Dolarda kâr testerenin ağzında
Ocak sonunda başlayıp mart ayı ortasına kadar süren kur şoku, büyük ölçüde doların dünyadaki değerlenmesinden kaynaklanmıştı. Ardından gelen dinlenme döneminde dolar gelişmiş ülke paralarına karşı yüzde 4 değer kaybetti. TL karşısında da yüzde 4.1 geriledi. Gelişmekte olan 10 ülke parası ise dolara göre yüzde 4.3 değerlendi. TL’nin değer kaybı sanki biraz daha fazla. Bu da 7 Haziran genel seçimleriyle ilgili bir durum.
-Doların yükselmesinde 18 Mart FOMC tutanaklarının FED üyelerinin faiz artışında ikiye bölündüğünü göstermesi tetikleyici oldu. Güvercin kanadın bile bu yıl bitmeden faiz artışına gidilmesi gerektiği yönünde görüş belirtmeleri, piyasaları tetikledi. Dolar gelişmiş ülke paralarına karşı üç haftalık düşüşün ardından yüzde 3.1 yükseldi. Dolar Endeksi yeniden 12 yıl önceki ve 13 Mart’taki tarihi değerine dayandı.
-10 ayda yüzde 27’ye varan bu yükselişin hemen ardından doların çıkışına devam etmesi başta ABD’yi ve gelişmekte olan ülkeleri rahatsız eder. ABD rekabet gücünü baltalarken ve kendi eliyle Avrupa mallarının cazibesini artırırken gelişmekte olan ülkelerin de finansman yükü artar ve sermaye hareketleri zayıflar. Bundan faydalanacak olan ise rekabet gücü kazanmak adına parasının değerini düşürmeye çalışan Avrupa, Japonya ve diğer gelişmiş ekonomiler.
-Doları yeniden yükselten etken ABD’nin çok ağır da olsa bu yıl faizini artıracak olmasıdır. Belki daha da önemlisi, karşısında Avrupa’nın çok agresif parasal genişlemeye gitmesi ve parasının değerini düşürmeye çalışmasıdır. Avrupa Merkez Bankası 15 Nisan Çarşamba günü toplanacak. Somut bir faiz kararı beklenmiyor ama söylem parasal genişlemeye yönelik olabilir. Sözlü yönlendirmede Başkan Draghi gayet başarılı ve parasal genişlemeyle ilgili sözleri geçen haftadan itibaren satın alınmaya başlanmış olabilir.
-Doların değerlenmesini istemeyen FED ise iki hafta sonra 29 Nisan’da toplanacak. Çarşamba günü ECB’nin atacağı adıma o zaman karşılık verebilir. Ancak ondan önce sözlü müdahaleler gündeme gelebilir. Bu yönde bölgesel FED başkanlarının açıklamaları belirleyici olabilir ve dolarda, euro dolar paritesinde dalgalanmaları artırabilir. Bu dalgalanmaların nasıl bir testere ağzı seyri oluşturduğu ve dolarla oynayanları, hatta dolar borcu olmasına karşılık bunu hedge ettirmemiş olanları yaktığı bitişikte yer alan grafiklerden gayet iyi görülebiliyor.
-Doların hızını durdurma yönünde hamle yapan sadece FED değil. ABD Hazine Bakanlığı da harekete geçti. ABD Hazine Bakanlığı, Kongre’ye bir rapor sundu. Özetle “Avrupa ve Japonya büyümelerini büyük ölçüde merkez bankalarının kararlarına bağladılar. Oysa sürdürülebilir büyüme ve topyekûn kalkış için, tüketimi artırmaları ve eşgüdüm içinde hareket etmeleri gerekir” diyor. ABD’nin bu görüşünü hafta sonu yapılacak IMF-Dünya Bankası Bahar Toplantıları’nda dile getirmesi ve görüşünü diğer ülkelere kabul ettirmeye çalışması bekleniyor. Bu da kur yoluyla yapılan rekabeti yeni bir boyuta taşıyacak gibi.
-Doların sert yükselişine karşı FED’in 18 Mart’taki toplantısıyla müdahale etmesinin ardından 2-3 hafta sonra ortaya çıkan değerlenme baskısı sürerse dünyayı yeni dolar şokları bekliyor demektir. Yok bu düzeylerinden duruma yeniden hâkim olunacaksa bu kez dalgalar şokun artçıları olarak kalır ve gelişmekte olan ülkeler bir süre daha dinlenmeye devam edebilir.
En çok kayıplar testere ağzında veriliyor
Belirli bir trendin ardından doların zikzaklar çizdiği ve bunun tam bir testere ağzı oluşturduğu bitişikte yer alan grafikten de görülüyor. Mayıs 2013’te böyle bir testere ağzı hareketi oluştu. Dolar Endeksi yüzde 3.5 ile 5.1 arasında indi, çıktı. Son 10 ayda yüzde 27 yükselişinin ardından da önce yüzde 4 geriledi, son bir haftada ise yüzde 3.1 yükselmesi yeni bir testere ağzına işaret. Eğer son çıkışı da bir müdahale ile kesilecekse ikinci testere ağzının oluşması gündeme gelecek. Dolarda işlem yapanlar için en çok can yakan, en büyük kayıpları oluşturan da bu testere ağız hareketler.
SONUÇ: “Hamur yoğurmak istemeyen beş gün un elermiş.” Yunan atasözü
