Soğan ve patates gündemden düşecek
TÜİK 2019 yılı birinci tarımsal üretim tahminlerini açıkladı. Tarım Bakanlığı’nın tahminlerine göre ormancılık, hayvancılık ve balıkçılık dışındaki tarım üretimi bu yıl yüzde 5.3 artacak.
Üretim tahminleri üzerinden gidildiğinde soğan ve patateste bu yıl sorun yaşamayacağız. Çünkü kuru soğan üretiminin yüzde 23.8, patates üretiminin yüzde 9.9 artması bekleniyor. Soğanda üretici fiyatları geçen yıl yüzde 167.3, patatesin yüzde 77.2 artmıştı.
Bugün açıklanacak büyümeye de baz teşkil edecek 2019 yılı 1. Tarımsal Üretim tahminlerine göre ortaya çıkan tablo şöyle:
KENEVİR ÜRETİMİNDE SIÇRAMA
- Tahıllar ve diğer bitkisel üretim grubundaki artış yüzde 5.4 olacak. Bu grupta mısır ve patates, nohut, kırmızı mercimek üretimlerde kayda değer artışlar yaşanacak.
Ancak buğday ve kuru fasulye üretiminde düşüş devam edecek.
- Yağlı tohumlarda da yüzde 11’lik üretim artışı kaydedilecek. İthalata daha az başvurulacak.
- Bu grupta en dikkat çekici gelişme kenevirin hem lif hem de tohum olarak üretiminde sıçrama yaşanması olacak. Lif kenevir üretimi 7 tondan 36 tona çıkarak yüzde 414 artacak. Tohum kenevir de 3 tondan 43 tona yükselerek yüzde 1.333 düzeyinde büyüyecek.
SEBZEDE BAŞA BAŞ DURUM
- Geçen yıl en çok sorun yaşadığımız tarım ürünü sebze grubuydu. Sebze üretiminin 972 bin ton ve yüzde 2.5 azalmasının da etkisiyle tüketici fiyatlarında yıllık yüzde 40.9 artışı yaşandı. Bu yıl ise sebze grubu üretimi yüzde 2.7 artıyor ve 30.8 milyon tona çıkıyor.
- Üretimden normale dönüş var ama talebi aşacak bir arz yok. Dolayısıyla sebze fiyatlarında normalleşme beklenebilir ama reel düşüşün olması biraz zor. Üretim ile talepte başa baş bir durum söz konusu.
FINDIK, BADEM VE ZEYTİN BOLLUĞU
- Meyve grubu üretimi ise yüzde 5.8 artacak. En yüksek artış yüzde 50 ile bademde, yüzde 38.8 ile fındıkta ve yüzde 20 ile zeytinde bekleniyor.
- Antep fıstığı üretiminde geçen yıl yaşanan yüzde 207’lik artıştan sonra bu yıl yüzde 58.3’lük kayıp bekleniyor. Baklavacılar bir yıllık aradan sonra yeniden fıstığa yüksek bedeller ödemeye devam edebilirler.
ENFLASYONA VE BÜYÜMEYE DENGE
- Tahıl, sebze ve meyve olarak toplam tarımsal üretim 116.7 milyon tondan 122.9 milyon tona yükselecek. Yıllık artışı yüzde 5.3’ü bulacak.
- Bunun bir etkisi fiyatlara olabilir. Geçen yıl üretimde yüzde 3.8’lik azalma yaşanmasına karşılık taze meyve ve sebze fiyatı genel enflasyonun yüzde 50 üzerine çıktı ve yüzde 30 olarak gerçekleşti. Bu yıl ise tersi beklenir ve enflasyonu aşağı çekici etki gösterebilir.
- Tarımsal üretimdeki artışın diğer etkisi büyümeye olacak. Yılın ilk çeyrek büyüme sonuçları bugün açıklanıyor. Sanayi üretimi yüzde 4.7 daraldı. Büyümenin de sanayi üretimi civarında gerçekleşmesi beklenir. Ancak hava koşullarından ve fiyatların yükselmesinden dolayı tarımsal üretimin yükselmesi ekonomideki daralmayı azaltabilir.
