İşçiler meydana girdi

İstanbul'da 6 işçi ve memur konfederasyonu tarafından bazı siyasi parti ve sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla düzenlenen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarına, 32 yıl aradan sonra Taksim Meydanı ev sahipliği yaptı.

Konfederasyonların Taksim Meydanı'na 3 ana koldan girmeleri öngörülürken, emekçiler belirlenen noktalarda toplanmaya başladı. DİSK ve KESK Şişli-Mecidiyeköy güzergahından, Türk-İş ve Kamu-Sen Unkapanı Köprüsü üzerinden, Hak-İş ve Memur-Sen de Dolmabahçe'den yürüyüşe geçti.

Türk-İş ile birlikte CHP, ÖDP, İP, EMEP, Türkiye Birleşik İşçi Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, İşçi Cephesi ve Atatürkçü Düşünce Derneği yürüdü. BDP, DSP, Türkiye Değişim Hareketi, odalar ve dergiler DİSK ve KESK ile TKP de Hak-İş ve Memur-Sen ile birlikte yürüyerek Taksim'e çıktı.

DİSK ve KESK kortejinin ilerleyişini sürdürdüğü Şişli ile Taksim Meydanı arasındaki korteje katılmak için Mecidiyeköy'den Şişli'ye doğru ilerleyen ve kendilerini ''Halk Cephesi'' olarak nitelendiren grup arasında yaşanan tartışma, daha sonra yumruklaşmaya dönüştü. Olay, aynı grupta bulunan bazı kişilerin araya girmesiyle büyümeden yatıştı.

Şişhane'den alana girecek grup, Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü önünde, Şişli'den gelen grup Harbiye'de TRT önünde, Dolmabahçe'den gelen grup da Gümüşsuyu İTÜ önünde arama noktasından geçirildi.

-RAHŞAN ECEVİT: ''EŞİMİN RUHUNUN BURADA OLDUĞUNA İNANIYORUM''-

Eski başbakanlardan merhum Bülent Ecevit için çelenk hazırlatan eşi DSHP Genel Başkanı Rahşan Ecevit de Türk-İş İstanbul 1. Bölge Temsilciliğine gittikten sonra, Türk-İş Genel Başkanı Kumlu ve Türk-İş heyetiyle Taksim Meydanı'na geçti.

Burada gazetecilerin, 1 Mayısın Taksim Meydanı'nda kutlanmasına ilişkin duygularını sorması üzerine Rahşan Ecevit, ''Eşim de hayatta olsaydı o da burada olacaktı. Büyük bir mutluluk içinde burada birlikte yürüyecektik. Onun ruhunun burada olduğuna inanıyorum'' diye konuştu.

-KAZANCI YOKUŞU'NA KARANFİL-

Türk-İş'in de aralarında bulunduğu 6 memur ve işçi konfederasyonunun başkanları, Taksim'de 1 Mayıs 1977'de çıkan olaylarda hayatını kaybedenleri, Kazancı Yokuşu'nun başındaki 1 Mayıs anıtına karanfiller bırakarak andı.

Konfederasyon başkanları adına açıklama yapan Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, şunları kaydetti:

''Bugün 1 Mayıs, dünya emekçilerinin meydanlarda kol kola girdiği, ekmek, barış, özgürlük taleplerini dayanışma içinde dile getirdiği, coşkulu kutlamanın günü. Bugün yıllardan beri 1 Mayıs'larda yaptığımız gibi yine Taksim'deyiz, yine Kazancı Yokuşu'na karanfiller bıraktık. Yine 1977'de kaybettiğimiz arkadaşlarımızı en içten duygularımızla anıyoruz, ama bu anmanın geçmiş 33 yıldaki anmalardan çok büyük farkı var. Biz bugün emekçilere Taksim Meydanı'nın 1 Mayıs kutlamaları için açılmasının sevincini ve onurunu yaşıyoruz. Bu yolda mücadele eden herkese, kaybettiğimiz canlara bir borcumuz daha vardır ki o da 1977'de yaşanan acı olaylara sebep olanların belirlenip adalete teslim edilmesidir.''

Kumlu ve diğer konfederasyon başkanları ile AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Tanrıverdi'nin de aralarında bulunduğu bazı AK Parti İstanbul milletvekilleri de Kazancı Yokuşu'na karanfil bıraktı. Karanfil bırakanlar arasında Rahşan Ecevit de yer aldı.

Konfederasyon başkanları, daha sonra Taksim Cumhuriyet Anıtı'na gelerek, üzerinde karanfillerle ''1 Mayıs'' yazılı çelengi bıraktı.

Bu sırada, bazı grupların anıta çıkarak pankartlar açtıkları görüldü. Anıta çıkanlar, ''İşte 1 Mayıs, işte Taksim'' sloganları attı.

DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, anıta çelenk bırakılması sırasında yaşanan düzensizlik ve karmaşa dolayısıyla saygı duruşunda bulunamadığını ifade ederek, sendika üyeleriyle birlikte bir süre saygı duruşunda bulundu.

