Başparmak çıkıntısı çözümsüz değil

Ceyda ERENOĞLU / HT MAGAZİN

Onlarca kemik ve kastan oluşan ayaklarımız vücudumuzun taşıyıcıları olmalarına rağmen ihmal ediliyorlar. Bu, herhangi bir ağrı ya da acı yaşayana kadar ayağımıza gereken özeni göstermememizden kaynaklanıyor. Bir araştırmaya göre ayak sağlığı tam olarak yerinde olan erişkin oranı sadece yüzde 45. Bu, Türkiye’de 100 kişiden 55’inin ayak sağlığının sorunlu olduğunu gösteriyor.

Sorunlu ayakların büyük bölümünü kadınlar oluşturuyor. Gerek giydikleri ayakkabılar gerekse anatomik yapıları nedeniyle kadınların, ayaklarından erkeklere göre daha çok şikâyet ettikleri belirtiliyor. Ayak ve Ayak Bileği Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Selim Muğrabi, ayak rahatsızlıklarını; başparmak çıkıntısı, topuk ağrısı (topuk dikeni) ve ayak mantarı olarak 3’e ayırıyor.

SİVRİ BURUN ETKENİ

Ülkemizde kadınlarda en sık görülen ayak sorunlarının başında baş parmak çıkıntısı ve topuk ağrısı geliyor. Op. Dr. Muğrabi, “Her 2 sorunda da en önemli etkenlerden biri kadınların kullandığı yüksek topuklu ve ucu sivri ayakkabılardır. Kadınların topuklu ve ucu sivri ayakkabı giymeleri topuk ağrısı, başparmak çıkıntısı, diz ve bel problemlerine davetiye çıkaran etkenler arasındadır” diye konuşuyor. Son yıllarda Halluks Valgus yani başparmak çıkıntısının cerrahi tedavisinde ciddi değişiklikler meydana geldiğini belirten Muğrabi, “Teknolojik değişimler ile ameliyat tekniğindeki değişiklikler hastaların ameliyat sonrası konforlarının artmasında önemli rol oynuyor” diyor.

Ameliyat sonrası alçı, çok uzun süreli istirahat ihtiyacı, ameliyat sonrası yoğun ağrı gibi sorunların günümüzde ortadan kaldırıldığı belirtiliyor. Hastalar ameliyat sonrası ayakkabılarıyla hemen yere basıp yaklaşık 3 hafta sonra işe dönüş yapabiliyorlar. Ameliyatlarda uygulanan ayak bileği blok uygulaması ise ameliyat sonrası ağrıların ortadan kaldırılmasını sağlıyor.

3 KADINDAN 1’İNDE GÖRÜLÜYOR

Türk toplumunda yaklaşık 3 kadından 1’inde topuk ağrısı görülüyor. Erkekler arasında görülme sıklığı ise yüzde 10 civarında. Bu sorunda hasta gece uykusunun ardından sabah yataktan kalktığında ya da uzun süre oturduğunda ilk attığı 3-4 adımda ayağının altında batma ve huzursuzluk hissediyor. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde bu ağrı ilerliyor ve gün içinde yürümeyle de ortaya çıkıyor.

Ayakkabı alırken bunlara dikkat edin

Her yeni modelde ayakkabılarınızı deneyerek alın.

Ayakkabılarınızı mümkün olduğu kadar ayağınızın biçimine en yakın uygunlukta seçin.

Yaşınız ilerledikçe ayaklarınızın büyüklüğünün değişebileceğini unutmayın.

Her 2 ayağınızı da ölçtürün. Pek çok kişinin bir ayağı diğerinden büyük olduğu için alacağınız ayakkabıyı büyük olan ayakta prova edin.

Ayakkabı provasını günün sonunda yapın.

Prova süresince ayakta durun. Her 2 ayakkabının sonunda en uzun ayak parmağınız için yeterli mesafenin olduğunu kontrol edin.

Ayak taraklarınızın ayakkabının en geniş kısmına iyi uyduğundan emin olun.

Topuklu ayakkabı giyenler nelere dikkat etmeli?

Ayak yapınızla uyumlu olduğu sürece bir davet ya da toplantıda 2-3 saat süreyle yüksek topuklu ayakkabı giymenizin bir zararı olmayacaktır.

Topuklu ayakkabı kullanımında sürenin uzaması öncelikle ayak arkası ve başparmakta yükün artmasına yol açar. Bu yük uzun süreli olduğunda kişide başparmak şekil değişiklikleri gelişir. Bu sürenin uzaması ayak arka adalesinin (Aşil tendonu) kısalmasına ve buna bağlı olarak topuk ağrısı ve küçük parmak deformitelerinin oluşmasına yol açar.

Sürenin çok artması ayak fonksiyonunu bozup yükün diz ve bele şiddetli geri dönüşüne neden olarak bu bölge sorunlarını tetikler.

Düztabanlık da yüksek kavis de sorun işareti

Düztabanlığı olanlarda, yüksek kavis sorunu bulunanlarda, bazı romatizmal hastalıklarda, obezitede, yanlış ayakkabıyla spor yapanlarda, yalınayak uzun süreli yürüyüşü seven veya dans edenler ile yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde topuk ağrısı gelişebiliyor. Tedavide öncelikle kişiye özel tabanlıklar öneriliyor.

Egzersizlerle ayak altındaki tendonun uzatılması hedefleniyor. Dirençli durumlarda kullanılan ‘gece ateli’ ağrının giderilmesinde önemli yer kaplıyor. Bu hastalara evde yapılan egzersizlerin yanında fizik tedavi programlarına başlanarak kısalmış tendonun uzatılması için ek programlar uygulanıyor. Ağrının devam ettiği hastalarda devreye dışarıdan ses dalgası uygulamaları ve enjeksiyonlar giriyor. Son aşamada, çok dirençli vakalarda problem cerrahi olarak düzeltilebiliyor.

Tırnak mantarı kâbusunuz olmasın

Op. Dr. Selim Muğrabi, “Kadınların ayaklarının en büyük düşmanlarından biri olan tırnak mantarı; uzun süreli kapalı ayakkabı giyme zorunluluğu bulunan, ayak terleme problemi olan ve tırnak travması geçiren kişiler ile diyabet gibi kronik problemi olanlarda görülüyor. Hastalarda tipik olarak tırnak renginde bozulma, tırnakta kalınlaşma ve tırnak batması sorunlarıyla karşılaşılıyor.

Geleneksel tedavide hastalara ağızdan ilaç öneriliyor. Bu ilaçların kullanımları sırasında karaciğer ve böbrekte yan etkiler oluştuğu için ilacın erken kesilmesi tedavide karşılaşılan en büyük sorun” diyor. Muğrabi, yapılan araştırmalarda tırnak mantarı tedavisinin lazerle gerçekleştirildiğini gördüklerini, bu yöntemin hiçbir yan etkisi olmadığını, bu tedaviye ek olarak ayda 1kez ayak bakımı yapılmasının ve kullanılan lokal ilaçların yüz güldüren sonuçlar vermesinin ise tama yakın başarı sağladığını belirtiyor.