Türkiye'nin yüzde 30'u hâlâ efsanelere inanıyor

Ankete katılan her 10 kişiden 3’ü doğum kontrolü konusunda bilgi sahibi olmadığını, 5’i orta seviyede bilgi sahibi olduğunu, 2’siyse yeterli bilgisi bulunduğunu düşünüyor.

Anket sonuçlarını değerlendiren Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Kutay Biberoğlu, ülkemizde uygulanan doğum kontrol yöntemleriyle ilgili olarak şunları söylüyor:

“Son yıllarda aile planlaması yöntemlerindeki azalma, nüfus hızında artışla sonuçlanmıştır. Türkiye nüfusunun bazı Avrupa ülkelerindeki sıfır nüfus artışı gibi bir sorunu hiç olmamış ve olmayacaktır. Bu artış hızı ile nüfusumuz 2050 yılında 95 milyona yükselecektir.”

EN SIK GERİ ÇEKME YÖNTEMİ UYGULANIYOR

Türkiye verilerinden yola çıkarak yöntemlerin dağılımına bakıldığında, evli kadınlarda geri çekme yönteminin 1983 yılından beri yüzde 25-26’lık oranla zirvede olduğu görülüyor.

Bu bir korunma yöntemi olarak değerlendirilmiyor ve uygulayan 4 kadından 1’inin gebe kalıp kürtaj yaptırdığına dikkat çekiliyor.

4 KADINDAN 1’İ KORUNMUYOR

Anket sonuçları, yaklaşık 4 kadından 1’inin hiçbir korunma yöntemi uygulamadığını gösteriyor. Bu durum Türk kadınlarının yarısının pratik olarak gebelikten korunmadığına işaret ediyor.

Rahim içi araç kullanımı 1990’lar ve 2000’li yılların başında yüzde 20 oranındayken, 2008 yılında yüzde 17’ye, 2013 yılında ise yüzde 16.8’e düşüyor.

Doğum kontrol haplarının 1970 ve 1980’li yıllarda yüzde 6-8, 2000’li yıllarda yüzde 5, 2013 yılında yapılan araştırmadaysa yüzde 4.6 oranında kullanıldığına dikkat çekiliyor. Bu sonuçlar Türkiye’de bu konudaki bilincin oluşturulması için daha alınması gereken çok yol olduğunu gösteriyor.

TÜRKİYE'NİN HER İLİNDEN KATILIM

Yüzde 30’u erkek, yüzde 70’i kadın toplam 23.427 kişinin katıldığı online anketin 19-80 arasında değişen katılımcı profilinin yaş ortalamasının 27 olduğu belirtiliyor.

En yüksek katılım İstanbul’dan gelirken, İstanbul’u; Ankara, İzmir, Adana ve Antalya gibi büyük şehirler takip ediyor. Büyük şehirleri takip eden iller arasında ise Bursa, Kocaeli, Afyon, Amasya ve Balıkesir bulunuyor.

EMZİRME DÖNEMİNDE HAMİLE KALINIR MI?

Yeni doğum yapmış annelerin emzirme döneminde gebe kalıp kalamayacağı merak ediliyor. Bu dönemdeki kadınların da gebe kalma riski taşıdıkları belirtiliyor.

Anket, toplumun büyük kısmının bu konuda doğru bilgiye sahip olmadığını kanıtlıyor. Prof. Dr. Biberoğlu, “Sadece doğum sonrasındaki ilk 6 haftada yoğun emziren kadınlar güvendedir” diyor.

HANGİ YÖNTEMİ TERCİH EDERSİNİZ?

Ankette katılımcılara yöneltilen “Kullanacak olsanız, aşağıdaki doğum kontrol yöntemlerinden hangisini tercih ederdiniz?” sorusuna verilen yanıtlar şöyle:

* Prezervatif (% 30.25)

* Doğum kontrol hapları (% 28.40)

* Spiral (% 15.55)

* Geri çekilme (% 13.40)

* Sterilizasyon (% 5.42)

* Diğer (% 4.52)

* Takvim yöntemi (% 2.46)

Prof. Dr. Kutay Biberoğlu, en etkili doğum kontrol yöntemleriyle ilgili olarak, “Kadınlara özel doğum kontrol yöntemleri arasında yüzde 100’e yakın koruma sağlayan spiraller, tüp bağlanması, gebelik önleyici iğne gibi uygulamaların yanında kullanımı bunlardan daha kolay olan ve yine doğru kullanıldığında yüzde 100’e yakın koruma sağlayan doğum kontrol hapları yer alır” diyor ve ekliyor:

DOĞUM KONTROL HAPLARI KİLO ALDIRMIYOR

Ankete katılan 10 kişiden 6’sı doğum kontrol haplarının kilo aldırdığına inandığını söylese de, bilimsel veriler bunun şehir efsanesi olduğunu gösteriyor ve bu hapların kilo aldırmadığını kanıtlıyor.

Doğum kontrol haplarının az bilinen diğer yararları arasında sivilce ve tüylenmeyi azaltması, âdet öncesi gerginliği tedavi etmesi ve âdet ağrılarına iyi gelmesi gibi özellikler bulunuyor.

‘SPİRAL HİSSEDİLİR’ EFSANESİ

Ankete katılan 10 kişinin 4’ünden fazlası modern doğum kontrol yöntemleri arasında bulunan spiralin cinsel ilişki sırasında hissedildiği efsanesine inanıyor.

ETKİLİ YÖNTEMLER YÜZDE 100’E YAKIN KORUMA SAĞLIYOR

“Bu yöntemleri yüzde 70-90 arasında koruma oranına sahip diyafram, kadın kondomu ve spermisit takip ediyor.

Erkeklere ait doğum kontrol yöntemleri arasında sperm taşıyan kanalları ameliyat etme ve geri dönülmez bağlama yöntemi olan vazektomi yüzde 100’e yakın koruma sağlar.

Prezervatif (kondom) ile meydana gelen kaza gebeliği oranlarının yüzde 20 civarında olduğunu unutmamak gerekir.”

İLİŞKİ SONRASI BANYO GEBELİĞİ ENGELLEMEZ

Katılımcıların yüzde 15’i cinsel ilişkiden sonra hemen banyo yapılması halinde gebeliğin engellendiğine inanıyor. Prof. dr. kutay biberoğlu, bunun en büyük şehir efsanelerinden biri olduğunu söylüyor.

“Cinsel ilişki sonrası yapılan banyo tam tersine içeriye girişi artırarak gebelik şansını yükseltebilir” diyen Prof. Dr. Biberoğlu uyarıyor:

“insanlar ilişkiden hemen sonra banyo yaparak gebeliği engellediklerini sanıyor, oysa erkeğin boşalmasından sonraki saniyeler içinde spermler çoktan vajinanın içine girmiş olur.”