Çocuğunuz dişini sıkıyorsa...

CEYDA ERENOĞLU / HT GAZETE

TOPLUMUN yüzde 85-90’ında görülen diş sıkma, tüm yaş gruplarını etkilemekle kalmayıp çocukların uyku sırasındaki en kötü alışkanlıkları arasında yer alıyor. Yapılan araştırmalar, çocukların yüzde 22’sinin uykuda dişlerini sıktığını gösteriyor. Diş sıkmaya çocukluk döneminde özellikle süt dişlerinin çıkmaya başlamasıyla birlikte 1 yaştan itibaren rastlanıyor. Dentway Diş Kliniği’nden Çocuk Ağız ve Diş Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Şule Çıldır, “Diş gıcırdatmanın şiddetlenmesi önemli bir sorun haline gelebiliyor” diye konuşuyor.

Çocuklarda besin alerjisine dikkat!

Bir anda musluk gibi akmaya mı başladı burnu? Ya da gözlerinden şıpır şıpır yaşlar damlamaya? Acaba grip mi oldu derken, öksürüğüne cildinde kırmızı kırmızı döküntüler mi eklendi?

Tam bir panik haline sokuveriyor anneleri bu semptomlar. Zira minik yavruları tam da ek besinlere başlamıştı. Anne sütüne katı gıdalara alışacak olma mücadelesi eşlik edecekti ki bir de bu şikayetler baş gösteriverdi!

İşte tam da sorun burada. Altı aydan sonra bebeğinizin beslenmesine eklenen besinlerden biri veya birkaçı bu gribi andıran besin alerjisine yol açmış olabiliyor.

Besin alerjisi deyince hemen paniğe kapılmamak gerekiyor. Çünkü bunu anlamak son derece basit. Sadece ilk 6 aydan sonra ek besinlere geçişte önemli bir kurala dikkat etmek yeterli!

Bebeğinize vereceğiniz her bir yeni ek gıdayı mutlaka üç gün arka arkaya verin. Ve üç gün bir tek o besini verirseniz, üç gün içinde bu belirtiler ortaya çıkıyorsa besin alerjisi olduğunu anlayabilirsiniz.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel, besin alerjisinin zaman içinde geçebileceğini belirtiyor ama tedavide ilk basamak, alerjiye yol açan besinin diyetten tamamen çıkarılmasını önerisinde bulunuyor.

Mevsim meyve sebzelerinden yedirin - ZBebek beslenmesinde anne sütünün eşsiz üstünlüğü tartışılmaz. Bebeğiniz altı aylık olduğunda ise artık ek besinlerin zamanı gelmiş bulunuyor...

O güne dek sadece sıvı beslenmeye alışkın olan minik yavrunuz artık katı gıdalarla tanışacak olmanın biraz hazzını biraz da sıkıntısını yaşayacak şüphesiz.

Zira çiğneme faktörü girecek işin içine. Anne sütü yeterli olmadığı durumlarda, aylık kilo alımları yetersiz olan (ayda 500 gr'dan az) bebeklerin ek gıdalarla tanışması en erken 4 aya kadar da inebiliyor.

Ek besinlere geçişte öncelikle mevsim sebze ve meyvelerinin tüketilmesi önemli. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Altay Yücel, patates, havuç ve kabak ile başlanıp mevsimine göre karnabahar, brokoli, brüksel lahanası, bal kabağı...

Ispanak, pırasa, semizotu, fasulye, bezelye, lahana, kereviz, kuşkonmaz ve enginarın dönüşümlü olarak ve üçlü gruplar halinde verilebileceğini belirtiyor.

Listeye ilerleyen günlerde sarımsak da eklenebiliyor. Havuç, bezelye, kuşkonmaz, enginar, maydonoz ve semizotunun tam mevsimi.

Meyvelerden ise, elma, armut ile başlanabiliyor ve mevsimine göre şeftali, kayısı, muz, karpuz ve kavun ile devam ediliyor.

Dr. Yücel, çeşit çeşit mevsim meyvelerinin tezgahlarda bolca yerini aldığı bugünlerde elma, muz, şeftali, kayısı, mürdüm eriği, karpuz ve kavun püresi verilebileceğini belirtiyor. Meyveleri önce tek tek tattırmak, sonra iki meyveyi kombinlemek gerekiyor.

1 yaşına kadar yasak olan besinler - 1 yaşına kadar bebeklere yasak olan besinler de var. Örneğin patlıcanda nikotin olduğu ve besleyici değeri az olduğu için...

Bakla da nadir bir hastalık olan "Glukoz 6 fosfat dehidrogenaz eksikliği" olan kişilerde sarılığı tetiklediği için 1 yaşına kadar önerilmiyor. Çilek, domates, tropikal meyveler de alerjik olduğu için 9 ay ile 1 yaşından önce denenmemeli.