Buradaki törenin ardından konfederasyon ve sendika genel başkanları, siyasi parti temsilcileri, AKM önüne kurulan kürsünün önünde yerini aldı. Kortejler de kendileri için belirlenen yerlerde toplandı. Türk-İş ve Kamu-Sen alanın ortasında, Hak-İş ve Memur-Sen alanın sağında, DİSK ve KESK ise solunda yerini aldı.

-1 MAYIS BİLDİRİSİ OKUNDU-

Kortejlerin yerini almasının ardından başlayan etkinlik programında sanatçı Timur Selçuk ve Ruhi Su Korosu 1 Mayıs Marşı'nı seslendirdi. Alandaki kalabalık da koroya eşlik etti.

Etkinlikte, 6 işçi ve memur konfederasyonu tarafından hazırlanan ''1 Mayıs Bildirisi'', Türk-İş ve DİSK'in belirlediği birer işçi tarafından okundu

Bildiride, ''Biz sosyal adalet, eşitlik ve demokrasi istiyoruz. özgürlükçü, eşitlikçi, sivil demokratik bir anayasa ve yasalar istiyoruz. Tüm çalışanların grevli toplu sözleşmeli sendikal haklara sahip olduğu bir Türkiye için sesimizi yükseltiyor, demokrasiden ve sosyal devletten vazgeçmeyeceğimizi bildiriyoruz. 1 Mayıs 1977'de kaybettiklerimizin faillerinin bulunmasını ve adalet önüne çıkarılmasını istiyoruz'' ifadelerine yer verildi.

Etkinlikle daha sonra işçi ve memur konfederasyonu genel başkanlarının konuşmalarına geçildi.

-TÜRK-İŞ GENEL BAŞKANI KUMLU'YA PROTESTO-

Türk-iş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıktığında, kürsünün önünde yer alan bir grup TEKEL işçisi ile işten çıkarılan belediye ve itfaiye işçileri tarafından protesto edildi.

İşçiler, uzun süre ıslık çalarak Kumlu'nun konuşmasına başlamasına izin vermedi.

''Kumlu istifa'' diye sloganlar atılırken, Mustafa Kumlu, ''Niye geldiniz buraya?'' diye tepki göstererek konuşmasına başlamaya çalıştı.

Bu arada işçiler, bayrak ve flamaların sopaları ile su şişelerini kürsüye fırlattı. Alanda toplananları selamlayarak, konuşmaya çalışan Kumlu, ara vermek zorunda kaldı.

Bu sırada müzikle gerginlik yatıştırılmaya çalışıldı, ancak bir süre sonra işçiler bariyerleri aşarak kürsüye saldırdı.

Bu arada, kürsüde bulunan konfederasyon genel başkanları ile diğer sendikacılar ve milletvekilleri kürsüden inerek, uzaklaştı.

Arbedenin yaşandığı sırada, bazı kişilerin kürsüden aşağıya atladığı ve bazı kişilerin de yaralandığı görüldü.

Sağlık-Sen Genel Başkanı Mahmut Kaçar da yol kenarındaki AKM'nin bahçesinde bulunan çiçekliğin üzerine düştü. Kolu kırılan Kaçar, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesine kaldırıldı.

Konfederasyon genel başkanları ve bazı milletvekilleri de kapalı olan AKM'nin camını kırarak binanın içine sığındı.

Protestocuların pankart açarak kürsüde konuşma yapılmasına izin vermemeleriyle gerçekleşen eylem, yaklaşık 45 dakika sürdü. Yapılan görüşmeler sonucu engelleme kaldırıldı.

-KUMLU'YA PROTESTOYA TEPKİLER-

Türk-İş İstanbul 1. Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak, Konfederasyon Genel Başkanı Mustafa Kumlu'nun, Taksim Meydanı'ndaki 1 Mayıs kutlamaları sırasında protesto edilmesiyle ilgili olarak, ''Genel Başkan'ımız, alanda bir gerginliğe neden olunmaması açısından gitti, yoksa durabilirdi'' dedi.

Sağlık-Sen Genel Teşkilatlandırma Sekreteri Metin Memiş de platformu terk etmek isteyen Genel Başkan Mahmut Kaçar'ın ayağının kayması sonucu yere düştüğünü ve kolunun kırıldığını belirterek, ''Genel Başkan'a şahsi bir saldırı kesinlikle söz konusu değildir'' ifadesini kullandı.

DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, Kumlu'ya yönelik protestoya ilişkin basın mensuplarının sorularını yanıtlarken, ''Gönül arzu ederdi ki 6 konfederasyonun başkanı da burada konuşmalarını özgürce tamamlayabilsin. Bu yapılan saldırıyı doğru bulmuyorum, ama şunun da bilinmesini istiyorum. Burada çalışanların büyük bir bölümü tepkili hale gelmiş. Taleplerinin yerine getirilmesini istiyor. Bu konuda sendikalara sorumluluk düşüyor'' diye konuştu.

