Anadolu tatları dünyaya uçacak
Türk Hava Yolları’na (THY) ikram ödülleriyle önemli bir prestij kazandıran Turkish Do&Co’nun Genel Müdürü Attila Doğudan ile THY’nin yeni mönülerini konuştuk. Geçen sene uçak içi ikram ekipmanlarının hepsi yenilendikten sonra bu yıl da mönülerde çok büyük ve köklü bir değişime gidildi. Anadolu’nun bildiğimiz çok güzel ve özel tatları önce Turkish Do&Co mutfağında bir standarda kavuşturuldu, sonra THY uçaklarında sunulmak üzere uçuşa geçirildi.
Atilla Doğudan, değişim hazırlıklarını şöyle anlatıyor: “Eninde sonunda çok uçan yolcularımızı yeni bir tarz ve üslupla eğlendirmemiz gerekiyor. Bu sebeple Türkiye’nin 7 bölgesini bir yıl boyunca gezdik, yemediğimiz, tatmadığımız bir şey kalmadı. Anadolu’daki tatlar arasından seçimler yaptık ve bu kompozisyonu 1 sene içinde oluşturduk.”
HAVADA HEP AYNI YEMEK OLMAYACAK
Doğudan, bazı hatlarda her hafta rotasyon yaptıkları gibi 4-8 haftada bir değişen rotasyonlarının olduğunu belirtti. Dolayısıyla sürekli uçan bir yolcunun 5. veya 9. hafta arasında aynı yemeği yeme ihtimali var. Ancak aynı yemeğe denk gelinse bile mönülerin kendi içinde de seçenekleri var. Business Class’ta3 ana yemek ve ekonomide 2 sıcak yemek seçeneği bulunuyor.
MANTI, YAPRAK SARMASI, ŞAKŞUKA
Mantıdan yaprak sarmasına kadar her yemek elle yapılıyor. Ben de bizatihi Turkish Do&Co’nun Atatürk Havalimanı’ndaki merkezinde gözlemledim. Her türlü şakşuka, imambayıldı, börek veya köftenin el ile yapılması sebebiyle bu yemekler diğer havayollarında sunulanlardan ayrılıyor. Makine veya başka birteknik kullanılmıyor. Mönüye giren Trabzon kayganası, peynirli gözleme evde veya restoranda nasıl yapılıyorsa öyle taze yapılıyor. Başarının sırlarından birisi bu. Ayrıca Avrupa’nın en büyük taze mutfağı unvanına talip.
ANADOLU’DAN 17 ÇEŞİT REÇEL
Havada ikram edilen 17 çeşit reçel, fabrikalardan değil, küçük üreticilerden temin ediliyor. Mandalina, turunç, ceviz, portakalkabuğu reçeli gibi çeşitleri üreticiler ne kadar üretebiliyorsa, o kadar alınıyor. Tereyağları Trabzon’dan geliyor mesela. Atilla Doğudan, hem Türk kahvaltı kültürünü dünyaya taşıdıklarının hem de damak tadı açısından yabancı insanlara da hitap eden bir kompozisyon yarattıklarının altını çiziyor.
10 BİN METREDE PETEK BALLI KAHVALTI
Yeni kahvaltı mönüsüyle birlikte Kars gravyerli omlet, peynirli talaşböreği, peynirli kol böreği, güveçte menemen, kaşarlı simit, gözleme, petek balı ve tereyağı seçeneklerinin yolcuyu şaşırtacağına inanıyor Attila Doğudan. Çünkü fabrikasyon değil köy tereyağından bahsediyor. Ayrıca yeni mönüler, ait oldukları yerlerdeki sunum şekilleriyle yolcuyla buluşacak.
MANTININ YOĞURDU UÇAN AŞÇIDAN
Ayrıca yeni mönülerde THY’nin uçan aşçılarına da özel görevler düşecek. Mesela mantının yoğurdunu, sosunu taze taze üstüne onlar koyacak. 6 saat fırında pişen kuru fasulye, Antalya piyazı, tirit kebabı, kâğıtta zahterli tavuk gibi yemeklerin yanı sıra Türk usulü sebze yemekleri de olacak. THY yeni dönemde vejetaryen opsiyon olarak diğer havayolları gibi sadece makarna sunmayacak. Bamya gibi her türlü sebzeli yemekleri ilk defa uçuşa geçirecek. Ayrıca son dönemin popüler tatlısı trileçe de diğer tatlıların yanında uçakta yerini alacak.
KAYIP MALEZYA UÇAĞI İÇİN 10 SENARYO
Malezya Hava Yolları’nın Boeing 777 tipi uçağı, Kuala Lumpur-Pekin seferini yaparken, 8 Mart 2014’te 227 yolcu ve 12 mürettebatı ile hiçbir iz bırakmadan kaybolmuştu. Bu hadise üzerine her detay için ayrı bir hikâye yazılmıştı. Geçen hafta Hint Okyanusu’nda Madagaskar yakınlarındaki Reunion Adası’nda karaya vuran uçak parçasının, geçen yıl kaybolan MH370 sefer sayılı Malezya uçağına ait olduğuna dair açıklamalar, hem sektöre derin bir nefes aldırdı, hem uçağın kaybolmasına yönelik senaryoları yeniden gündeme getirdi. Kayıp Malezya uçağı sebebiyle 10 ihtimali ben de araştırıp yazmıştım. Ancak parçaların bulunmasından sonra yapılacak teknik çalışmalar hadisenin kesin sebeplerini ortaya koyacağı için şimdilik sadece senaryo sayısı azaldı denebilir. Ayrıca teknik donanımları sebebiyle uçaktaki her komut, her hareket, üretici Boeing tarafından da anbean izlenebiliyor. Bu bilgi ışığında buyurun senaryoları beraber yorumlayalım.
