Krize fırsat gözüyle bakabilir miyiz?
Çin’in dünya ekonomisinin büyümesine yüzde 38, bazen 40 seviyelerinde katkıda bulunduğu yıllar galiba geride kalıyor. Çünkü bu katkı Çin’in ortalama % 10 büyüme rakamlarını yakaladığı dönemlerde gerçekleşirken, şimdilerde “% 7 seviyesini yakalayabilir mi?” tartışması yaşanıyor. Haberler de iyi değil. Çin’den gelen verilerin etkisiyle dün borsalar yüzde 8’in üzerinde değer kaybetti. Borsa İstanbul da etkilendi. Avrupa borsaları, ABD’de özellikle teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq Borsası büyük kayıplar yaşadı. Türkiye’de piyasalar, iş dünyası bu gelişmeden nasıl etkilenecek, krizi fırsata çevirme şansımız var mı? Buna odaklanmak gerekir. Hiç olmazsa en az problemle atılabilmesi için bir eylem planı gerekiyor.
Ekonomi Bakanlığı, TOBB, TİM, Müteahhitler Birliği ve diğer ilgili kuruluşlar, eğer dünya krizini takip edecek ve Türk ekonomisini küresel ölçekte diri tutacak bir strateji geliştirebilirlerse, önemli kazanımlar sağlanabilir. Ancak böyle bir çalışma için yurtiçinde adil, rekabetçi, birbirleriyle yarışabilen şirketlerimizi, yurtdışında devletin desteğini arkalarını alacak şekilde sahaya sürebilirsek başarıyı yakalar, krizi fırsata çevirebiliriz. Abartmıyorum, olmayacak bir şey değil. Böyle adım atılmasının en önemli şartı, yurtdışı tecrübe ve birikimi olan başarılı şirketlerimizi ortak akılla bir araya getirebilmek ve devletin arkalarında olduğunu hissettirmek.
EMNİYET VEYA DEVLET, İHA İÇİN NEDEN UYUDU?
Emniyet Genel Müdürlüğü, son dönemde artan terör olayları sebebiyle havadan gözetleme ve koordinasyon desteği sağlamak amacıyla operatif ve taktik sınıfı İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemlerine ihtiyaç duymuş. Ve acilen İHA alınması için Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın (SSM) kapısını çalmış.
SSM de operatif sınıfı 15 adet ANKA İHA ile görev sistemlerinden oluşan 5 sistemin TUSAŞ Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’nden (TAI), taktik sınıfı 15 adet Bayraktar İHA ile görev sistemlerinden oluşan 5 sistemin de Baykar Makine’den tedariki için yola çıkmış. Hem de acil olarak. Merakım şu: Hem emniyet hem de devletin diğer güvenlik birimleri şimdiye kadar neden uyudu?
Bir de garip durum var. Acil ihtiyaç kapsamında 2 set (6 adet) ANKA İHA ve 2 set (6 adet) Taktik Baykar İHA sipariş edilmiş. Bildiğim, bunlardan sadece birisi (Baykar) Türk Silahlı Kuvvetler envanterine girdi. Onlar da hâl teslimat/tahsilat/eğitim engellerini aşamadığı için görev üstlenebilmiş değiller. ANKA ise henüz hazır değil. Bir de SSM onayı ve teşvikiyle “İHA yapacağım” diye yola çıkıp bir sürü hadiseye sebep olduktan sonra ortada görünmeyenler var.
Özetle: Siparişi vereni de, alanı da anlayabilmiş değilim, ne yapmak istiyorlar?
4G İHALESİNDE SIKI YARIŞ OLACAK!
Ulaştırma Bakanlığı, 26 Mayıs’ta yapacağı 4G ihalesini 26 Ağustos’a, yani yarına ertelemişti. Üstelik 2015 başında, ihalenin mayısta yapılmaması yönünde GSM operatörleri tarafında ortak bir kanaat varken, ihaleye günler kala Turkcell, Vodafone ve Avea, 4G için hazır olduklarını açıklamışlardı. Şimdi yarın yapılacak 4G ihalesi için de benzer bir tehlikenin olduğu söyleniyor. Eğer bu ihale bir daha ertelenirse, Türkiye’nin mobil iletişim sistemi tam bir darboğazla karşılaşabilir. İkinci husus ise benim burada zaman zaman gündeme getirdiğim 3G’ye yetmeyen fiber altyapı tartışmasının ihale sonrası daha da alevlenecek olması.
Bir önceki ihale de yerlilik şartı çok düşük seviyede tutulduğu için eleştirilmişti. Bu defa oranlar oldukça yukarı çekildi. Birinci yıl % 30, ikinci yıl % 40 ve üçüncü yıl % 45. Böylece Aselsan-Netaş-Argela’nın Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın desteğiyle geliştireceği Ulak Projesi’ne de destek verilmiş oldu. Ancak yıllara sari teknolojik yatırım ve Ar-Ge gerektiren işlerin, bir yıllık projeksiyonlarla kotarılamayacağının bilinciyle en azından 5G için bir vizyon koyulması gerekir. Bu sebeple yerlilik şartının yakın plana alınarak takip edilmesi şart. Aksi halde teknoloji ürettiğini iddia eden yarı milli yerli şirketlerimiz bilindik yöntemlerle, dışarıdan ürün ithal edip, özel sektörün de önü keserek ancak yerli fatura keserler. Lütfen dikkat!
3 MİLYAR EURO BEKLENTİSİ...
Yarın yapılacak 4G ihalesiyle devletin kasasına yaklaşık 3 milyar Euro girmesi bekleniyor. Bunun sadece 216 milyon 819 bin Euro’su Avea’nın yarışmasız gireceği 900 MHz frekansından gelecek. Turkcell ve Vodafone, 900 bandında yarışmayacağı için bu rakam sabit. Asıl yarış ise 1800 ve 2600 MHz frekanslarında olacak. Buradaki toplam peşin değer de 2 milyar 298 milyon Euro. Bakalım, GSM operatörlerinin rekabeti bu rakamı nereye çekecek? A tipi lisansları bir önceki ihalede Turkcell, B tipi lisans kullanma hakkını Vodafone, C tipi lisans kullanma hakkını da Avea kazanmıştı. Bu defa kim neyi alacak, tahmini bile zor... Fakat bu ihalede şirketlerin pazar payları, gelirleri ve abone sayıları oldukça birbirine yakınlaştığından rekabetin yoğun olacağını söylemek mümkün..