İnek sütü, bal, fındık, fıstık ve yumurta beyazının da 1 yaşından önce verilmemesi gerekiyor. Dr. Yücel, inek sütünün 9 aydan sonra karışımlarda kullanılabileceğini, mecbur kalınırsa sulandırılarak kullanılması gerektiğini belirtiyor.

Portakal ve mandalina suyu asitli olduğu için reflüyü artırabildiğinden direkt değil muz, havuç suyu gibi diğer besinlerle karıştırılarak verilmeli. Üzüm suyu ise fazla tatlı olduğundan çocuğun tatlıya alışmaması açısından yine tek başına verilmemeli.

8'nci aydan sonra pütür boyutunun artırılması önemli

Bebeklerde 8. aya kadar muhallebi kıvamında verilen ek besinleri 8. aydan sonra pütür oranı yükseltilmiş olarak vermek önemli bir püf noktası. Örneğin bezelyenin yarısı veya üçte biri oranında büyük parçaları bebek rahatlıkla yutabiliyor.

9 aylık bebeğin artık sofra yemeklerine geçebileceğini, tuzsuz olmak kaydıyla ve çatalla ezilerek tüm gıdaların verilebileceğini, 9 aylık bebekler için artık blender kullanılmaması gerektiğini belirten Dr. Yücel...

"Katı besinlere geçiş sağlıklı bir şekilde yapılabilirse 3 yaşına kadar blender bebeği denilen en ufak pütürde öğüren çocuklar yaratmamış oluruz" diyor.

Annelerin yaptığı yanlışlardan birisi "Bebeğim bu sebze çorbasını sevmedi" deyip bir daha vermemek. Dr. Yücel, bu durumda annelere değişik sebzeler denemelerini, sevmediği çorbaya bir süre ara verip 1 hafta sonra tekrar deneyebileceklerini belirtiyor.

Sebze pürelerinin zeytinyağı ve tahıllarla (bulgur, irmik, pirinç, tarhana, mercimek vb) ile zenginleştirilmesi, 6 ve 7. aydan sonra et ve tavuk, 7-8 aydan sonra da balık ile kombinlenmesi gerekiyor.

Besin alerjilerinin belirtileri - Bağışıklık sistemi aracılığı ile besinlere gösterilen aşırı duyarlılık reaksiyonlarına "besin alerjisi" deniliyor.

Besin alerjisi olan bebeklerde sıklıkla ailede besin alerjisi veya astım, alerjik nezle, egzema gibi diğer alerjik hastalıklar bulunabiliyor. Yani genetik yatkınlık söz konusu. Peki bebeğinizde, çocuğunuzda besin alerjisi olduğunu nasıl anlayabilirsiniz?

İşte belirtileri...

Deride: Kaşıntı, kızarıklık, kurdeşen, dudak ve göz kapaklarında şişlik, egzema

Üst solunum yollarında: Burun tıkanıklığı-kaşıntısı-akıntısı, hapşırma, geniz akıntısı, boğazda kuruluk veya kaşıntı, damakta kaşıntı, kuru öksürük

Gözlerde: Sulanma, kaşıntı, kızarıklık ve göz kapaklarında şişlik

Alt solunum yollarında: Nefes darlığı, hışıltı-hırıltı, öksürük

Sindirim sisteminde: Bulantı-kusma, karın ağrısı, kanlı ve müküslü ishal, kramplar, besini reddetme

Kalp-damarda: Çarpıntı, morarma, tansiyon düşüklüğü, baş dönmesi, bayılma

Anneler dikkat! Besin alerjisini anlamanın püf noktası...

Bir anda musluk gibi akmaya mı başladı burnu? Ya da gözlerinden şıpır şıpır yaşlar damlamaya? Acaba grip mi oldu derken, öksürüğüne cildinde kırmızı kırmızı döküntüler mi eklendi bir de? Tam bir panik haline sokuveriyor anneleri bu semptomlar.

Oysa 6'ncı aydan sonra bebeğinizin beslenmesine eklenen besinlerden biri veya birkaçı bu gribi andıran besin alerjisine yol açmış olabiliyor. Besin alerjisi deyince hemen paniğe kapılmamak gerekiyor.

Çünkü bunu anlamak son derece basit. Sadece ilk 6 aydan sonra ek besinlere geçişte önemli bir kurala dikkat etmeniz gerekiyor. Bebeğinize vereceğiniz her bir yeni ek gıdayı mutlaka üç gün arka arkaya verin.

Ve üç gün bir tek o besini verin ki, üç gün içinde bu belirtiler ortaya çıkıyorsa besin alerjisi olduğunu anlayabilin.

