Suudilerin gözü petrol fiyatlarında
Petrol fiyatları sanırım son dönemde hepimizin yakından takip ettiği bir konu. Bu satırlar yazılırken brent petrol 53 dolar civarındaydı ve yılbaşından beri yüzde 5.5 aşağıda. İsterseniz önce kısa bir hatırlatma yapalım.
Brent petrol fiyatı 2016 başında 30 doların altına kadar gerilemişti. Daha sonra hem küresel ekonomilerde yaşanan toparlanma hem de arz kesintileriyle 2017 başında 57-58 dolara kadar yükseldi.
Ancak son iki ay içinde petrolde ana üretici durumundaki OPEC’in kesintilerine rağmen başta ABD ve Rusya olmak üzere üretim artışları yaşanması nedeniyle yeniden 50 dolarlara gerileyen bir petrol fiyatı izlemekteyiz.
KİM NE KADAR ÜRETİYOR?
Mevcut durumda günlük kabaca 96.5 milyon varillik bir toplam üretim var. Bunun 32 milyon varili OPEC ülkelerine ait. Bunların içinde en büyük üretimi yapan 10 milyon varille Suudi Arabistan.
OPEC dışı ülkelere baktığımızda ise iki büyük dev görüyoruz. ABD 9 milyon varil ve Rusya 11 milyon varil. Hem ABD hem de Rusya, petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen üretimini son 6 ay içinde 500’er bin varil artırmış vaziyetteler.
Suudi Arabistan ise aynı dönemde üretimini 700 bin varil düşürmüş durumda.
SUUDİLER İÇİN KONUNUN ÖNEMİ DAHA BÜYÜK
Petrol fiyatlarını yakından takip eden ülkelerin başında tahmin edersiniz ki Suudi Arabistan geliyor. Yukarıda bahsettiğim üzere Suudi Arabistan, petrol fiyatlarının göreceli yüksek kalması için gerekirse üretim kesintisi yapacak kadar hassas. Peki Suudiler neyin peşinde?
ARAMCO’NUN HALKA ARZI
Suudilerin toplam gelirlerinin yüzde 75’ini oluşturan şirket Aramco. Ülkenin bütün petrol üretimini sağlayan şirketin yaklaşık 2 trilyon dolarlık bir değeri olduğu hesaplanıyor.
65 bin kişinin çalıştığı Aramco’nun bu sene yüzde 5’inin halka arzı planlanıyor. Ancak evdeki hesap çarşıya uymuyor. Petrol fiyatlarındaki dalgalanma, özellikle de ABD’nin keşfettiği ve çok iyi kullandığı “kaya gazı teknolojisi” ile petrol çıkarma metodu Suudileri çok zorluyor. Birçok yatırım kurumunun yaptığı hesaplarda Aramco, 1 trilyon dolar ancak çıkıyor. Gerçi bu rakamdan yapılacak yüzde 5’lik bir halka arz bile gelmiş geçmiş en büyük arz olacak. Suudilerin GSYH’nin yaklaşık yüzde 10’una tekabül eden bir bütçe açıkları var ve petrol fiyatları böyle devam ettiği sürece bu açık devam edecek. Şu an için tek ümit varlık satışı. O yüzden Suudilerin gözü petrol fiyatlarında. Ancak bunun da orta vadede çözüm olmadığını sanırım hep birlikte göreceğiz.
