Tokyo Olimpiyatları 2032'ye kalabilir
Japonlar pandemi yüzünden bu yıla ertelenen 2020 Olimpiyatları’nı icra etmekte çok ısrarlı ve kararlı görünüyor. Genel eğilim, bundan sonra artık erteleme değil ancak iptal olabilir; dünyaya verdikleri izlenim böyle. Uluslararası Olimpiyat Komitesi de aynı havada.
Bugüne kadar barış zamanında iptal edilmiş bir olimpiyat yok. Korona mücadelesini savaştan saymazsak, Tokyo iptali tarihteki ilk olur. The Times’ın haberine göre hükümet aslında bu yıl olimpiyat düzenlemekten çoktan vazgeçti. Japonya’da yeni Kovid-19 vakalarındaki artış da etkili oldu. Anketlere göre halkın yüzde 77’si korona korkusuyla “Olimpiyat yapılmasın” diyor. Tokyo’daki aktif vaka sayısı 86 bini aştı, hastanelerde yatak sıkıntısı baş gösterdi. Fakat Yoşihide Suga Hükümeti, ülke onuruna leke sürmeden zevahiri kurtaracak bir fırsatı kolluyor iptal kararını açıklamak için.
2020’yi erteleme kararı, Kanada ve Avustralya’nın olimpiyatlara katılmayacaklarını açıklaması sonrası alınmıştı. Şimdi de bir mucize bekliyorlar. Mesela Başkan Biden’ın “Amerikalı sporcuları Tokyo’ya göndermem” demesi gibi bir mucize.
Kabineye yakın üst düzey bir kaynağın verdiği bilgiye bakılırsa öyle vazgeçtiler ki, şimdiden 2032 olimpiyatlarına odaklandılar. 2024 Paris ve 2028 Los Angeles’tan sonra ilk müsait tarih 2032. Aynı kaynak “Kimse ‘olimpiyat rüyası bitmiştir’ diyecek ilk kişi olmayı göze alamıyor. Ancak oyunların çok zor olacağı konusunda uzlaşma mevcut. Bence yapılamayacak” diyor.
İptal açıklamasını şeref meselesi yapmaları için çok neden var. Bilet satışları, yayın haklarını alan NBC’nin reklam satışları, Coca Cola’dan GE, Samsung ve Toyota’ya dev şirketlerin sponsorluğu yürürlükte; Tokyo 2020 logolu merchandise satışları da sürüyor.
15.4 Milyar dolarlık harcamayla tarihin en pahalı olimpiyatı olacak. Ancak aynı zamanda en büyük süper bulaş organizasyonunu düzenleyen ülke olarak da tarihe geçebilir Japonya. Bırakın on binlerce seyirciyi, 11 bin sporcunun yakın temas halinde müsabakalardan sonra dünyanın dört bir yanına dağılması bile yeterli. Binlerce insanın ölümünden sorumlu olabilir Tokyo.
Üstelik Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı Thomas Bach’ın dediğine göre sporcular için aşı zorunluluğu da olmayacak. Tokyo Organizasyon Komitesi’nin kuralları, sporculara her dört günde bir korona testi yapılmasını, aralarındaki temasın minimum düzeyde tutulmasını, 14 günlük karantina süresinde sadece antrenman ve müsabakalara çıkmalarını içeriyor.
AVUSTRALYA AÇIK: BAŞARISIZ PROVA
Tokyo’da 11 bin sporcuyu kontrol altında tutmanın zorluğu ortada. Ayrıca Avustralya Açık’ta tenisçilerin karantina nedeniyle yaşadığı mezalim, uluslararası spor organizasyonlarında haksız rekabet olacağını da gösterdi. Çok daha cüsseli bir organizasyon olarak Tokyo açısından başarısız prova olarak kayda geçti.
Yılın ilk grand slam turnuvası 8 -21 Şubat tarihleri arasında yapılacak. Rafael Nadal’dan Naomi Osaka’ya yıldız raketler de dahil bütün sporcular 14 günlük karantina nedeniyle erkenden Victoria’ya uçtu. Sıkı korona önlemleri altında günde beş saat antrenman yapabiliyorlardı, ancak geldikleri uçaklarda korona vakaları tespit edilen 72 tenisçi otel odalarına hapsedildi.
Dışarı çıkmalarına izin verilmediği için duvarlara top sektirerek turnuvaya hazırlanıyor, izole ortamda antrenman görüntülerini sosyal medyada paylaşıyorlar.