Dr. Özlem Altay Yücel, besin alerjisinin zaman içinde geçebileceğini belirtiyor ama tedavide ilk basamak, alerjiye yol açan besinin diyetten tamamen çıkarılması. Örneğin inek sütü alerjisi en sık görülen alerjilerden biri.

İlk 6 ayda başlıyor genellikle 2 yaşında düzeliyor, nadiren ileri yaşlarda devam ediyor. Tedavide inek sütü ve sütten yapılan gıdalar diyetten tamamen çıkarılıyor. Özel bir formül mama ile beslenme destekleniyor.

Anne-babaların çocuk hastalıkları uzmanı veya çocuk alerji uzmanları bilgisi dahilinde bu alerjileri takip etmesi gerekiyor. Kan veya deride yapılan testler ile alerji takip altında tutuluyor. Bu testlerde düzelme olduğunda yavaş yavaş gıda deneniyor.

Dr. Yücel bazı hafif gıda alerjilerinde örneğin domates yenildiğinde ağız kenarında bir iki döküntü oluyorsa, bir iki ay sonra denendiğinde döküntü ve ek bulgu yoksa gıdanın yavaş yavaş artırılarak verilebileceğini belirtiyor.

Yaşıtlarıyla yeterince zaman geçiriyor mu?

Çocuklar en çok arkadaşlarından bir şeyler öğrenir. Özellikle 2 yaş civarındaki çocuklar kendi yaşıtlarını çok yakından gözlemlediği için hareketlerinden, mimiklerinden ve davranışlarından bir şeyler kapar, taklit etmeye başlar.

Sizinle birlikteyken kumlara basmak istemiyor mu? Ya da dik bir kaydıraktan kaymaya çekiniyor mu? Bir de yanında tüm bunları yapan bir arkadaşı varken görün onu.

Çocuklar çevrelerinde kendi yaş grubundan çocuklar olduğunda bazı konularda çok çabuk gelişim gösterebilir. Bir büyükten öğrenmektense bazı şeyleri çocukları taklit ederek kısa sürede yapabilir.

2 yaş civarındaki çocuklar yeni davranışlar edinmektedir.

Oyuncak bloklarını üst üste koymaktan tutun, kaşık kullanmaya kadar pek çok davranışı yaşıtlarını gözlemleyerek öğrenebilir.

Bu dönemdeki öğrenme daha çok taklit etme sonucu ortaya çıkar.

Gözlem yaparak ve taklit ederek pek çok yeni kazanım elde edilebilir.

Çocuğunuzun çevresinde yabancı dil konuşan bir arkadaşı, oyun grubunda yabancı bir öğretmeni varsa çok hızlı yeni kelimeleri kavradığını şaşırarak gözlemleyebilirsiniz.

Çocuklar sosyal becerilerini de kendi akranlarına bakarak geliştirebilirler.

Evdeki davranış biçimi anne ve babasından kabul görürken aynısını arkadaşlarından kabul görmeyince başka bir taktik deneyecek kadar gözlem yapabilirler.

Paylaşma, birlikte hareket etme ve anlaşmak kavramlarını tam anlamıyla uygulayamasalar da bu çalışmaların başlaması için uygun dönemler bu yaşlardır.

Arkadaşlarının davranışlarını taklit ederken ebeveynlerini şaşırtacak pek çok şey de yapabilirler.

Örneğin brokoli yemek, tuvaleti kullanmak, gündüz uykusu uyumak gibi kreşte ya da oyun gruplarında gördükleri davranışları onlar da yapabilir.

Büyükler gibi çocuklar da kendi arkadaşlarını seçmekte özgür olmalıdır.

Hala kiminle vakit geçireceğine siz karar veriyor olabilirsiniz ama farklı arkadaş gruplarına sokarak kendisini iyi hissettiği ortamı yakalamasına izin vermelisiniz.

Aralarında yeterince güçlü iletişim olmayan iki çocuğu zorla görüştürmeye devam etmek doğru olmaz. Yetişkinler gibi çocuklar da istediği arkadaşı seçebilmelidir.

Çocukların kendi yaşıtlarıyla birlikte olması öğrenme hızının ve büyüklerin zorlamasıyla yapamayacakları davranışları yapmaları açısından önemlidir.

Çocuklar birbirlerini taklit ederek tahmin edebileceğinizden daha çok şey öğrenir.

Yeni doğanla nasıl oynayabilirsiniz?

Yeni doğan bebekler henüz herhangi bir oyun oynayamaz ya da ellerinde oyuncak tutamaz.

Yeni doğan bebeğiniz uyanık olduğu sürece yalnız hissetmemek için kendisi ile ilgilenilmesini isteyebilir.

