Türkiye'deki ilk norovirüs salgını

Sağlık Bakanlığı, Aksaray’da 8 bin 500 kişiyi yatağa düşüren hastalığın, ‘Türkiye’deki ilk norovirüs salgını olduğunu’ açıkladı. Bakanlığın bir iyi bir de kötü haberi var. Önce kötü haber: İnsandan insana bulaşmaya başlayan virüs bir süre daha etkisini sürdürecek. İyi haberse ilde suya bağlı tifo ya da kolera salgını riski olmaması.

Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, “Bizim suyumuzda hiçbir sorun yok” diyen Aksaray Belediye Başkanı Nevzat Palta’yı, ismini anmaksızın düzeltti. Tüm açıklamalarının delillere dayandığını söyleyen Buzgan, “Bakanlığın söylediğinin aksine şeyler ifade etmenin doğru olmadığını” vurguladı. Peki Bakanlık, salgına dair ne sonuca vardı?

Buzgan şöyle özetledi: Aksaray’da iki su kaynağı var. Göletten gelen şebeke suyu ve 101 mahalle çeşmesinden akan Helvadere kaynak suyu. Bu sular düzenli klorlanıyor. Aksaray’da 4 Mayıs’ta su şebekesinde tamirat başladı. 13 Mayıs akşamı bulantı, ishal, kramp, kusma, karın ağrısıyla hastanelere gelenler oldu. 14 Mayıs’ta sayı katlandı. 15 Mayıs’ta kente gelen Sağlık Bakanlığı heyeti ilk numunelerde suda sorun bulamadı. Ancak ileri tetkiklerde hastalarda norovirüs, adenovirüs ve rota virüs, sudaysa iki noktada mikrobiyolojik kirlilik tespit edildi. Ağırlıklı olan norovirüstü. Aksaraylıların sularını mutlaka kaynatıp içmeleri gerekiyor. Çünkü İngiltere ve ABD’de de salgınlar yapan norovirüs klora dayanıklı. Ortak havlu, masa ve sandalye gibi eşyalarla insandan insana bulaşan virüsün, ilk salgın atağından sonra bir süre daha etkisini sürdürmesi bekleniyor.

Bakanlık başlama ve yayılma biçimi nedeniyle salgının ilk bulaşma kaynağının ‘su’ olduğunu düşünüyor.?Suda hâlâ norovirüs kaynağı aranıyor. Ama norovirüs, suda uzun süre kalamıyor, yaşamak için canlı dokuya ihtiyaç duyuyor. Bir kez bulaşınca da insandan insana kolayca yayılabiliyor.

Başkana suç duyurusu

Aksaray Belediyesi’nin su temini ve evlere ulaştırmada başarılı belediyelerden olduğunu hatırlatan Buzgan “Kesinlikle kolera, tifo ve dizanteri riski yok. Çünkü bunlar klora dayanıksız, klor oranı da yeterli” dedi.

TBMM’nin gözü de Aksaray’da. CHP heyeti dün inceleme için Aksaray’a geldi. MHP milletvekili Osman Ertuğrul ise Belediye Başkanı Palta hakkında halk sağlığını tehlikeye soktuğu gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. Buzgan, Şereflikoçhisar’da da Aksaray’dakine benzer durum yaşandığını, Konya’daki sorununsa araştırıldığını açıkladı.

1998 yılından beri ‘uyuyordu’

Türkiye’de 1998 yılından bu yana varlığı bilinen norovirüsün ‘ilk kez’ salgın oluşturduğunu belirten Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan’ın verdiği bilgiye göre norovirüs ağız yoluyla vücuda girdikten sonra 24-48 saatte ortaya çıkıyor. Belir-tileri kramp şeklinde karın ağrısı, bulantı kusma ve ishal. Bilinen bir tedavisi ve aşısı yok. Ama hastalar genellikle iki üç günde iyileşiyor.

Norovirüse karşı tuvalet kâğıdı kullanılması, tuvalet sonrası el temizliğinin su ve sabunla çok iyi yapılması, sık sık ellerin yıkanması, kolonya kullanılması öneriliyor. Bebek ve çocuk bakımı yapanlara el temizliğine özellikle dikkat etmeleri, kapı kolları, masa, sandalye gibi eşyaları çamaşır suyu ve deterjanla sık sık temizlemeleri tavsiye ediliyor.

Britanya topluca yatakta

Hastalık genelde ‘ölümcül’ değil, ancak yaşlılarda ve bebeklerde aşırı su kaybına neden oluyor. Norovirüs, Britanya’da bu kış 2 milyon kişiyi yatağa düşürdü. Son beş yılın en büyüğü olarak nitelendirilen salgın, ertelenen ameliyatlar ve işgücü kayıpları nedeniyle Britanya’ya en az 100 milyon sterlin zarar verdi.

Radikal