Alan pişman, koyan pişman!
2011 yılında, 1600 cc'nin üzerindeki araçlara gelen ÖTV zammı Maliye'ye de yaramadı. Zammı gören 1600 cc'nin altına kaçtı. Şimdi onlara da zam gündemde. Köşe kapmaca oyunu sertleşiyor. Barış Erkaya yazdı...
2011 yılında bütçe performansının düşmemesi için motorlu araçlara getirilen ÖTV zammı, otomotiv sektöründe büyük tepkiye neden olmuş, hükümet ise zammı, Zaten satılan araçların büyük çoğunluğu 1600 cc'nin altında, zam geneli etkilemez" diye savunmuştu.
Bu savunma rakamlara bakıldığında çok doğru bir tespit içerdiği için çok fazla söylenebilecek söz de kalmamıştı. Çünkü o zamanki ÖTV zammı, sadece sektör satışlarının yüzde 90'ını ilgilendiriyordu.
Fakat hükümetin bu hamlesi, otomatikman yeni araç satın alanları düşük ÖTV'li yani, 1600 cc'nin altında silindir hacmine sahip araçlara yöneltti. Yani hükümet Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan da oldu. Şimdi ise beklentilere göre Maliye bulgur tarlasına dalma hazırlığında. Araç satın alanlarla Maliye arasında kafa göz yaran bir köşe kapmaca oyunu oynanıyor...
2011 yılının ekim ayında konulan ÖTV zammıyla anahtar teslim fiyatı 1.6-2.0 cc arasındaki araçlarda yüzde 12.5, 2 cc üzerindeki araçlarda ise yüzde 25 civarında olmuştu. Bu karar, ilk başta otomotiv dünyasından ve tüketiciden tepkiyle karşılaştı. Otomotivcilerin tepkileri aslında, satış fiyatı oldukça yüksek olan bu araçların satışlarında yaşanabilecek düşüş endişesinden kaynaklanıyordu. Öte yandan hükümet bu zammı bir lüks tüketim zammı gibi konumlandırmış ve bir otomobile bu araçlarda olduğu gibi yüksek fiyatı verecek kişilerin zamma rağmen otomobil almaya devam edeceğini öngörmüş, vatandaşa ise bu zam toplam otomobil satışlarının yüzde 10'unu ilgilendiriyor, yüzde 90'lık araç satışına ise zam yok mesajı vermişti.
Fakat o zaman da yazmıştım. Pahada ağır bu otomobillerin satışında yaşanacak düşüş, ters tepebilir ve Maliye'nin bu işten zararlı çıkmasına neden olabilir. Ki öyle de oldu.
Rakamlara bakıyoruz. 2011 yılında tahsil edilen ÖTV'nin toplam bütçe gelirleri içerisindeki payı yüzde 26.33'ten 2012 yılında yüzde 23.47'ye gerilemiş. Daha da ötesi toplam motorlu taşıt vergisi tahsilatının toplam vergi tahsilatı içerisindeki oranı da yüzde 20.39'dan yüzde 18.84'e inmiş. Basit matematik: Çarpanı yüksek bir gelir kalemini azaltırsan, toplamda sen zararlı çıkarsın. Matematik ve mantık yine yanılmadı. Hatta, bir kısım "lüks" otomobil meraklısı da alt segmente kaçarak, vergisi düşük motorlarla yollara çıkmaya karar verdi.
İşte rakamlar. Önce bir bakalım sonra devam edelim...
Yukarıda da görüldüğü gibi ÖTV'si artırılan segment olan 1600 cc'nin üzerindeki her segmentte araç tescil sayıları düşmüş. Peki bu talep nereye kaymış? Hükümetin yüzde 90 olarak niletendirdiği segmentteki nüfus ise bir hayli artmış. Özellikle de 1000-1600 cc arasındaki segmente. Ve o yüzde 90'lık kesim yüzde 92'ye ulaşarak ÖTV zammından kaçmış.
Şimdi iddialara göre Maliye bu defa yüzde 92'yi hedef alıyor. Yani zamdan tam 1 yıl sonra, Maliye şimdi, asıl büyük tarlaya giriyor. Bu köşe kapmaca oyununda artık kaçacak yer de kalmamış durumda. Yani otomobile asıl ÖTV zammı şimdi gelebilir. Otomotiv sektörünün buna nasıl bir tepki göstereceğini, 1600 cc'nin üzerindeki semgente doğru yeni bir hücum olup olmayacağını hep birlikte göreceğiz. Otomotiv sektörü temsilcileri yüzde 10'un üzerinde bir daralma yaşanacağından bahsediyor. Yani otomobil sahiplerinde model yenilemeleri bu işten ciddi şekilde etkilenebilir. Bunun da ikinci el piyasayı hareketlendirmesi ve Maliye'nin bütçe hesaplarında olası bir sapmayı yine beraberinde getirebilir.
