın başarısı çok düşük çıkabilir. Çünkü sahip olduğun her şey sana sahip olur. Özgürlük bir başarı ölçütü olsaydı, Ali Sabancı ne kadar başarılı olurdu? En doğrusu, başkalarının başarılarını kendi kariyer alanına ait ve kişisel kriterlerle yargılamak yerine, insanların kendi içsel kriterlerini izlemelerine izin vermek. Her alana uyan tek başarı ölçütü vardır, o da sonuç almaktır.

İşadamı CÜNEYD ZAPSU

‘Gençken babamın takdiri için çalıştım şimdi para kazanmaya çalışıyorum...’

İŞ dünyası için para tabii ki ana göstergedir. Sadece para kazananın itibarı vardır, hatta bu o kadar ileri götürülür ki paranın nasıl kazanıldığına bile bakmazlar. İnsan olarak bakıldığında ise her insan farklıdır, hatta her insanın her yaşı ve hayatının her fazı da farklıdır. Ben gençken babamın takdiri için calıştım, bilahare ise yeni bir şeyler üretmek, yeni ve farklı bir şeyler yapmak için calıştım. Bir ara siyasetteydim ve baktım ki zaman geçmis, o yüzden şimdi bir müddet para kazanmak için çalışıyorum, ancak inşallah tekrar bu sefer de başka idealler için çalışmaya çok yakında geçeceğim.

SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdulkadir KONUKOĞLU

‘Para başarı ölçüsüdür ama topluma fayda sağlarsa...’

BENCE başarının sırrı dürüst çalışmaktır. Göstergesi ise tek değildir. Yapılan iş sonunda elde edilen para tam olarak başarının göstergesi sayılmaz. Başarının göstergesi, kazandığın para ile birlikte yapmış olduğun işin topluma fayda sağlıyor olmasıdır. Evet para da önemli, o da bir ölçüdür ama yetmez. Eğer yaptıklarınızla topluma faydalı olabiliyorsanız ve bunun yanında para da kazanabiliyorsanız, başarılısınız demektir. Yaptığın şeyden sadece para kazanıyor olmak bence kesinlikle başarı sayılmaz. Topluma faydası olan işler yapmaktır asıl başarı.

Temeli paraya dayanmayan, halkın da yararlanabileceği her türlü olanak bir başarıdır. Örneğin bir dernek başkanısınızdır ve para ile hiç alakanız yoktur ama yaptığınız işler ve verdiğiniz hizmetlerle çok başarılı bir kişi olabilirsiniz. Veya bir sanayi odası başkanısınızdır halka çok önemli hizmetler ediyorsunuzdur ama çok büyük paralarla uğraşmıyorsunuzdur; gene de yaptığınız hizmetler sizi çok başarılı kılabilir. Ama asla sadece para başarı demek değildir. Elbette bizim sektörümüzde maddi manevi tüm etkenler önemlidir ama dediğim gibi başarının tek bir anahtarı yoktur. Para önemlidir ama tek değildir.

TÜRSAB Başkanı Başaran ULUSOY

‘Başarı, kazandığın parayı doğru idare etmektir’

ÖNCE başarının sırrını söyleyeyim, prensipli çalışmak, ileriyi görmek ve çağa ayak uydurmak. Bunları başarırsanız başarılı olursunuz. Başarının göstergesi nedir derseniz, ben hiçbir zaman “Başarılı oldum” demedim çünkü başarı hiçbir zaman yakalanmayan bir şeydir. Başarının peşinden koşulur, başarılı oldum deyip durulmaz. Bu yüzden “Şunu elde ettim artık başarılıyım” demek yok benim hayatımda. Dolayısıyla bir ölçüt de koymam başarıya. Ancak paranın hesabını iyi yapan adam, hem kazanan hem de ayağını yorganına göre uzatan adam başarılı adamdır. Bu, başarı göstergelerinden biridir. Parayı kazanmak yetmez, onu iyi idare etmek de gerekir.

Brightwell Hold. Yön. Kur. Bşk. Alphan MANAS

‘Zenginleşince harcanan para artmıyor’

BEN para için girişimcilik yapmıyorum. Her girişimci aynı kategoride değildir. Ben inovatif-girişimciyim. Pahalı zevklerim de olmadığı için beni motive eden para değil, fark yaratacak heyecanlar. Heyecan demek, risk almak demektir. Ben bundan besleniyorum. Çünkü aşırıya kaçılmadığı sürece insan sahip olduğu para konusunda bir eşiği geçtikten sonra harcayabileceği zaman azaldığı için, harcanan para da artmıyor. Bir yerde okumuştum, Bill Gates’in sahip olduğu serveti bitirmesi için günde 6.78 milyon USD harcaması gerekiyormuş. Benim için zenginlik değil varlık önemli. Varlığınız, istediğiniz zenginliği yaratır ama sadece para ile girişimci olmak, başarılı olmak zordur.

HEY Tekstil CEO’SU Aynur BEKTAŞ

‘Sıfırdan iş kurup 3 yılı geçiren başarılı olmuştur’

BAŞARININ ölçütü tabii ki para değil. Biz girişimciliği bugüne kadar öyle bir anlattık ki, her giren sanki başarılı olmuş gibi bir algı oluştu. Halbuki o başarı elde edilinceye kadar neler atlatılıyor. Bugüne kadar girişimcilerin önüne hep başarılı insanları getirdik, belki de hata yaptık. Bundan sonra ben farklı anlatacağım. Başarı yılmamaktır. Ölçütü budur. Sonuna kadar devam ettirmek, mücadele etmektir. Benim kadın girişimcilerim hep pes ediyor, başarısızlığa uğrayınca derhal geri dönüyor. Eşleri, babaları tarafından suçlanıyorlar. Ama erkek başarısız olsa “Helal olsun 5 kere batmış, 6’ncıda başarılı olmuş” deniliyor. Ama kadın olunca “3 kuruş parayı da batırdı” oluyor.

Bana göre başarının ölçüsü sonuna kadar gitmektir. Başarılı kişi yılmayan kişidir. Türk firmalarının ortalama ömürleri en uzun 20 yıl. İkinci nesli, üçüncü nesli devam ettirebilen çok az. Bence ilk etapta 3 yıl, arkasından 5 yıl, sonra 10 yıl ve 20 yılı aşmış girişimci başarılı olmuş demektir. Avrupa’da ilk 3 yıl şirketlerden kâr etmesi bile beklenmezken burada hemen “Ne para kazandın?” diye soruluyor. Firmasını sıfırdan kurmuş ve 3 yılı geçirebilmiş kişi başarılı olmuştur. Hele 20 yıla ulaştıysa, bu istikrarı yakaladıysa başarı budur!