Eski sevgilinin siber saldırısından kurtuluş rehberi

Gizem Sevinç SELVİ/ GAZETE HABERTÜRK-PAZAR

Temmuz ayının ortalarında İngiltere bir haberle çalkalandı: 12 yaşında bir kız çocuğunun üstsüz görüntüleri, ayrıldığı sevgilisi tarafından sosyal medyaya servis edildi. Kız hemen durumu ailesine anlattı ve Cheshire polisiyle birlikte sosyal hizmetler devreye girdi. Bu olayın hemen ardından, bu kez 13 yaşında bir başka İngiliz kız, kendisi adına açılmış sahte bir hesapta iç çamaşırlı fotoğraflarına rastladı. Zanlı yine belliydi: Kısa bir süre önce ayrılınan eski sevgili... Pek zaman geçmeden, bu sefer de 40 yaşında bir erkek, kendisine ait çıplak fotoğrafların eski kız arkadaşı tarafından patronuyla paylaşıldığı gerekçesiyle Hertfordshire polisine başvurdu. Kelimenin tam anlamıyla 7’sinden 70’ine dünya, derinleşen bir dertle sarsılıyor: İntikam pornosu.

Eskiden sadece ünlülerin başına geldiğini sandığımız bu “intikam” yöntemi, sosyal medya ve akıllı telefon salgınıyla çığrından çıkmış durumda artık. Dünyada ve Türkiye’de bugün itibarıyla tablo şu: İyi vakit geçirdiğiniz ve en fecisi güvendiğiniz kişiyle bir hevesle çektiğiniz fotoğraflar, videolar gün geliyor kâbusunuz oluyor.

Vakalardaki artış, artık dünyanın her yerinde hissedilir vaziyette. Bu durumdan hareketle, Queen Mary University of London’dan Julie Pinborough “İntikam pornosuyla karşı karşıya kalırsanız neler yapmanız gerekir?” minvalinde bir liste hazırladı. Genel hatlarıyla işin hukuki yönüne vurgu yapan liste İngiliz kanunlarını baz alsa da içeriğin genel geçer olduğunu söylemek mümkün.

Peki bizde durum ne? Türkiye’de birileri çıplak fotoğraflarınızı ya da videolarınızı sosyal medyada yaymakla tehdit ettiğinde ne yapmalısınız, ne yapabilirsiniz? Julie Pinborough’un listesine ilaveten Avukat Özlem Gezen’in önerileri ve “Beyaz Atlı Prensi Öldür” kitabının yazarı, Psikoterapist Pınar Toker’e kulak verseniz iyi ederseniz. Mesele ciddi, bir gün sizin de başınıza gelebilir.

SİTEYLE İLETİŞİME GEÇİN

Aslında Julie Pinborough, listenin ilk maddesinde fotoğrafları ya da videoları yayan kişinin görüntüleri silmesini sağlamanızı öneriyor. Tabii ki bunu deneyebilirsiniz ancak başaramamanız yüksek bir olasılık. Böyle bir durumda yapmanız gereken ilk şey ise, görüntülerin yayınlandığı sosyal medya organıyla iletişime geçerek şikâyette bulunmak ve görüntülerin silinmesini talep etmek.

2 YILDAN 5 YILA HAPİS

Eğer kişilerle iletişim kurarak ya da web sitesi operatörüyle meseleyi çözemediyseniz, hukuki yollara başvurmaktan çekinmeyin. Unutmayın ki bu konu, “özel hayatın gizliliği, hakaret, tehdit, müstehcenlik ve bunların internet yoluyla ifşası” başlığı alttında, TCK’da kendine yer buluyor. Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi, özel hayatla ilgili her türlü verinin paylaşılmasının bu suçun oluşumu için yeterli olacağını söylüyor. Verinin gizli olup olmaması, daha çok yargılama aşamasında ortaya çıkan bir boyut ve değerlendirme yargıç tarafından yapılıyor. Gözden kaçmaması gereken bir detay da “özel hayatın gizliliğini ihlal suçu”nun cezası 1 ile 3 yıl hapis iken, suç teşkil eden görüntü ve seslerin ifşa edilmesi ya da basın ve yayın kurumları vasıtasıyla yayınlanması, cezayı 2 yıldan 5 yıla kadar çıkarıyor. Neticede Facebook ve Twitter gibi sosyal ağlardan video veya fotoğraf paylaşılması ya da sahte hesaplar üzerinden başkalarına ait birtakım özel bilgi ve görüntülerin yayınlanması da bu kapsamda ele alınıyor.

