Isabel Allende’den afrodizyak tarifler

Gülenay BÖREKÇİ/ GAZETE HABERTÜRK-PAZAR

Şilili yazar Isabel Allende leziz mi leziz, okuması zevkli mi zevkli kitabı “Aphrodite”in önsözünde, “Bu erotik gezintileri, oynaşmayı seven sevgililere ve -neden olmasın- korkak erkeklerle melankolik kadınlara adıyorum” diyor.

Afrodizyak yemek tarifleri ve cinselliğe dair kışkırtıcı önerilerin yer aldığı “Aphrodite”e bakıp “Bu neyin kitabı?” diye soranlara tatmin edici bir cevap bulmak zor. Yemek kitabı mı? Evet. Yaşam kılavuzu mu? Evet. Edebi anlatı mı? Ona da evet. Ama en önemlisi şu: Bu kitaptaki önerilere kulak verdikten sonra, yaşamınız farklılaşacak mı? Kesinlikle ve hararetle, evet.

Kendi adıma küçük bir açıklamayla başlayayım: Mutfağa alışık sayılmam, yemek yapmayı da pek bilmem. Yine de bugünlerde ucundan kıyısından öğrenmeye hazırlanıyorum. Başlangıç olarak mutfağın önündeki küçük balkonu bereketli bir bahçe haline getirdim. Begonvillerim, yaseminlerim, çiğdemlerim, ıtırlarım, lavantalarım, hatta bir zeytin bir de limon ağacım var. Domates, sivri biber ve kırmızı turplarım da... Geçen pazar bir arkadaşımla cevizli, yabanmersinli ekmek pişirdik. (İtiraf edeyim; o pişirdi, ben de oyalansın diye gevezelik ettim.) Sadede geleyim; geçmişin eksikliklerini telafi etmek, mutfakla aramızda barışın sağlanması adına elimden geleni yapıyorum. Bulabildiğim bütün güzel yemek kitaplarının da resmen üstüne atlıyorum. Can Yayınları’ndan çıkan “Aphrodite” de onlardan.

BÜYÜLÜ GERÇEKÇİ BİR AŞK VE YEMEK KİTABI

“Büyülü gerçekçi bir aşk ve yemek kitabı” olarak tarif edebileceğim “Aphrodite”, adeta Allende’yle okuru arasındaki mahrem bir sohbet gibi. Öncelikle yazarın kendi hayatından seçip paylaştığı mahrem anlar var. Kocasına bir yandan yemek pişirir, bir yandan da onunla tatlı tatlı sohbet ederken kendilerini bir anda çırılçıplak bulmaları gibi hatıralar ve deneyimler adeta hikâye tadında ve çok sürükleyici. Dünya edebiyatının seçkin örneklerinden alıntılar güzel, yüzlerce, binlerce yıldır dünyayı dolaşan erotik efsaneler, masallar mânidar. Hepsi bir araya gelerek yiyecek ve içeceklerin afrodizyak güçlerine dair eşsiz bir okuma şöleni oluşturuyor. Böylece hem eğleniyor hem de bir aşığın nasıl ayartılacağını, şehvet ateşinin ne gibi yöntemlerle tutuşturulacağını, sevişme eyleminin “sonsuza dek” sürdürülmesinin mümkün olup olmadığını falan öğreniyorsunuz. “Isabel Allende dünyaca meşhur bir yazar, tamam ama gene de sıradan bir kadın, bütün bunların hepsini birden bilemez ki” diyorsanız, kitapta yer alan tavsiyelerin bazılarının çatlakların en çatlağı Roma İmparatoru Neron, Osmanlı İmparatorluğu’nu bile birbirine katabilmiş Rus Çariçesi Katherina ve Versailles Sarayı’nın gördüğü en tehlikeli metres olan Madame du Barry gibi şahsiyetlere ait olduğunu söylemek isterim...

