Kurda atağın sonu galiba sopalamayla bitecek
Merkez Bankası’nın önceki günkü faiz kararının ardından dolar yeni bir hamle yaptı. 23 Nisan nedeniyle dün iç piyasalar kapalı olmasına karşılık dış piyasalarda dolar ve kur sepeti TL’ye karşı tüm zamanların rekorunu kırdı. TL karşısında 2.7339 düzeyini gören dolar 15 Nisan’daki 2.7306’lık tepe noktasını geride bıraktı.
Döviz kurundaki ikinci rekor ise daha önemli. Yarım dolar ve yarım Euro’dan oluşan döviz sepetinin değeri 2.8372 ile 27 Ocak 2014’teki 2.8312’lik düzeyinin de üzerine çıktı. Böylece sepet bazında TL tüm zamanların en düşük düzeyine indi.
Dolar 26 Ocak’tan bu yana TL karşısında yüzde 16 değerlendi.
■ Henüz iç piyasalar açılmamışken tek taraflı yapılan işlemlerde böyle bir rekorun anlamlı olup olmadığı tartışılır. Ama geçmiş dönemlerde doların önce dışarısının işlemleriyle rekor kırdığını, ardından içerisinin işlemleriyle bu rekorun bir süre sonra teyit edildiğini gördük.
■ Bu sefer doların TL karşısında yükselişinde küresel herhangi bir olumsuz etki yok. Dolar Endeksi bir ara 197 bin düzeyine bile sarktı. Gelişmekte olan kurlarda kayda değer bir kayıp yok sayılır. İçeride de faiz ve Merkez Bankası üzerinden yapılan tartışmalar tatlıya bağlandığına göre Türkiye’nin negatif ayrışması bütün bunlara rağmen gerçekleşti.
■ Merkez Bankası üzerine kurulan faiz indirimi baskısı öyle bir algı yarattı ki, sanki banka hiç faiz artıramaz. Halbuki biliyoruz ki, başka çare kalmadığında ve kur artışı sıkıştırdığında “izinli” de olsa artırıyor. Üstelik neredeyse iki katına bile çıkarabiliyor faiz oranlarını. Tıpkı 28 Ocak 2014’te olağanüstü toplantıyla yaptığı gibi. Ardından seçim belirsizliği bitmemiş olmasına rağmen TL değerlenmeye başladı ve bu durum aralık ayına kadar sürdü.
■ O zaman bugün TL’ye karşı spekülatif atak yapanlar, TCMB’yi test edenler bu cesareti nereden alıyor?
■ Doların 2.73 ile rekor kırdığı geçen hafta çarşamba günü Merkez Bankası’nın piyasaya sopanın ucunu göstermesi ve bir haftalık sinmişliğin ardından sopayı kullanmaması cesaretin asıl kaynağı. Piyasa sopanın kullanılmadığını gördü.
■ Kullanılmadı çünkü sopa arkasına bağlanmış elinde. Bir hafta önce yapılan açıklamanın içinin doldurulamaması döviz oyuncularına, kurulan siyasi baskı sonucu Merkez Bankası’nın faiz silahını en azından seçim öncesinde kullanmak istemediğini düşündürdü. Bu da spekülatif atağı başlattı.
■ Doların 2015 yılındaki yükseliş hareketleri dura kalka, adım adım, hamle hamle oluyor. Spekülatif atak TL’yi yere serip geçmiyor veya bunu göze alamıyor. Çünkü iş bu aşamaya gelince Ocak 2014’ün tekrarlanmasından korkuyor.
■ Sorun Merkez Bankası’nın sopasını kullanması için kolunun serbest bırakılıp bırakılmayacağında. Bu serbestlik sağlanmadıktan sonra döviz piyasasının aktörleri para otoritesini sağından solundan ısırmaya devam edecekler. Ölçü kaçtığında ise kolunu kurtaran otoritenin etrafındakilere bir güzel sopa çekeceğinden kuşku yok. Bu işin sonu galiba sopalamayla bitecek gibi.
SONUÇ: “Orman olur da domuz olmaz mı?” Türk atasözü