Bu noktada dikkat etmeniz gereken husus, görüntüleri kendi isteğinizle paylaşıp paylaşmadığınız. Yani eğer mail ya da mesaj yoluyla bu görüntüleri karşı tarafla siz paylaşmışsanız, durum “özel hayatın gizliliği”nden çıkıp “haberleşmenin gizliliğini ihlal” kapsamına giriyor ki, bu bambaşka bir yazının konusu. Ama derseniz ki “Hem özel hayata dair gizli bilgiler hem de haberleşmeye dair gizli bilgiler ayrı ayrı ifşa edildi”, bu durumda iki ayrı suçun işlenmiş olması ihtimali de doğuyor.

Tüm bu bilgileri bizimle paylaşan Avukat Özlem Gezen, son olarak önemli bir noktaya daha dikkat çekiyor: Hakaret suçunda olduğu gibi, tehdit suçunda da suçun bilişim sistemi veya internet yoluyla işlenmesinin suça veya cezaya herhangi bir etkisi yok. “Yine de bu tip ihlallerle karşılaşılması halinde bağlı bulunulan cumhuriyet başsavcılıklarına yapılacak başvurular, soruşturmanın başlamasını ve şüphelilerin cezalandırılmasını sağlayacaktır” diyor Gezen.

Psikoterapist Pınar Toker: Ailenizden saklamayın

“Çiftler arasında çekilen fotoğraf ya da videoların, ‘ilişkide güven perçinlemek’ kisvesi altında ortaya çıktığını seanslarımda görüyorum. Özellikle gençlerin aşka olan hevesleri ve ellerindeki telefonlarla fotoğraf ya da video paylaşımı konusunda son derece dikkatsiz davranmaları, intikam ve tehdit amaçlı kullanılabilecek pozlar vermelerine neden olabiliyor. Bu tarz video ya da fotoğraflar, maalesef başta aşkın güven duygusu ile yaşanması gerektiği düşüncesiyle çekiliyor. Fakat aşk, güven gibi duyguların kötü niyetle kullanıldığı durumlar da ortaya çıkıyor.”

‘YENİ SEVGİLİNE SÖYLERİM’

“Yaygın rastladığım bir problem olduğu için gençlerden bir örnek vermek istiyorum: 15 yaşlarında bir kız çocuğu, sürekli okul değiştirme isteği nedeniyle bana getirildi. Aile, süren davanın kızları üzerindeki etkilerini artık kontrol edemiyordu. Olay iki genç arasında yaşanmış. Genç kız, sevgilisinin isteği üzerine ‘Sana güveniyorum’ diyerek üstsüz bir fotoğrafını sevgilisine gönderiyor. Fakat bu istekler bir türlü son bulmuyor. Kız sevgilisinden ayrılmak isteyince, genç adam ‘Yeni sevgiline söylerim’ diyerek sürekli başka fotoğraflar istiyor ve bir süre sonra kızın fotoğraflarını bir sitede yayınlamaya başlıyor. Genç kız, durumu ailesine açıyor, davaları da 1 yılı aşkın zamandır sürüyor. Fakat kızın ruhu bir türlü huzur bulmuyor. Girdiği her yeni ortamdan, ‘Acaba fotoğraflarımı görmüşler midir?’ diye düşünerek uzaklaşmak istiyor. Bedeninden utanıyor.”

‘KENDİNDEN UTANMA’

“Bu örneği vermemin iki sebebi var: Biri, bilinçsiz internet kullanımı. Diğeri ise aşk konusunda bilinçsiz genç kızların duygularının kötüye kullanımı. Örnekteki kız çocuğu her iki gruba da giriyor. Tehdit, şantaj ya da intikama her ne sebeple olursa olsun maruz kalmak ve bunu gizlemeye çalışmak ruh dünyasında derin yaralar açıyor. Bedeninden utanma, kendinden utanma ve kendini suçlama bunlardan yalnızca birkaçı.”

‘EL ÂLEM NE DER?’

“Kendi yargıçlarına cevap veremeyen gençlerin öncelikle ailelerine açılmasını öneriyorum. Bunu tek başına taşımaya çalışmak her şeyi daha da kötüye götürür. Böyle bir durumla karşılaşan ailelerin de ‘Olayı büyütmeyelim, el âlem ne der?’, yaklaşımına girmeden hemen haklarını hukuki olarak aramaya girişmelerini ve mağdurun bir an önce psikolojik destek almasına yardımcı olmalarını öneriyorum.”