Kitaptan çok şey öğreniyorsunuz, öncelikle de lezzetin çeşitlilikte olduğunu, vahşi afrodizyakların tam olarak ne işe yaradığını, etlerle ilgili günahların muhteviyatını, aşk iksirleri hazırlamanın inceliklerini, çiçeklerin dilini... Tarifler de var elbette; soğuk ve sıcak soslar, ordövrler, çorbalar, antreler, ana yemekler... Hiçbirinin lezzeti şüphe götürmez ama bazılarının sıradan, kendi halinde isimleri varken bazılarının isimleri sanki biraz acayip... “Çakırkeyif Armut”, “Genç Rahibe Göğsü”, “Venüs Köpüğü”, “Sodomi”... Hele bir tanesi var ki, düpedüz şefkat uyandırıyor: “Manevi Teselli Sütlacı”...

BARIŞMA TEKLİFİ

Malzemeler:

2 çay fincanı et suyu (tavuk ya da sebze suyu da olabilir)

1 çay fincanı kıyılmış taze kültür mantarı

1/2 çay fincanı kıyılmış Portobello mantarı (ya da 1/2 çay fincanı kurutulmuşu)

1/2 çay fincanı kıyılmış porcini mantarı (ya da 1/2 çay fincanı kurutulmuşu)

1 diş sarmısak

1 kaşık trüf mantarlı zeytinyağı

1/2 çay fincanı Porto şarabı

2 kaşık çiğ krema

Tuz ve karabiber

Hazırlanışı: Taze yaban mantarı bulamaz da kurutulmuşlarına başvurmak zorunda kalırsam, onları dirilinceye kadar iyi cins bir kırmızı şarabın içine yatırır, şarabın geri kalanını da içerim. Sonra sarmısağı salt parmaklarımın kokması zevki için doğrarım, oysa bütün olarak kullansam da olur. Yabani mantarlar ve kültür mantarlarını sarmısakla birlikte, birkaç dakika boyunca hızlı hızlı karıştırarak zeytinyağında kavururum. Et suyunu, Porto şarabını ve trüf mantarlı zeytinyağını katarım. Birkaç damlasını da kulaklarımın arkasına sürmek üzere bırakırım, çünkü afrodizyaktır. Tuz ve karabiber eker, hafif ateşte kapağı kapalı olarak, yabani mantarlar yumuşayıp da evin içi cennet gibi kokuncaya kadar pişiririm. Sonunda onları karıştırıcıda ezerim. Burası işin en az şiirsel yanıdır, ama kaçınılmazdır da. Çorbanın, insanın ağzını sulandıracak, bedenin ve ruhun salgılarını harekete geçirecek bir kokusu, çamur kıvamında, oldukça koyu bir dokusu olmalıdır. Sonra en şık giysimi giyer, tırnaklarıma kırmızı oje sürerim ve çorbayı üzeri çiğ kremayla süslenmiş olarak ikram ederim.

ATEŞLİ SOHBET

Ispanağın hafif acı lezzetiyle kayısıların tatlı aromasının karışımı nefis bir sonuç verir. İçten ve ateşli bir sohbet için mükemmeldir.

Malzemeler:

1/2 kg kuşbaşı doğranmış kuzu eti

1/2 kg yıkanmış ıspanak yaprağı

1 küçük kutu kayısı kompostosu

1 diş sarmısak

1 çay fincanı et suyu

1/2 çay fincanı krema

1 çay kaşığı sıvı yağ

1 tatlı kaşığı un

1 kaşık tereyağı

1/2 tatlı kaşığı limon kabuğu rendesi

Tuz, karabiber ve muskat rendesi

Hazırlanışı: Etleri sarmısakla beraber yağda kızartın. Et suyunu katın. Kapağı kapalı olarak yumuşayıncaya kadar 45-50 dakika pişirin. Ateşten alıp etleri ısıya dayanıklı kaba hatta daha iyisi toprak bir güvece koyun; üzerlerini ıspanak yapraklarıyla örtün. Tereyağını küçük bir kapta eritin. Unu katarak kısık ateşte çevirin. Kayısının suyunu da ekledikten sonra 2 dakika pişirin. Ateşten alıp tuz, biber, limon ve muskat rendesi koyun. Kremayı da katarak iyice karıştırın ve bu sosu ıspanakların üzerlerine dökün. Üzerini kayısılarla süsleyip alüminyum folyoyla örterek 20 dakika pişirin.

