Gezegenlerdeki zeki varlıkları dinleyerek bulabiliriz

Bugün Habertürk’ün uzay yolculuğunda son gün... Geçen 2 günde yeni keşfedilen 7 gezegende hayatın nasıl aranacağını, Hollywood filmlerinde olduğu gibi o gezegenlere nasıl seyahat edebileceğimizi konuştuk. Bugünse gezegenlerde zeki yaşam formlarının olup olmadığına, bunu anlamak için bilim adamlarının nasıl casusluk yaptığına yer vereceğiz. Dünyayı sarsan keşfe imza atan 2 isme son kez kulak verelim, Liege Üniversitesi TRAPPIST projesi başkanı Dr. Emmanuel Jehin ve California Teknik Üniversitesi öğretim üyesi ve NASA’nın Spitzer Merkezi Müdürü Dr. Sean Carey’e...

- Yeni keşfedilen gezegenlerde kolonileşebilecek miyiz?

Carey: Bence bu fikri düşünmeden önce gezegenlerle ilgili daha çok fikre sahip olmamız gerek. Sonra karar veririz. James Webb teleskobundan gelen verilere bakmamız gerek. Eminim ki ileride üretilecek daha gelişmiş teleskoplar bize daha çok bilgi verecektir.

- En merak edilen soru şu: Gezegenlerde zeki varlıklar var mı? Küçük yeşil adamlar?

Jehin: (Gülüyor) Tabii neye benzediklerini bilemem. Eğer gezegenlerde zeki varlıklar varsa, bunu bilmenin en iyi yolu dinlemek. Büyük antenlerle sistemi dinlemek ve elektromanyetik dalgaları yakalamak. Belki televizyon izliyor, radyo dinliyorlardır (Gülüyor). Belki de “Bakın biz buradayız” demek için evrene sinyal gönderiyorlardır. ABD’de SETI Enstitüsü var. Jodie Foster’ın Mesaj (Contact) filmi sayesinde ünlü oldular. SETI biliyorsunuz uzayı dinliyor. Enstitü TRAPPIST sistemini de dinledi ama bir şey bulamadı. Fakat açıkladığımız son keşifle sistemi bir kez daha dinleyecekler. Çünkü daha fazla gezegen olduğu ortaya çıktı. Tabii dinlemek için çok büyük bir antene ihtiyaç var. Sistem uzakta olduğu için sinyal varsa zayıf olacaktır.

‘GEZEGENLER ARASI CASUSLUK YAPABİLİRİZ’

- Peki bu kadar büyük bir anten var mı?

Jehin: Bunun için kullanılabilecek çok büyük radyo teleskoplar var. Bunlar herkese bilimkurgu filmi gibi geliyor ama SETI Enstitüsü bunu yıllardır yapıyor, bu bir meslek. SETI şunu düşünüyor; Eğer bu gezegenlerde zeki varlıklar varsa evrene sinyal göndermiyor olabilirler. Çünkü bizim var olduğumuzdan bile haberleri olmayabilir. Ama kendi aralarında mesajlaşmaları kuvvetle muhtemel. Bu nedenle fikir şu; gezegenler arası casusluk yapmak! (gülüyor) Bir gezegen, diğer gezegene ne mesaj gönderiyor? Bunları dinleyebiliriz.

‘KESİNLİKLE EVRENDE BİR YERDE HAYAT VAR’

- Uzayda bir yerde hayat olduğuna inanıyorsunuz yani?

Jehin: Şöyle düşünün; siz ve ben, 2 varlık olarak şu an sohbet ediyoruz, burada olmamız bence tesadüf değil. Galaksimizde 300 milyar yıldız var. Biz bu yıldızların sadece birinde, Dünya’ya benzer 7 gezegen bulduk.

- Kendimi çok küçük hissettim...

Jehin: Öyleyiz zaten... Diğer yıldızlar için ihtimali düşünün. Bence kesinlikle evrende, orada bir yerde hayat var. Ben buna inanıyorum.

Carey: Kocaman evrende bir gezegen üzerinde (Dünya) hayat olduğunu biliyoruz değil mi? Bilim adamları o kadar çok gezegen keşfetti ki, bu nedenle bence bu kadar çok gezegenin bazılarında hayat olması kuvvetle muhtemel. Peki bu yaşam formları zeki mi? İstatistik olarak bu da mümkün. Fakat bunun TRAPPIST gezegenleri için geçerli olup olmadığını size henüz söyleyemem.

‘DÜNYA DIŞI VARLIKLARA SİNYAL GÖNDERMEK MÜMKÜN DEĞİL’

- Gezegenlerde zeki varlıklar varsa ve onlarla iletişime geçersek, başımıza bela alır mıyız? Mesela bizi yok etmeye çalışabilirler mi?

Jehin: Umarım yapmazlar. Ama tam da bu kötü ihtimal nedeniyle SETI uzaya sinyal göndermiyor. Varlığımız öğrenilmesin diye uzayı sadece dinliyoruz. Ama keşfedilsek bile korkmuyorum çünkü çok uzaktalar. Seyahat etmeleri kolay değil. Ayrıca çok zeki varlıklardan oluşan bir medeniyetin bizi yok etmekten çok diyaloğu çıkarına daha uygun bulacağını düşünüyorum. SETI’nin protokolünü okumuştum, yıllar önce askeri güvenlik gerekçesiyle sinyal göndermeyi bıraktılar. Yani ABD’den dünya dışı varlıklara sinyal göndermek mümkün değil. Zaten biliyorsunuz bu aralar iyice korumacı davranıyolar (gülüyor)

Carey: Evet SETI, TRAPPIST sistemini yıldız ilk keşfedildiğinde araştırdı ama bir şey bulamadılar. Fakat yeni bilgilerle beraber SETI daha fazla araştırma yapacak. Gerçekten değil zeki yaşam formlarının varlığı, TRAPPIST gezegenlerinde yaşamın olup olmadığını konuşmak bile çok erken. Bence tabii ki bu çok heyecan verici bir senaryo olurdu ama konuyu şimdilik bilim kurgu fimlerine bırakalım.

İLK İLETİŞİM FİLMDE KURULDU

Mesaj (Contact): 1997, ABD yapımı film. Başrollerini Jodie Foster ve Matthew McConaughey paylaşıyor. Foster SETI Enstitüsü’nde çalışan ve yıllar boyunca uzaydaki sesleri ve sinyalleri dinleyerek dünya dışı varlıkları bulmaya çalışan bir bilim kadınını canlandırıyor. Foster yıllar süren araştırmaların ardından, dünya dışı varlıklarla ilk kez iletişim kuran insan oluyor...

SETI ENSTİTÜSÜ NEDİR?

SETI’nin açılımı “dünya dışı akıllı yaşam araştırması”. Proje NASA tarafından 1960’larda başlatıldı resmen 1971’de düğmesine basıldı. California merkezli SETI Enstitüsü de 1984’te bugünkü yapısına kavuştu. Amaçları elektromanyetik radyasyon izlerinin ve sinyallerin peşine düşmek; dev antenlerle uzayı dinleyerek -eğer varsa- gelişmiş medeniyletlerin varlığını tespit etmek.

Nalan KOÇAK / GAZETE HABERTÜRK