Uyanık olduğu her dakika onunla oynamak ve beyin gelişimine katkıda bulunmak için kendinizi baskı altında hissetmeyin.

Ancak bununla birlikte onu oyalamak için yapabileceğiniz şeyler de var.

Bebeğinizle ne kadar konuşursanız, ona gülümserseniz o kadar ilgisini çekecek ve hoşuna gidecektir.

Bebeğinizi oyalamanın farklı yolları var.

Bir yetişkinin yanında olması ise en iyi yol olarak nitelendirilmektedir.

Bebeğinizi beşiği ile birlikte evin içinde herkesin yanından geçerken sohbet edebileceği bir noktaya koyabilirsiniz.

Gelip geçerken birilerinin onunla konuşması hoşuna gidecektir.

Ev işi yaparken, televizyon seyrederken, kitap okurken de yanınızda olmasını sağlayabilirsiniz.

Sesiniz, evdeki hareket onu heyecanlı tutacaktır.

Diğer taraftan uyanık bebeğiniz sizinle birlikte olmaktan hoşlanacaktır. Örneğin bir slinge bağlarsanız evin içinde yaptığınız her şeyde sizin yanınızda olabilirler. Hatta siz ev işi yaparken ya da büyük çocuğunuzla ilgilenirken kucağınızda uyuyabilirler.

Bebeğiniz 3-4 aylık olduktan sonra ise yüzünü dışarıya dönük tutabileceği ve etrafı görebileceği farklı bir sling modeline geçebilirsiniz.

Yine siz işlerinize devam ederken elleriniz boş bir şekilde bebeğinizi yanınızdan ayırmadan her istediğinizi yapabilirsiniz.

Bebeğiniz ilk doğduğunda oldukça kısıtlı bir görüş mesafesine sahip olacaktır.

İlk başlarda bir adımdan ötesini göremeyecek ancak gölgelerin yansıması, evdeki bir bitki bile ilgisini çekebilir.

Beşiğinin ya da ana kucağının sık sık yerini değiştirerek oyalanmasını sağlayabilirsiniz.

Yeni doğanlar için en ilgi çekici renkler siyah-beyazdır. Oyun kartları, yumuşak yüzeyli kitaplar, hatta insan yüzü gösterdiğiniz anda ilgisini çekebileceğini göreceksiniz.

Beşiğinin üzerinde dönen müzikli oyuncaklar bulundurmak da bebeğinizin dikkatini çekebilecektir.

Dönen oyuncaklarını sık sık değiştirirseniz her zaman için bakabileceği yeni bir obje sağlamış olursunuz.

UYKUDA İSTEM DIŞI

‘Bruksizm’ olarak adlandırılan ve fonksiyonel bir amaç içermeden diş sıkmak ve diş gıcırdatmak olarak tanımlanan bu hastalık, uyku sırasında ya da uyanıkken gerçekleşebiliyor. Diş sıkmanın, alt çenenin üst çene ile kapanış oluşturduğu statik bir ilişki olduğu belirtiliyor. Diş gıcırdatması ise alt çenenin farklı gezinme hareketleri sırasında üst çene ile kuvvetli bir kapanış oluşturması anlamına geliyor. Uyanıkken oluşan diş sıkma yarı istemli bir sıkma hareketiyken, uyku sırasında oluşan diş sıkmanın istem dışı olduğuna dikkat çekiliyor. Gün içerisinde uyanıkken yapılan diş sıkma, çenenin çiğneme aktivitesinin bilinçli ve genellikle sessiz yapılma şekli olarak tanımlanıyor. Uyku sırasında yapılan diş sıkma dönemlerine çoğu zaman sesli ve bilinçsiz olarak yapılan diş gıcırdatma hareketleri eşlik ediyor.

Bunu yiyen çocuk agresif oluyor

Londra Metropolitan Üniversitesi'nin yaşları 6 ile 10 arasında değişen 12 çocuk üzerinde yaptığı araştırmaya göre, tavuk kanadı yiyen çocuklar daha agresif hale geliyor.

Yiyeceklerin davranışları ne yönde etkilediğine dair yapılan araştırmanın bir parçası olan bulgulara göre uzmanlar, özellikle yatmadan önce bu yaş aralığındaki çocuklara tavuk kanadı yedirilmemesini önerdi.

"Yemek yerken yüzün aldığı şekillerin devam eden birkaç zamanlık sürede davranışları etkilediğini" belirten uzmanlar, ısırılarak yenen yiyeceklerin çocuklarda bu tarz psikolojik etkiler yaptığını ifade etti.

