Dönüşüm kaygıları
Bir yandan kentin dört tarafında dönüşüm çalışmaları sürüyor, diğer taraftan da yeni projeler hazırlanıyor. Ancak dönüşümün başlayacağı alanlarla ilgili vatandaşın endişeleri var. Tıpkı Gaziosmanpaşa ve Üsküdar’da olduğu gibi...
İstanbul ’un hemen her köşesinde kentsel dönüşüm çalışmaları devam ediyor malumunuz... Özellikle kaçak ve 1999 depreminden önce yapılmış güvensiz binaların depreme dayanıklı hale getirilmesi, bununla birlikte de mahallelerin, sokakların yenilenmesi, modern ve günümüz ihtiyaçlarını karşılayabilecek hale getirilmesi adına dönüşüm elzem hatta çok geç bile kalınmış. Kentsel dönüşüm İstanbul için çok önemli ne var ki vatandaş açısından da bazı tedirginlikleri beraberinde getiriyor. Örneğin geçmişteki bazı uygulamalarda olduğu gibi yerinde dönüşüm yapılmayacağına dair korkular ya da hakların hukuki güvence altına alınmasıyla ilgili sıkıntılar yaşayabiliyorlar. İşte bugün, bu tür endişeler yaşayan İstanbullulardan gelen mesajları gündeme taşıyorum. Şikâyetler, kentin iki bölgesinden, Gaziosmanpaşa ve Üsküdar’dan... İlk durağımız Gaziosmanpaşa... Dönüşüm projelerine itiraz eden ve son üç yıldır hukuki mücadele veren Gaziosmanpaşa Barınma Meclisi Dönem Sözcüsü Korkmaz Aslan, şikâyetlerini, isteklerini ve beklentilerini şöyle anlatıyor:
‘HUKUKİ GÜVENCE İSTİYORUZ’
“4 milyon metrekarelik bir alan 2013 Ocak’ta riskli alan ilan edildi. Ardından da 2013 Aralık’ta 300 bin metrekarelik bir alan daha riskli alan ilan edildi. Ocak ayında ilk alınan kararla ilgili dava sürecini kaçırmıştık, bu nedenle aralık kararları için dava açıldı ve olumlu sonuçlandı. Riskli alan için iptal davası ve yürütmeyi durdurma davaları açtık. Yenidoğan, Sarıgöl ve Bağlarbaşı mahalleleri için. Ardından Mayıs 2015’te tekrar riskli alan ilan edildi. Yeniden dava açtık, hâlâ da mahkeme süreci devam ediyor. Bu arada Ocak 2013’teki riskli alan ilanı için imar planlarından heraketle dava açma hakkımız doğdu ve o da olumlu sonuçlandı. Karayolları, Mevlana, Sarıgöl, Yenidoğan, Bağlarbaşı, Pazariçi ve Yıldıztabya mahalleleri için iptal kararı alındı. Hal böyle olunca da belediye kentsel dönüşüm çalışmalarına devam edemedi. Bu kez 10 Nisan 2016’da acele kamulaştırma kararı alındı. Bazı hak sahiplerinin evleri mühürlendi. Mühürlerin tamamına yakını da iptal edildi açtığımız dava sonucunda. İmar affı kanununa dayanarak iptal ettirdik mühürleri. Şu anda halihazırda 2013 Aralık ayında alınan riskli alan kararı için davalar devam ediyor. Bu davalar da Barınma Meclisi üzerinden yürütülüyor. Tabii acele kamulaştırma için de dava açtık. Bizim en önemli sıkıntılarımızdan biri, vatandaşa yapılan dönüşüm teklifinin hukuki güvence altına alınmaması. Geçmişte bazı sözleşmeler yapıldı. Fakat noter huzurunda değil. Tek taraflı anlaşma yapıldı. Yani sadece vatandaşın imzası var fakat belediyeyi temsilen bir imza yok. Bu durumda da bu belgelerin geçerliliği yok. Tek imzalı ön sözleşmeler bizi tedirgin ediyor. Ayrıca da vatandaşı kentin merkezinden uzaklaştırmaya yönelik bir plan olmasından korkuyoruz. Bu güvenceyi istiyoruz.”
‘YETKİYİ KULLANMAYACAĞIZ’
İşte Gaziosmanpaşalılar beklentilerini böyle anlatıyor. Peki belediye ne diyor? Bu eleştirilerin ardından Gaziosmanpaşa Belediyesi yetkililerini aradım ve şu yanıtları aldım: “Evet acele kamulaştırma kararı alındı fakat bu yetki kullanılmayacak. Daha önceki dönemde yapılan sözleşmeler var. Tek taraflı sözleşmelerin sahipleriyle tek tek görüşüyoruz. Zaten Danıştay 3 mahalleyle ilgili kararı durdurdu. Tek taraflı sözleşmeler de bu mahallelere aitti. O bölgelerde anket yapacağız. Çoğunluk isterse yeni plan üstünden yeni sözleşmeler yapılacak. Ramazan ayında hak sahipleri arasında anket yapılacak. Bayramdan sonra da 4 bölgede inşaata başlıyoruz. Sarıgöl, Merkez Mahallesi İslambey bölgesi, Mevlana Mahallesi’nin bir kısmında dönüşüm başlıyor. Yıkım yapıldı. Yaklaşık 10 bin konut yapılacak bu alanlarda. Zorla dönüşüm yapmayacağız. Başlayacağımız 4 bölgede de yerinde dönüşüm olacak.”
‘KAT SAYISI DÜŞTÜ’
Gelelim Üsküdar’a... Anlaşılan o ki orada da kat sayısıyla ilgili bir sıkıntı var. Bakın çevre sakinleri neler anlatmış Şikâyet Hattı’na... “Kentsel dönüşümün uğradığı 16 mahalle için daha önce 8+2 kat sayısı verileceği ilan edilmişti. Şimdi 4+2 kat sayısı verildi. Bu durumda da mağduriyetimiz oldu. Bu mağduriyetin giderilmesini istiyoruz.”
‘İPTAL KARARI ÇIKTI’
Üsküdarlıların kat sayısının düşmesiyle ilgili şikâyetleri üzerine Üsküdar Belediyesi yetkilileri şu açıklamayı yaptı: “Seçim öncesinde geri görünümde 5+2, etkilenme alanı olarak tabir edilen 3. planda ise 6+2 hak verileceği planlanmıştı. Bu sözler ise 6306 sayılı kentse l dönüşüm yasasına dayanarak verilmişti. Fakat konu Anayasa Mahkemesi’ne taşındı ve iptal kararı geldi . Bu durumda da 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’nu uygulamak durumunda kaldık. Şu anda 5+2 olarak konuşulan alanların hakkı 4+2 oldu. 6+2 olarak planlanan alanlar da 5+2 (bodrum çıkma ve çatı) şeklinde uygulanıyor.”