RESSAMIN AŞKI

Isabel Allende, “Aphrodite”in şahane illüstrasyonlarını yapan ünlü ressam Robert Shekter’den de çok özel bir tarif almış. Shekter’in biricik sevgilisi Anette için pişirdiği afrodizyak ratatouille gerçekten leziz gibi duruyor. Anlatımı bakımından alıştığımız tariflere benzemiyor belki ama bence çok güzel... “Robert patlıcanları, soğanları, yeşil biberleri, domatesleri, sarmısakları, kişnişi, maydanozu, fesleğeni, defneyi, acı kırmızıbiberi alır; bu sebzeleri eklem romatizmalı parmaklarının izin verdiği tüm ustalığıyla halka halka doğrar. Bir yandan ‘O Sole Mio’ şarkısını mırıldanırken, patlıcanları zeytinyağında beş dakika kızartır. Geri kalan malzemeleri de ekledikten sonra tencerenin kapağını kapatır ve çok hafif ateşte 1 saat pişirir. O arada bir duş alarak en güzel gömleğini giyer ve Anette’i dişlerinin arasında bir kırmızı gülle karşılar. Arada tencerenin kapağını açıp güzelce karıştırır ve o hiç yanılmaz ratatouille’unu ikram etmeden önce 10 dakika dinlenmeye bırakır. Ertesi sabah, insanın gücünü yeniden toplaması için soğuk olarak yenildiğinde de nefistir

YAZARIN OĞLU BAŞTAN ÇIKIYOR: LORİ USULÜ RİSOTTO

“Bu yemeğin tüm malzemesi afrodizyaktır! ‘Aphrodite’in grafik düzenlemelerini yapan Lori Barra bu yemeğiyle oğlumu baştan çıkararak hüzünlü bir boşanmanın ardından onu içinde bulunduğu yalnızlığın pençelerinden kurtardı. (Anlayacağınız her şey aile içinde kaldı!)”

Malzemeler:

1 çay fincanı pirinç

1 çay fincanı kıyılmış kültür mantarı

1.5 çay fincanı kıyılmış yabani mantar

3 çay fincanı (tercihen taze hazırlanmış) sebze suyu

2 kaşık tereyağı

4 kaşık zeytinyağı

3 kaşık ince kıyılmış soğan

1/2 çay fincanı rendelenmiş taze parmesan peyniri

1 kaşık kıyılmış sarmısak

1 tatlı kaşığı trüflü zeytinyağı

1/2 fincan kırmızı şarap

1 kaşık kıyılmış biberiye

1/2 tatlı kaşığı kıyılmış muskat

Tuz

Hazırlanışı: Sebze suyunu ısıtıp ateşten alın. Bir tavaya 3 kaşık sıvı yağı ile 1/2 kaşık tereyağını koyup soğanı, sarmısağı, kültür mantarlarıyla yabani mantarları çevirin. Bunları ayrı bir tabağa alın. Aynı tavanın içine sıvı yağın geri kalanını ve tereyağını koyup pirinci hafifçe kavurun. Kısık ateşte arada bir karıştırarak biberiye, muskat ve sebze suyunun yarısını katın. 20 dakika pişirin ve hemen arkasından mantarları koyun. Sebze suyunun geri kalanını da katıp karıştırdıktan sonra 10 dakika daha pişirin. Pirinçler iyice yumuşadığında (diri olmamalı) 1/2 fincan kırmızı şarapla trüf mantarlı zeytinyağını ekleyip birkaç dakika daha pişirin. Ateşten alıp üzerine rendelenmiş peynir serpin ve sıcak sıcak servis edin