Doğal afet şehidi olur mu?

Ayhan YILDIZ / AHT

Afyon'daki cephanelik patlamasında hayatını kaybeden 25 askerin "doğal afet şehidi" sayılması tartışma yarattı. Kara Kuvvetleri Komutanlığı tarafından patlamadan can veren askerlerin ailelerine gönderilen yazıda, personelin "görev esnasında doğal afet nedeniyle şehit olduğu" belirtildi. Askerlerin görev şehidi sayılmamaları nedeniyle aileleri birçok haktan mahrum kalacak. Terörle mücadele dışında, kaza ve ihmalden ölen askerler, tam olarak şehit statüsüne alınmıyor. "Doğal afet şehidi" sayılan askerlerin ailelerine 3 bin lira ölüm yardımı yapılırken, Mehmetçik Vakfı da 30'ar bin lira ödeyecek. "Doğal afet şehidi olur mu?" Bu soruyu uzmanlara sorduk.

"DOĞAL AFET ŞEHİDİNİ İLK KEZ DUYUYORUM"

Av.Selami Ekici (BBP Genel Başkan Yardımcısı)

"Doğal Afet Şehidi" diye bir tanımlamayı ilk kez duyuyorum. 15 yıldır avukatlık yapan biri olarak uygulamada da böyle bir şeye hiç rastlamadım. Aileler işlemin iptali için dava açmalı. Hukukta şu vardır; doğal afetlerde ölenlerde de belli açıdan devletin sorumluluğu vardır. Kaldı ki Afyon'daki patlama bir doğal afet değill. İnsan kusurundan, yönetim kusurundan kaynaklanan bir durum. Olayın kaza olduğu belirtilse de, bunun sabotaj olduğu noktasında ciddi şüpheler var. Bunun da dikkate alınması ve hukuki karşılığının olması lazım. Bu şüpheler devam ederken, sabatoj şüphesi kuvvetli olduğu noktada böyle bir karar verilmesi ilginç.

"ASIL ONLARIN KARARI BİR DOĞAL AFET"

Haluk Koç (CHP Genel Başkan Yardımcısı)

Bu kelimeyi ilk defa duyuyorum. Afyon'daki patlamada 25 asker, askeri bir görev yaparken, görev sırasında şehit oldular. Şehit işlemi yapılarak tören yapıldı. "Doğal Afet Şehidi" sayılmaları nedeniyle tekrar yargı yolu olacaktır. Onlar vazife sırasında öldüler. Askerde trafik kazasında ölen de şehit sayılıyor. Şehit sayılması için ille de silahlı çatışma olması gerekmiyor. Askerler için 'Doğal Afet Şehidi' denmesi mümkün değil. Patlamayı nasıl doğal afet sayarlar? Deprem mi oldu? Sel mi geldi? Henüz nedeni kamuoyunu tatmin edecek şekilde açıklanmayan bir patlama oldu. Burada hayatını kaybeden yavrularımız şehit olmayacak da kim olacak? Asıl bu kararı verenlerin kararı doğal afettir.

İNTİHAR HARİCİNDE HER ASKER ŞEHİT SAYILMALI

Hamit Köse (Şehit Aileleri Federasyonu Başkanı):

Bu durum ölen askerlerin ailelerine üzüntüden başka bir şey vermiyor. Bu evlatlar doktor raporlarıyla askere teslim edildi. Doktor raporlarıyla da cenazeleri ailelerine verildi. Şimdi buna eğitim zayiatı, doğal bir olay denirse bu ailelere hem fazlaca acı çekecek hem de devletini mahkemeye vermek zorunda kalacak. İntihar haricinde ölen her asker şehir sayılmalıdır.

AFET SAYILMASI ÖLENLERİN HİÇE SAYILMASI ANLAMINA GELİYOR

Mehmet Güner (Şehit Yakınları Derneği Başkanı)

Böyle bir açıklama yapılması üzüntülüdür. Genelkurmay'ın bunu bir afet olarak görmesi orada ölenlerin hiçe sayılması anlamına geliyor. Burada bir afet yok bir ihmal var. Başta Genelkurmay bu durumdan suçludur. Böyle denilerek hem suçlarını reddediyorlar hem de ailelere şehit haklarından yararlanması engelleniyor. Burada yapılacak olan, ölenlerin aileleri her türlü şehit haklarından yararlanmasını sağlamaktır.

KAYIPLARA DOĞAL İHMAL DENİLEBİLİR

Şahin Filiz (İlahiyatçı-Felsefeci)

Geleneksel doğal ihmal denilmesi gerekiyor. Ortada doğal bir şey yok. Doğal olması için insan eli değmeden bir olayın olması gerekiyor. Mantık ve akıl dışı bir açıklama. Adalet yerini bulsun diye bir açıklama yapılmış. Bu olayın doğal afet diye nitelendirilmesi, Türkiye'de artan şehit sayısını halkın nasıl içine sindirdiğinin bir sonucu. Ölen her asker artık yaşamımızın doğal bir olay gibi gelmeye başladığının bir kanıtı. Bir diğer durumda gittikçe muhafakazarlaşan, dindarlaşan toplumumuzun bu kadar askerin şehit olduğu bir olayda üstü kapalı bir şekilde Tanrı işi gibi gösterilmeye çalışılması kabul edilemez olarak görüyorum.

BÖYLE BİR TANIMIN MAHSURU YOKTUR

Prof. Dr. Saim Yeprem (İlahiyatçı):

"Şehit kelimesi çok çeşitli anlamlarda kullanılıyor. Kuran'da allah yolundan savaşıp ölene şehit denir. Ama bunun dışında toplumda vazife başında ölmüş askere şehit denilmek de bir gelenek haline gelmiştir. Ama dinimiz bunun üstünde pek durmuyor. Afyonkarahisar'da ölen askerler için böyle bir tanımlama yapmak da mahzurlu değil."

VAZİFE BAŞINDA OLDUĞU İÇİN BU TÜR BİR ŞEHİTLİK VAR

Beyza Bilgin (İlahiyatçı)

Benim bildiğim vazife başında olduğu için bu tür bir şehitlik var. Yani vazife başında ve emir altında olduğu için şehit sayılması gerekiyor. Ben şehit desem de demesem de bu şehitliği reddedemeyiz.

MAĞDURİYETLERİNİN BAŞKA TÜRLÜ GİDERİLMESİ GEREKİR

Cemal Uşşak (Gazeteci-Yazar)

Her ne kadar Hz. Peygamber'in bir hadisine göre, yanarak ve boğularak ölen ''manevi şehit'' sayılsa da şehit denildiği zaman halkımız arasında başka bir kavram akla geliyor. O itibarla ölenlerin yakınlarının mağduriyetlerini başka türlü fonlarla giderilmesi gerekiyor.