Çocuklarınıza bunları asla yedirmeyin! Amerikan Pediatri Akademisi, özellikle çocuklar için tehlikeli olabilecek 30 yiyeceği açıkladı

1. SOSİS: Akademi, 10 yaşından küçük çocuklardaki boğulma olaylarının yüzde 17'sinin sosisten kaynaklandığını, sosisli sandviçin uyarıyla satılması gerektiğini söylüyor.

2. FISTIK: Toplam nüfusun yüzde birinin fıstık alerjisi var. Ölümle sonuçlanan alerji vakalarının büyük bölümü fıstıktan kaynaklanıyor.

3. YEŞİLLİK: Ispanak, roka, marul, lahana, kıvırcık salata gibi yeşilliklerin iyi yıkanmaması bağırsak bakterilerine davetiye çıkarıyor.

4. IŞGIN: Bu Asya kökenli bitkiden fazlaca tüketildiğinde bitkideki toksinler zehirlenmeye yol açıyor.

5. TON BALIĞI: Dünyanın en çok tüketilen balıklarından olmasına rağmen çok fazla yenildiğinde sinir sistemine zarar vererek kalp hastalıkları riskini artırıyor.

6. MANYOK: Nişastası yapılan bu köklü bitki de eğer doğru tüketilmezse siyanür üreterek zehirlenme riski yaratıyor.

7. KAHVE: İçeceği elde edilen bu bitki, kalp krizine yol açmasının yanı sıra, uyuma zorluğu ve dişlerde sararmaya yol açıyor.

8. MANTAR: Bu bitkinin yabani olanları, zehirlenmelere ve hatta halüsinasyonlara neden oluyor.

9. PATATES KIZARTMASI: Patates kızartmsının içinde yüksek oranda bulunan akrilamid maddesi nedeniyle uzun süre tüketilirse damar sertliği, şişmanlık ve kansere neden olabiliyor.

10. HAMBURGER: En zararlı yağ türü olan trans yağların kullanımı nedeniyle kalp hastalıkları meydana geliyor.

11. ALKOLLÜ İÇECEK: Alkol kullanımı beyin ve sinir sistemini olumsuz yönde etkiliyor.

12. ÜZÜM: Şeker oranı yüksek olan bir meyve olan üzüm, diyabetli kişiler için zararlıdır.

13. SOSİS, SALAM: İçinde sodyum nitrit bulunan salam ve sosisin tüketilmesi kansere neden oluyor.

14. ÇİKOLATA: Yüksek orandaki kakao, şeker ve katkı maddelerini içinde barındıran çikolata kandaki kolesterol miktarını yükseltiyor.

15. CİPS: Cips yemek yağ içmekten farksız diyen uzmanlar, kanserden obeziteye, diyabetten alzheimere kadar birçok hastalığa neden olduğunu vurguluyor.

16. DONDURMA: Kolay bozulabilme özelliğine sahip olan dondurmanın içindeki maddelerin bozulma nedeniyle ortaya çıkması bağırsak hastalıklarına yol açıyor.

17. ASİTLİ İÇECEK: İçerisinde asit barındıran bu içecekler mide ve bağırsak hastalıklarına neden oluyor.

18. HAMUR İŞİ: Bu tür yiyecekler kolesterol dengesini bozuyor.

19. DONDURULMUŞ GIDA: Bu tür gıdaların dondurulma işlemleri esnasında zararlı organizmaların üremesinden dolayı mide ve bağırsak hastalıkları meydana geliyor.

20. HAZIR ÇORBA: Toz haline getirilmiş, defalarca işlem görmüş, içinde çok fazla katkı maddesi bulunan hazır çorbalar kansere neden oluyor.

21. KREM PEYNİR: Yüksek oranda yağ içeren bu ürünler kalp sağlığını olumsuz yönde etkiliyor.

22. RUS SALATASI: İçinde bulunan mayonezin asit (sirke ve ya limon suyu) kullanılarak yapılması, gıda kaynaklı hastalıklara neden oluyor.

23. MAKARNA: Hamurdan yapılan makarnanın fazla tüketilmesi mide hastalıklarına neden oluyor.

24. PASTA: Pastaların içinde çok miktarda bulunan şeker, yağ, un gibi maddeler mide hastalıklarına yol açıyor.

25. PATLAMIŞ MISIR: Yapılan bir araştırmada patlamış mısırın kalori ve yüksek oranda doymuş yağ içerdiği ortaya çıktı.

26. BOYALI ŞEKER: İçinde boya yapıcı kimyasalları barındıran şekerler diş çürümesi başta olmak üzere, obezite, diyabet, kalp ve dolaşım hastalıkları, kanser, hipertansiyon, felç, ülser, astım, romatizma, kronik yorgunluk sendromu ve kemik erimesine neden

27. KABUKLU DENİZ ÜRÜNLERİ: Doğru şekilde temizlenmeyen kabuklu deniz ürünleri bağırsak hastalıklarına neden oluyor.

28. ÇİĞ YUMURTA: İçinde bulunabilecek zararlı salmonella mikrobu nedeniyle hastalıklara yol açıyor.