1- UÇAK KAÇIRILDI
Uçağın, Endonezya ile Tayland ve Burma kıyıları arasında, Hindistan’a ait Andaman ve Nicobar Adaları’na inmiş olabileceği, bu bölgedeki askeri radarın çalışmama ihtimalinden dolayı bu inişi kaydetmiş olmayabileceği düşünülüyor. Çok tutarlı değil. Ancak kaçırılmış olması halinde saklanacağı en iyi yer. (En fazla tartışılan iddia çöktü.)
2- UÇAK ÇÖLE İNDİ
Uçakların çöle iniş yapmaları mümkün ve kıyıya inişten daha kolay olması Kazakistan’ı işaret ediyor. Ancak uçağın Kazakistan’a varmak için Hindistan, Pakistan ve Afganistan gibi ülkelerin hava sahasından geçmiş olması ve radar sistemleri tarafından tespiti gerekirdi. (Okyanusta bulunan parçalar, bunu da boşa çıkardı.)
3- UÇAK GÜNEYE GİTTİ
Uçağın Malezya radar sahasını geçtikten sonra en az 5-6 saat daha uçtuğu iddia ediliyor. Buna gerekçe olarak, radara yakalanmamış olması nedeniyle güney koridorunu kullanmış olabileceği söyleniyor. Dolayısıyla bu hattın sonu Avustralya’nın kuzeyinde deniz anlamına geliyor. (Henüz tartışma değerini kaybetmedi.)
4 - TAKLAMAKAN ÇÖLÜNDE OLABİLİR
Uygur Türkleri tarafından kaçırılmış olduğu iddiası, uçaktaki yolcudan 153’ünün Çin vatandaşı olmasına dayandırılıyor. Dolayısıyla uçuşun Çin’deki Taklamakan Çölü’nde sonlandığı iddiası var. Fakat yine radar kaydı gerekiyor. Çin ve Uygur Türkleri aynı cümlede kurgulanınca da iddia merak uyandırıyo
5- LANGKAWİ'YE ACİL İNİŞ YAPTI
Uçağın Pekin rotasından saparak sola dönmüş olması, pilotun havada büyük bir sorunla karşılaşıp güvenli iniş yeri bulma çabasına bağlanıyor. Dolayısıyla Kuala Lumpur Havaalanı’na dönmesi, 3 bin metre yüksekliğindeki dağlık bölge nedeniyle mümkün olmayınca Langkawi Adası’na ulaşmayı tercih etmiş, fakat adaya varmadan denize çakılmış olabilir. (İddia zayıflıyor, ama kesin netice lazım.)
6-UÇAK PAKİSTAN'DA
Medya patronu Rupert Murdoch’un bir twit’i üzerine bu iddia gündeme geldi. Ancak Pakistan makamları kabul etmedi. Askeri radarların, insansız hava araçlarının en yoğun olduğu bölgede böyle bir senaryo ne kadar geçerli olabilir? (Aslı olmayan en iyi iddia.)
7- BAŞKA BİR UÇAĞIN RADARINA GİZLENDİ
Aynı bölgede bulunan Singapur Hava Yolları’na ait olan başka bir uçağın radar gölgesinde izini kaybettirmiş olabilir. Uçağın uçuş güzergâhını inceleyen ve Malezya uçağının 15 dakika boyunca Singapur uçağını takip ettiğini belirleyen bir uzman, Hindistan ve Afganistan hava sahalarını da aynı yöntemle aşmış olabileceğine inanıyor. Yani uçak bir yerlerde... (Tartışma değeri kalmadı.)
8- UÇAKTA MUKAVEMET OLDU
Uçağın önce 13 bin 700 metre gibi yüksek bir irtifada, daha sonra da oldukça alçak bir irtifada uçması şüpheli bulunuyor. Hatta mukavemet ihtimali bile tartışılıyor. Çünkü 11 Eylül olaylarının ardından pilot kabini kapısı uçak kaçırma girişimlerine karşı takviye edilmiş olsa bile kokpite girme ihtimali hâlâ var. (Kazanın kesin neticesini beklemek gerekiyor.)
9- BASINÇ AZALTILDI, YOLCULAR ÖLDÜRÜLDÜ
Yolcuların çabuk ölmesi için uçağın 13 bin 700 metre irtifaya çıkarılmış olabileceği ise bir başka iddia. Yolcuların cep telefonlarıyla irtibata geçmelerini engellemek için bu yüksekliğe çıkıldığı, gerekçe olarak gösteriliyor. Kabindeki basınç azaltılınca, otomatik olarak düşen oksijen maskeleri 12-15 dakika boyunca oksijen verebiliyor. Ardından yolcuların karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu bilinçlerini yitirip ölmesi söz konusu. Fakat bu durum, başka oksijen kaynakları yoksa uçağı kontrol eden kişiler açısından da geçerli. Dolayısıyla zorlama bir senaryo... (Zorlama olmasına rağmen, henüz kesin netice olmadığından senaryo olarak durabilir.)
10- UÇAK SALDIRI İÇİN KULLANILACAK
Uçağın 11 Eylül tarzı bir terörist saldırı amacıyla kaçırılmış olma ihtimali de konuşuluyor. Dikkat edilmesi gereken bir iddia. Ancak üretici firma Boeing yetkililerinin bu konudaki fikri daha önemli. (Bu iddia yerini okyanusun derinliklerine bıraktı.)
SONUÇ: Netice itibarıyla gündeme getirilen 10 önemli senaryonun, ancak bir tanesi gerçeğe yakın duruyor. Bu sebeple havacılık olaylarında alelacele yazılan senaryolara, dedikodulara değil, birazcık gecikerek açıklansa da teknik heyetlerin raporlarına, araştırmalarına itibar edin...
