Kronik yorgunluğa karşı bunları yiyin!

Çocukta beyin gelişimi genetik yapı, çocuğun aldığı uyarılar ve yaşadığı deneyimlerin ortak etkisi ile oluşur. Beyin yeni doğanda erişkin beyninin yüzde 25'i, 3 yaşında yüzde 80'i, 5 yaşında ise yüzde 90'ı büyüklüğündedir

Beynin gelişiminin büyük bölümü 5 yaşına gelmeden önce tamamlanır. Beyin, sinir hücreleri ve bunlar arasında bağlantılardan oluşur. Beyinde doğuşta 100 milyar sinir hücresi vardır ve bunların arasındaki bağlantılar zamanla gelişir

Beyin sağlığını korumak için sağlıklı beslenmeye büyük önem verilmesi gerektiğini belirten Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, beslenme yetersizliğinin çocuğun gelişme sürecini etkileyen önemli bir başlık olduğunu vurguladı

Hayatın ilk yıllarında görülen beslenme yetersizliği, fiziksel ve ruhsal gelişimi etkiler. Beslenme yetersizliği, çocuğun beyin gelişimini etkilemekte ve beyin hacim olarak küçülmektedir

Beslenme düzeltilmez ise kalıcı beyin etkilenmeleri ortaya çıkabilir" diyen Özkardeş, sağlıklı bir beyin için yapılması gerekenler hakkında şunları söyledi: "Çocuğun gelişiminin yanında yaşlanma ve yaşlılığın beraberinde getirdiği hastalıklar da sorundur

Kalp için sağlıklı olanın, beyin içinde iyi olması genellikle kabul gören bir yargıdır. Beslenme ve nöroloji uzmanları, sağlıklı gıdalar hakkında değerlendirmeler yapmaktadırlar. Beyin üzerine en faydalı gıdalar belirlenmiş ve şu şekilde sıralanmıştır

Beyin için en sağlıklı gıda kızılcıktır. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, sinir koruyucu etkisini göstermiştir ve yaşla birlikte artan koordinasyon ve hafıza kayıplarına karşı da etkili bulunmuştur. Zihinsel ve motor fonksiyonları korurlar.

Yabani yaban mersini antioksidanlarla doludur. Bunlar da serbest radikallere karşı savaşırlar. Yapılan çalışmalar, yaban mersininden zengin diyetin, hafıza ve motor becerileri düzelttiğini ve yaşlanmayla ilgili olan kötüleşmeyi durdurduğunu göstermiştir

Yapraklı yeşillikler daha sonra gelir. Kıvırcık, lahana ve pazı gibi sebzeler homosisteini parçalar. Bunların yüksek seviyede olması, Alzheimer hastalığındaki zihinsel yavaşlama ile ilgilidir

Yağ asitli balıklar ise dördüncüdür. Alabalık, sardunya ve ringa gibi balıklar, omega-3 yağ asitlerinden zengindir. Araştırmalar, bu balıkları haftada en az bir kez yiyen insanlarda Alzheimer hastalığının daha az görüldüğünü göstermiştir

Ispanak sıralamada beşinci sıradadır. Ispanak merkezi sinir sistemindeki yaşla ilgili problemleri azaltmaktadır

Alkolik kişiler, kıtlık gibi durumlar, aşırı güç harcanan aktiviteler, esir kampları, bağırsaklardan gıda emilimini azaltan tıbbi veya cerrahi hastalıklar beslenme yetersizliğine yol açar. Anoreksia nevroza gibi psikiyatrik hastalıklar da ortaya çıkabilir

BEYİN BESLENME YETERSİZLİĞİNDEN NASIL ETKİLENİR? - Genel kural olarak beslenme yetersizlikleri, sinir sistemini şöyle etkiler: - A vitamini yetersizliği: Görme ile ilgili problemler olur. Gece körlüğü, A vitamini yetmezliğinin erken bulgusudur.

B1 vitamini yetmezliği: Daha çok alkoliklerde ortaya çıkar. Kol ve bacaklarda güç kaybı ve hissizlik ile beliren polinöropati tablosu (kol ve bacak sinirlerinin hastalığı) oluşabilir

Mental değişiklikler, göz sinirlerinin felci, dengesizlik ile seyreden Wernicke ensefalopatisi (beynin vitamin yoksunluğu nedeni ile oluşan bir rahatsızlığı) gelişebilir. Ayrıca bu vitamin yetersizliğinde beyincik hasarlarına da rastlanabilir.

B6 vitamini yetmezliği: Burada da yine kol ve bacaklarda güç kaybı ve hissizlik ile seyreden polinöropatiler görülebilir. Ayrıca tüberküloz tedavisinde kullanılan INH adlı ilacın yaptığı polinöropati, B6 vitamini verilerek engellenebilir

B6 vitamini yetmezliği: Burada da yine kol ve bacaklarda güç kaybı ve hissizlik ile seyreden polinöropatiler görülebilir. Ayrıca tüberküloz tedavisinde kullanılan INH adlı ilacın yaptığı polinöropati, B6 vitamini verilerek engellenebilir

B12 vitamini eksikliği: Omurilikte hasarlara neden olur. Ayrıca polinöropati tablosu da gelişebilir. - - Vitamin D yetmezliği: Kaslarda yorgunluk, güçsüzlük ve erimeler yapabilir

Vitamin E yetmezliği: Omurilik ve beyincikte hasar ve polinöropati yapabilir

Bu örnekleri artırmak mümkündür. Sağlıklı olmanın önemli öğelerinden biri de sağlıklı beslenmedir. Konuya bu açıdan bakılmalı ve gereken önem verilmelidir