Büyük öfke ve tepki olduğunu söylemeye gerek yok. Avustralya Açık’ta sekiz şampiyonlukla rekor kıran Novak Djokovic bütün sporcular için koşulları iyileştirecek bir talep listesi çıkardı; tenis kortu bulunan konut temin edilip daha iyi yemek çıkarılmasını ve karantina süresinin kısaltılmasını istedi.
Victoria eyaleti Başbakanı Daniel Andrews, Djokovic’e hemen karşılık verdi: “Herkes talep listesi çıkarmakta serbesttir, ancak cevabımız hayır.”
Cevap sert görünüyor ancak, Victoria’nın başkenti Melbourne geçen yıl 111 gün çok sıkı kapanma altında yaşadı. İş yerleri tamamen kapandı, sokağa çıkma yasakları uygulandı ve işsizlik yükseldi. Şimdi halk arasında tenis turnuvası sonrası vaka artışları olursa yeniden yasaklar başlar endişesi var. Neticede halkın nabzı dikkate alınıyor.
TÜNELİN UCUNDAKİ IŞIK SÖNERSE
Tokyo 2020 Organizasyon Komitesi de Avustralya Açık tenis turnuvasını yakından izliyor. Bu arada Tokyo tren istasyonu önündeki dijital saatin 23 Temmuz açılış törenine geri sayımı sürüyor, Japonların da iptal ilanı için zamanı tükeniyor. Çünkü olimpiyat meşalesi 25 Mart 2021 itibariyle 121 gün sürecek yolculuğuna çıkacak. Olimpiyat ateşine öyle derin bir sembolizm yüklediler ki, o ateşin sönmesi çok can yakıcı olabilir. Olimpiyatların geleneksel barış, dostluk, hoşgörü ve umut sembolizmi ötesinde, “tünelin ucundaki ışık” anlamı var şimdi ateşin.
2011’deki Büyük Doğu Depremi ve bunun yol açtığı Fukuşima nükleer felaketi sonrası, İstanbul’un da bulunduğu rakipler arasından Tokyo’nun seçilmesi ulusal moral ve gurur kaynağı olmuştu.
Tokyo’nun meşalesi geçen yıl 12 Mart’ta antik mekanı Olimpia’dan yola çıkıp Atina’ya vardıktan sonra oyunlar ertelenince 25 Mart’ta söndürüldü. Japonlar da ateşi yeni bir konseptle taşımayı planladı. 2021, büyük depremin 10’uncu yıldönümü olduğu için Yunanistan’dan gelen meşale “Yolumuzu Aydınlatan Umut” sloganıyla Fukuşima’dan yükselecek, felaketten en çok etkilenen bölgelerden geçerken yaraların nasıl sarıldığı ve iyileşme gücü görülecek, 47 vilayeti aştıktan sonra da oyunların kapanış günü 8 Ağustos’a kadar Tokyo semalarında yolu aydınlatmaya devam edecekti. Korona kabusunda tünelin ucundaki ışığı, insanlığın birlik ve dayanışma ruhunu da temsil edecekti.
Tokyo iptal edilirse tünelin ucundaki ışık sönmüş olacak. Dahası, Japonların kültürel kodları açısından bir utanç kaynağı daha var. 2 milyonu aşkın can alan pandemi trajedisi sonrası olimpiyat ruhunun Japonya’da değil de, rakibi Çin’de canlanacak olmasını sindirmeleri zor. 2022 kış olimpiyatlarının ev sahibi Pekin. 4-20 Şubat 2022 tarihleri arasında Çin’in Yeni Yıl kutlamalarına denk düşeceği için iyice şenlikli geçmesi bekleniyor. Fakat o tarihe kadar dünya korona kapanından çıkar mı, orası şüpheli. Şu anda mevcut aşıların, olimpiyat ruhuna yakışır şekilde beş kıtayı kurtarma umudu pek yok.
Kış olimpiyatlarında sıcak kıtalar, tropikal iklimler yok demeyin! Nagano’dan Vancouver’a kış olimpiyatlarında yarışıp tarih yazmış Kenyalı, Ganalı, Filipinli, Jamaikalı sporcular var. Sonra tarihe “dünyanın en kötü kros kayakçısı” olarak geçen Venezüelalı Adrian Solano var. Zavallı bu unvanı hiç hak etmemişti, 2017’de Finlandiya’daki Dünya Kayak Şampiyonası’na katılmadan önce hayatında hiç kar görmeyip roller skiyle antrenman yaptığı için medeni cesaret madalyası alacağı yerde alay konusu oldu, YouTube videosu izlenme rekorları kırdı.
Solano, 2022 Kış Olimpiyatları’nda ülkesini temsil edeceğini açıkladı.