29. ACKEE MEYVESİ: Batı Afrika ve Jamaika'da yetişen meyve kesildikten sonra kabuğunun kırmızıya dönmesi beklenmezse koma veya ölüme yol açabiliyor.

30. FUGU BALIĞI: Kâğıt kadar ince dilimler halinde satılan fugu balığında tetrodoksin adlı, oldukça etkili bir zehir bulunuyor. Bu balığı pişiren şefler özel eğitim alıyor.

Bebeğiniz nasıl daha huzurlu olur?

Yeni doğan bebekler ilk başlarda genellikle günün büyük bir bölümünü uyuyarak geçirir.

Uyanık olduğu zamanlarda beslenir, altını kirletir ve tekrardan uykuya dalar. Özellikle ilk dönemlerde bebeğinizin ihtiyacını anlamakta zorlanabilirsiniz.

Ağlama sebebinin açlıktan mı, uykusuzluktan mı altını pislettiği için mi olduğunu anlamak zamana ihtiyacınız olur.

Tüm bu ihtiyaçları gidermek için bebeğinize bir düzen oluşturabilirsiniz. Peki neden bir düzen oturtmanız gerekir?

Ailelerin pek çoğu bebekleri için düzen oluşturmayı hem kendi hem de bebeklerinin hayatlarını kolaylaştırmak için ister.

Bebeklerin karnı tokken, uykusunu almışken çok daha mutlu oldukları tartışmasız bir gerçektir. Siz de bebeğinizin ihtiyaçlarını bir düzen içinde karşılarsanız daha huzurlu olursunuz.

Bebeğiniz için bir düzen oluşturmaya ne zaman başlamalısınız? Pek çok uzman düzen oluşturmak için 2 ve 4. Ay aralığının uygun zamanla olduğu konusunda görüş birliğine varmıştır.

Bebeklerin uyku ve beslenme düzenleri bu aylardan sonra daha fazla belirgin ve tahmin edilebilir hale gelir.

Bebeğinizin düzenini oluşturmak için doktorunuza danışmanızda fayda var. Sonrasında siz de uyku, acıkma belirtilerini gözlemleyerek bebeğiniz için en uygun olanına iç güdüleriniz yardımıyla karar verebilirsiniz.

Genellikle bebek gelişimi ile ilgili kaynaklarda bebeklerin 3 saatte bir beslenmesi gerektiği yazmaktadır. Ancak bebeğiniz 1 ya da 2 saat önce yemesine rağmen açlıktan ağlıyor olabilir.

Beslenme düzeninize uymasa bile bebeğiniz acıkmış olabilir ve beslemenizde fayda vardır.

Aynı bakış açısı uykusu için de geçerlidir. Bir gün daha dayanıklı olabilirken diğer gün daha çabuk uykusu gelebilir. Belirlenen hiç bir düzen tamı tamına bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamayacaktır.

Bebekler için düzen oluştururken farklı yaklaşımlar uygulanmaktadır.

Bu yaklaşımlardan ilki her şeye ebeveynlerin karar verdiği bir modeldir. Ebeveynler tarafından belirlenen düzende bebeğin ne zaman besleneceğine, ne zaman uyuyacağına, ne kadar oyun oynayacağına ebeveynler karar verir.

Bu düzen doktorla birlikte bebeğe göre organize edilmiş olabilir. Bu modelde programda her şey dakikası dakikasına uygulanır.

Diğer bir model ise tamamen bebeğin ihtiyaçlarına göre davranmak yönünde düzenlenmiştir. Bebeğin beslenme ve uyku ihtiyacı her gün değişiklik gösterebilmektedir.

Bebeklerin kendi düzenleri tamamen tahmin edilemez olarak nitelendirilmemelidir. Zaman içinde ihtiyaç düzeni ve rutini oturacaktır. Son model ise ebeveynlerin ve bebeklerin ihtiyaçlarının karışımı olarak ortaya çıkan bir düzendir.

Ebeveynlerin belirlediği program ile bebeklerin düzeninin karışımından meydana gelir. Uyku, beslenme ve oyun üçgeni için planlanan bir düzen vardır, bununla birlikte planda bazı değişiklikler meydana gelebilir.