Purdue Üniversitesi'nden Beslenme Uzmanı Richard Mattes

"Düşük glisemik indeksli bir kahvaltı, yemekten sonra kan şekeri dalgalanmalarını önlediğini ve doymuş hissetmeye yardımcı olduğunu söylüyor

Böyle bir kahvaltı aynı zamanda gün boyunca daha az yemek yemeyi sağlıyor

Örneğin kahvaltıda badem yiyenlerin daha uzun süre tok hissettiği, ayrıca öğle yemeğinden sonra bile kan şekerinin düşük olduğu görülmüş

Araştırmanın yazarı Doktor Kantha Shelke,

" İdeal kahvaltı pratik hazırlanmalı ve lezzetli olmalı ama suçlu hissettirmemeli" diyor

Bademi kahvaltıda yulaf ezmenize ekleyerek de tüketebilirsiniz

Her yemekten önce mutlaka su için

Gün boyu toz tarçın kattığınız veya çubuk tarçın kullandığınız sıcak içecekler hazırlayın

Sağlıklı yağlardan korkmayın, günlük beslenmenizde bunların yeterince yer almasına özen gösterin

Yemeklerinizi gün içerisinde düzenli yiyin

Uyumak, açlık-tokluk hormonlarını dengeler, uykunuza dikkat edin

Kilo kontolünüz için yeterli güce sahip olduğunuzun farkında olun

Tatlı ihitiyacını karşılamak için meyveler, pekmez ve bal doğal formda olan besinleri tercih edin

Başarı için porsiyon kontrolünüzü sağlayın

Aldığınız her boş kalori midenizi şişirecek, sizi doyurmayacak ve tam ters yönde size yolunuza şaşırtacaktır

Vücut eksiksiz beslendiğinde hızlı çalışır, doğal formda olan her besini tüketmeye gayret edin

Haftada bir-iki defa tartılın

Televizyon seyretme limiti belirleyin

Doymuş yağları sınırlı tüketin

Trans yağları yemeyin

Tuz tüketiminizi azaltın

Kalori takibi yerine porsiyonlarınız takip edin

Öğünlerinizi farklı besin gruplarını içerecek şekilde hazırlayın ve tabağınızın yansının sebze olmasına dikkat edin

Gün içinde tükettiğiniz besinlerin besin piramidinde önerilen miktarlarda ve ölçüde olmasına dikkat edin

Sağlıklı yağlardan korkmayın, günlük beslenmenizde bunların yeterince yer almasına özen gösterin

Uyandıktan sonra 1 -2 saat içinde kahvaltınızı yapmış olun

Gece yatmadan 3 saat önce yemek yemeyi bırakın

Lif, yağ ve protein içeren besinler tokluğunuzu sürdürmenize yardımcı olur

Özellikle akşam öğününden önce ayran için veya yağlı tohum atıştırın

Açlık hissettiğinizde öncelikle su için

Makarnadan vazgeçemiyorsanız... - Makarna alırken tam tahıllı ya da tam tahıl karışımlı makarnaları tercih edin. Soslu makarnadan vazgeçmem diyenlerdenseniz...

Kullanacağınız sosların içerdiği yağ, sodyum ve kalori miktarını öğrenmek için mutlaka etiketleri okuyun. Ayrıca makarnanızı soslar yerine otlar ve sebzelerle de daha cazip hale getirebileceğinizi unutmayın.

Patatesin tadını çıkarın... - Mutfağın vazgeçilmez sebzesi patatesi kızartmak yerine fırında peynir, fasulye ve baharatlarla harmanlayarak hazırlarsanız daha sağlıklı ve kalorisi daha düşük bir yemek yemiş olursunuz.

Protein kaynağı fasulyeye sofranızda yer açın... - Kurutulmuş ya da konserve fasulye, hayvansal proteine en ucuz alternatiftir...

Ayrıca mükemmel bir lif kaynağıdır. Yemeğinin yanı sıra garnitür olarak da çorba, salata veya güveçlerinizde kullanabilirsiniz.

Zeytinyağı kullanmaya alışın... - Kalp sağlığı için yararı kanıtlanmış olan zeytinyağını yemeklerinizde ve salatalarınızda kullanmaya alışın.

İşlenmemiş tahılları tercih edin... - Kahverengi pirinç, bulgur, kuskus gibi işlenmemiş tam tahıllı gıdaları tercih edin. Daha zengin bir lezzet istiyorsanız bunları pişirirken et suyu kullanın.

Mevsiminde domates tüketin ya da... - Yazın domateslerini konserve yaparak kış boyunca domatesten mahrum kalmayın. Likopen ve C vitamini açısından zengin olan domatesi çorba, yemek, salata ve sos malzemesi olarak kullanabilirsiniz.

Fındığı öğünlerinizin arasına alın... - Fındığı sadece atıştırmalık olarak düşünmeyin. Fındık protein, lif, iyi yağlar açısından mükemmel bir besin kaynağıdır. Eğer düzenli olarak fındık tüketirseniz kalp hastalığı riskini azaltabilir...

Makarna, et, sıcak ve soğuk tahıllarda, salatalar veya sebze yemeklerinde tuzsuz fındık kullanın. Tatlılarda ya da besleyici bir atıştırmalık olarak meyve veya yoğurtla birlikte yiyin.

Zengin tatlar için et suyu stoğunuzu yapın... - Et suyunu daha önceden hazırlayarak buzluktaki buz kalıplarına dökerek kendi et suyunuzu hazırlayabilirsiniz. Böylece hazırlarınızı kullanarak aldığınız sodyumu azaltabilirsiniz.

Meyveye hayatınızda kocaman bir yer açın... - Düşük kalorili, besin maddelerince zengin antioksidan ve lif içeren meyvelere sofranızda yer açın. Meyveleri taze ya da kurutulmuş olarak mutlaka her gün tüketin.