İşsizleri ancak yılda 850 bin iş kurtarır

2013'e ait istihdam verileri açıklandı. Yıllık işsizlik yarım puan artışla yüzde 9.2'den 9.7'ye çıktı. İşsizlik artmakta ama hala tek haneli rakamlarda. Üstelik ekonomide büyümenin yüzde 2.2'den yüzde 4 civarına yükseldiği bir yılda işsizlik artıyor. Bu terslik nereden geliyor? Yoksa büyüme istihdam yaratmıyor mu? Bunun için bir önceki yıla bakmak gerek. 2012'de büyüme yüzde 2.2'ye düşerken işsizlik 0.6 puan gerilemişti. Bunu büyümenin istihdama gecikmeli geçişkenliğine bağlamak mümkün. 2012'deki iyileşme 2011 'in yüksek büyümesindendi. 2013'teki kötüleşme de 2012'deki düşük büyüme kaynaklı olsa gerek. Bu tahmin doğruysa geçen yılın etkisini 2014'te görebilir ve işsizlik, büyümenin düşmesi oranında artmayabilir.

Son 10 yıllık istihdam verileri bazı ilginç sonuçlar ortaya çıkardı.

■ Son 10 yılda işgücüne katılım 4 milyon kişi arttı. Bunun 3.73 milyonu iş buldu. 250 bin kişisi de işsizler ordusuna katıldı. İşsiz sayısı 2.5 milyondan 2.75 milyona çıktı. Ama artan istihdam sayesinde işsizlik yüzde 10.3'ten yüzde 9.7'ye indi ve 0.6 puanlık iyileşme sağlandı. Kötüleşme yok, sınırlı bir iyileşme var.

■ Tarım dışı işsizlikte daha iyi sonuç alındı. İyileşme oranı işsizliğin 2.7 puan azalması ve yüzde 12.0'ye gerilemesi. Kentlerdeki işsizlik bu düzeyde.

■ Genç nüfusta işsizlik yüzde 18.7 ile sadece 1 puan azaldı.

■ İşgücüne katılım arttı. En sevindirici gelişme bu. İşgücüne katılmayanların sayısı ilk kez 2013'te işgücüne katılanların altına düştü. 2012 sonuna kadar işgücüne katılmayanlar katılanların hep üstündeydi. Yani çalışmak istemeyenler çalışmak isteyenlerden fazlaydı. 2013'te işgücüne katılmayanların sayısı 27.3 milyona düşerken işgücüne katılanların sayısı 28.3 milyona çıktı. İstihdam verilerinde son 10 yılın en olumlu gelişmesi de bizce bu. Buna paralel olarak çalışanların nüfusa oranı da arttı. 2004 yılında yüzde 30.4 olan çalışanların toplam nüfusa oranı 2013'de yüzde 34.3'e yükseldi.

■ Ancak bu yetmez. Çalışma hayatında asgari bir normalleşme en azından çalışanların çalışmayan sayısını geçmesiyle mümkün. Yani işsiz 2.7 milyon kişinin iş bulması ve istihdam edilen 25.5 milyon kişinin, işgücüne katılmayan 27.3 milyonu geçmesi gerekiyor. Ancak son 10 yıllık performans buna yetmiyor. Çünkü her yıl ortalama 373 bin istihdam yaratılmış. Fakat tarih 2007 sonrasına çekilirse tablo tamamen değişiyor. Son 6 yılda yıllık ortalama 850 bin kişilik istihdam yaratılıyor. Bu artışın korunması halinde çalışanların çalışmayan sayısını geçmesi yine de 10 yıllık bir süreyi alıyor. İşsizlik sorununu çözmek bu kadar ağır.

SONUÇ: "İşini işle, kaşığını gümüşle."Türk atasözü