Her bebeğin ihtiyaçları, davranışları farklılık göstermektedir. Bebeğin ihtiyaçları ve ebeveynlerinin görüşleri doğrultusunda düzenlenecek bir rutin herkesin hayatını kolaylaştırabilecektir. - Kaynak: Msn.com

22 adımda çocuğunuzu obeziteden kurtarabilirsiniz

1-En iyi strateji diyetini geliştirin ve ailenize egzersiz alışkanlığı kazandırın

2-Çocuğunuzu iyi izleyin: fazla kilo aldığını düşünüyor iseniz doktorunuzla temasa geçin

3-Doktorunuzdan çocuğunuzun bireysel büyüme ve gelişim hikayesi, ailenin boya göre kilo hikayesi ve büyüme eğrilerine göre durum değerlendirmesini alın

4-Yüksek kalorili şeker ve yağ içerikleri yüksek gıdalar, fastfood, meyva suları, şeker, - tatlıya dikkat

5-TV ve bilgisayar oyunlarına biraz mola

6- Çocuğunuzun stresine önem verin ve izleyin

7- Hazır gıda alışkanlığınızı değiştirin

8-Eleştiriden ve kabullenmeden uzak destekleyici tutum içinde olmak önemlidir

9-Başlayan yaz tatili ile bu dönem daha verimli geçirin

10- Daha iyi ve kaliteli, öğünlerin atlanmadığı, taze, mevsime uygun meyva ve sebze tüketin

11- Düzenli 3 öğün yemek tüketilmesine dikkat edin

12-Öğün aralarında şekerleme, bisküvi, pasta yerine meyva, ayran, taze sıkılmış meyva suyunu tercih edin

13-Diyet yaptırmayın! Unutmayın, çocuğunuzun beslenmesinde yapacağınız küçük değişiklikler çocuğunuzun sağlığında büyük değişimlere yol açabilir

14- Dışarıda yemek yemeyi azaltın

15-Hamburger, pizza gibi hazır gıdalara artık bir ara verin

16-Sofraya hep beraber oturun, böylece televizyon karşısında veya bilgisayar ekranı önünde - yemeyi önlemiş olursunuz.

17-Neyi ne kadar yediği konusunda farkındalığınız olsun

18- Hazır, dondurulmuş gıdalar hem ulaşılması kolay ve hem de hazırlaması kolay olduğu için tercih - sebebi olmaktadır fakat yüksek oranda yağ ve tuz içerir

19- Yemek porsiyonlarını küçültün, tabağını bitirmesi konusunda ısrarcı olmayın

20- Egzersiz yerine aktivite konusunda onu cesaretlendirin

21- Hiçbir zayıflama ilacını bitkisel olsa bile kullanmayın

22- Yemek yemeyi ceza ve ödül olarak kullanmayın

BAŞ AĞRISI GÖZLENEBİLİR

Uyku sırasında yapılan diş sıkma ve diş gıcırdatmanın tespitinin oldukça güç olduğu belirtiliyor. Çocuklar bu durumun farkında olmadığı için sorun genellikle aile bireylerinin uyarılarıyla tespit ediliyor. Uyku sırasında dişlerini sıkan çocuklar aileleri tarafından diş hekimine götürüldüklerinde diş yüzeylerinde anormal aşınmalar, buna bağlı sıcak-soğuk hassasiyeti ve özellikle çene eklemlerinde ağrı sorunu gibi şikâyetlerde bulunuyorlar. Bu çocuklarda bazen ağız açmada zorluk, baş ağrısı, özellikle sabah saatlerinde huzursuzluk ve uykusuzluk ile çenedeki ağrı nedeniyle kahvaltı yapmak istememe gibi belirtiler görülebiliyor. Psikolojik yardımın uyku sırasındaki diş sıkmanın önlenmesinde çok büyük yararı oluyor. Çocukların diş gıcırdatma şiddetinde azalma sağlanamıyorsa, çocuk psikoloğu ve pedagogdan yardım alınması öneriliyor.

NEDEN DİŞ SIKIYORUZ?

DİŞ sıkmaya neden olan 3 etken üzerinde duruluyor. Bunların; çevresel faktörler, santral sinir sistemine bağlı faktörler ve psikososyal faktörler olduğu belirtiliyor. Çevresel faktörlerin başında kişinin diş yapısındaki anatomik bozukluklar ile alt ve üst çenelerin kapanışındaki bazı bozukluklar gösteriliyor. Böyle kapanış bozukluklarının olduğu durumlarda, çeneyi kapatan kasların refleks olarak uyarıldığı ve bunun da diş sıkma ya da diş gıcırdatma hareketlerine neden olabildiği belirtiliyor. Santral sinir sistemine bağlı etkenler de diş sıkmaya neden olabiliyor. Özellikle çene fonksiyonlarının, uyku ile ilgili merkezi içeren sinir sistemi tarafından etkilendiği ve sinir sistemi üzerinde etkili ilaç alımının da diş sıkmayı tetiklediği bildiriliyor. Psikolojik değişkenlerin diş sıkma üzerindeki etkisi ve bu konuda yapılmış olan birçok çalışmada tam olarak açıklanamamakla birlikte diş sıkmanın anksiyete (kaygı) ve strese karşı bir cevap olarak ortaya çıktığına dikkat çekiliyor. Stres, diş sıkmaya yol açan en önemli neden olarak görülüyor. Diş sıkma ve gıcırdatmanın diş anatomisi ve çeneler arasındaki ilişkinin mükemmel olduğu bireylerde bile görülmesi; bu durumun strese bağlı bir santral sinir sistemi problemi olarak kabul edilebileceğini gözler önüne seriyor.