KESK Genel Başkanı Sami Evren de Kumlu'ya yönelik olayı doğru görmediğini belirterek, ''Son derece yanlış. Burada kürsü hukuku var. Konfederasyonların almış olduğu karara uymak gerekiyor. Dolayısıyla bu hukuk burada ihlal edilmiştir. Doğru olmamıştır. Türk-İş içerisinde iç eleştiriler olabilir, ama bu eleştirilerin yeri bu kürsü değildir. Sayın Kumlu'ya geçmiş olsun'' dedi.

-KONUŞMALAR-

DİSK Genel Başkanı Çelebi, etkinlikte yaptığı konuşmada da ''1 Mayısta burada yine yan yana duruyor ve hep birlikte 1 Mayıs şarkısı söylüyorsak, bu hepimizin, Türkiye işçi sınıfının eseridir'' dedi.

KESK Genel Başkanı Sami Evren de 1 Mayısın, işçi sınıfının, yoksulların mücadelelerini birleştirdikleri gün olduğunu vurguladı.

Platformda, direnişteki işçiler adına konuşan TEKEL işçisi Metin Arslan da 1 Mayısın işçilerin sesini duyurduğu bir gün olduğunu ifade etti.

Konuşmaların ardından platformda sahne alan müzik grupları, günün anlamına uygun marş ve şarkılar seslendirdi. Alandakilerin de şarkılara eşlik ettikleri ve halay çektikleri görüldü.

Bu arada, DİSK Genel Başkanı Çelebi ve KESK Genel Başkanı Evren dışında diğer konfederasyon başkanları, programda öngörülmesine rağmen kürsüden konuşma yapmadı.

Meydandaki kutlamaların sona erdiğinin duyurulmasının ardından alan boşaltılmaya başlandı. Kalabalık dağılırken, geriye su şişeleri, bırakılan döviz ve pankartlar kaldı. Pankartlar sendika görevlileri tarafından toplandı.

Alandaki gruplar, Taksim'den Şişli istikametine, Tarlabaşı üzerinden Aksaray yönüne, Mete Caddesinden de Beşiktaş yönüne doğru dağıldı.

Sabahın erken saatlerinden itibaren Taksim Meydanı'nda kutlamalar için toplananların alandan ayrılmasının ardından Beyoğlu Belediyesi temizlik işçileri, atıkları toplamaya ve yolları araçlarla temizlemeye başladı.

Kutlamalar dolayısıyla sabah saatlerinden itibaren yapılamayan Taksim-Kabataş füniküler hattı ve Taksim Metrosu seferleri, saat 16.00'dan itibaren normale döndü. Taksim Meydanı çevresi araç trafiğine açıldı.

-VALİ GÜLER'DEN DEĞERLENDİRME-

İstanbul Valisi Muammer Güler, kutlama etkinliğinin ardından yaptığı değerlendirmede, 1 Mayıs'ın gelecek yıllarda daha coşkulu şekilde kutlanacağını umut ettiğini dile getirerek, ''Bu önemli bir planlamadır ve planlandığı şekilde sona erdirilmiştir'' dedi.

Kutlamalarla ilgili gözaltına alınan olmadığını belirten Vali Güler, ancak genel kontroller sırasında 20'ye yakın kişi hakkında durumlarının incelenmesi amacıyla gözaltı işlemi yapıldığını, 2 kişinin de yaralandığını söyledi.

İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın da 1 Mayıs kutlamalarına ilişkin, ''Bu, Türkiye'nin yürümekte olduğu barış, kardeşlik ve özgürlük yolunda atılmış önemli bir adımıdır'' değerlendirmesini yaptı.

-MİTİNGDEN NOTLAR-

6 işçi ve memur konfederasyonunun yanı sıra çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisinin de katıldığı mitingde, CHP milletvekilleri Mehmet Sevigen ve Bayram Meral ile BDP milletvekilleri Sırrı Sakık ve Hasip Kaplan, eski DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak, Kardemir Karabüksporlu futbolcular ve Çarşı grubu da destek verdi.

Sendikaların üye oldukları örgütlerin temsilcilerinden oluşan 70 kişilik bir grup da mitinge katılanlar arasında yer aldı.

-GÜVENLİK ÖNLEMLERİ-

Etkinlik dolayısıyla Tarlabaşı Caddesi'nde, Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü ve Taksim Meydanı'na kadar olan bölümde yol kenarlarına bariyerler koyan güvenlik güçleri, Sıraselviler Caddesi ve Kazancı Yokuşu'nda da aynı çalışmayı yaptı.

Kutlamalar kapsamında geniş güvenlik önlemleri alınırken, İstanbul Emniyet Müdürlüğünden 22 bin 500 polis görev yaptı.

Malatya, Erzurum, Antalya, Adana, Şanlıurfa, Trabzon, Gaziantep ve Antalya'dan kara ve hava yoluyla getirilen 3 bin 500 polis de İstanbul polisine destek verdi.

Miting sırasında, çevredeki çok sayıda polisin yanı sıra polis helikopterleri de havadan denetimlerini sürdürdü.

Kutlama etkinlikleri boyunca, grupların toplandığı noktalardan Taksim Meydanı'na çıkış güzergahları trafiğe kapatılarak, ulaşım alternatif güzergahlardan sağlandı.