BAĞIRSAK PARAZİTLERİ DE DİŞ SIKMAYA YOL AÇABİLİR

SON yıllarda yapılan çalışmalarda diş sıkma ve gıcırdatma ile bağırsak parazitleri arasındaki ilişki incelendiğinde, bağırsak parazitlerinin gece uykudayken aktif hale geçtikleri için diş sıkma ve gıcırdatmasını tetikledikleri yönünde sonuçlarla karşılaşılıyor. Bu nedenle yoğun diş sıkma döneminde olan çocuklarda bu etkeni ortadan kaldırmak için bağırsak parazit testi yaptırılması öneriliyor.

EVE KARDEŞ GELMESİ DE DİŞ SIKMA NEDENİ

ÇOCUKLARDA diş sıkma ve diş gıcırdatmanın şiddetinin arttığı en önemli durumların başında eve yeni kardeş gelmesi, okul veya sınıfta arkadaş-öğretmen değişiklikleri, anne-baba arasındaki sıkıntılar ve ayrılıklar geliyor. Özellikle hassas ve içe dönük çocuklarda bu tür durumlarda diş sıkma ve gıcırdatmayla daha sık karşılaşıldığı belirtiliyor.

UYKUDA DİŞ SIKMA KONTROL ALTINA ALINAMIYOR

GÜNÜMÜZDE henüz kontrol dışı gelişen diş sıkmayı durduracak bir tedavi şeklinin bulunmadığı belirtiliyor. Uyku sırasında diş sıkma alışkanlığı olan kişilerde ilk yapılması gerekenin dişleri korumaya almak olduğuna dikkat çekiliyor. Bu sayede diş gıcırdatma önleniyor, çene eklemindeki ve çiğneme kaslarındaki ağrı hafifliyor ve uyku kalitesi artıyor. Uyku sırasındaki diş sıkma için 3 tip tedavi yöntemi bulunuyor. Bunların dental (dişsel) tedavi, farmakolojik (ilaçla) tedavi ve psikolojik tedavi olduğu belirtiliyor.

TEDAVİDE İLK ADIM ÇOCUKLARI DERİN UYKUDAN UYANDIRMAK

DİŞ sıkma ve diş gıcırdatma olan çocuklarda gece plaklarının hazırlanıp uygulanabilmesi mümkün olmuyor. Bu, sürekli gelişim döneminde olan çocuklarda her gece dişleri üzerine sabit bir plak takılmasının çene gelişimlerini olumsuz yönde etkilemesinden kaynaklanıyor. Doç. Dr. Çıldır, “Dişlerini sıkan ve gıcırdatan çocuklarda yapılması gereken, anne ve babaların geceleri çocuklarını takip edip gıcırdatma sesini duyduklarında hafifçe dürterek derin uykularından normal uykuya geçmelerini sağlamalarıdır” diyor.

HİPERAKTİF ÇOCUKLAR DİŞLERİNİ SIKIYOR

ŞİDDETLİ diş sıkma ve diş gıcırdatmanın görüldüğü çocukların; endişeli, hiperaktif, sinirli, evhamlı veya kaygı düzeyleri yüksek oldukları belirtiliyor. Kaygı, asabiyet, korku ve duygusal stres; kas aktivitesindeki artışla yakın ilişkili bulunuyor. Bu nedenle uyku sırasında oluşan diş sıkmanın duygusal durumla ilintili olduğuna dikkat çekiliyor. Duygusal faktörler ve çevresel stresler diş sıkmanın ilerlemesinde veya şiddetlenmesinde önemli rol oynuyor.

DİŞ SIKMA GENETİK Mİ?

GENETİK faktörlerin etkisinin araştırıldığı bazı çalışmalarda çocukken uyku sırasında diş sıkma alışkanlığı olanların yüzde 86’sında bu alışkanlığın gençlikte de sürdüğü bildiriliyor. Diş sıkma görülen anne-babaların çocuklarında, diş sıkmanın olmadığı anne-babaların çocuklarına oranla bu sorunun görülme sıklığının daha fazla olduğunu gösteren çalışmalar var.