THY, Fidel, IATA ve Havana...
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra dünya hava taşımacılığının emniyetli, güvenli ve ekonomik hale getirilebilmesi amacıyla 1945’te Havana’da Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (The International Air Transport Association-IATA) kurulmuştu. 26 Kasım’da yaşamını yitiren Fidel Castro’nun Küba yönetimini ele almasından tam 14 yıl önce. IATA’nın kuruluşunda ise çoğunluğu Avrupa ve Kuzey Amerika’dan oluşan 31 ülkeden 57 üyesi vardı. Türkiye’nin de IATA sonrası kurulan ve merkezi Montreal’da olan ICAO’da (Uluslarası Sivil Havacılık Örgütü) kurucu üye olarak masada bulunduğunun altını çizeyim. IATA’nın Montreal’deki merkezinin dışında ikinci ofisi ise İsviçre-Cenevre’de bulunuyor. Bu satırları da IATA Global Media Day (GMD) sebebiyle bulunduğum Cenevre’den yazıyorum.
Fidel Castro’nun ölümüyle Küba’nın geleceği, dünyaya nasıl açılacağı, havayollarının uçuş planları, Havana’nın şu anki konumu ve tarihi dahil her şey tartışılıyor. IATA’nın ilk kuruluşuna Havana’nın ev sahipliği yapması ise doğal olarak üzerinden durulması gereken bir konu oluyor. Aslında IATA’nın da öncesi var. İlk uluslararası tarifeli uçuşun Florida-Bahama Adaları arasında yapılmasının ardından, çok az katılımla 1919’da kurulan ‘International Air Traffic Association’nu ilk IATA olarak ele alabiliriz. Hatta onun temeli olarak da görülebilir. 1919 ile 1945 arasında dünyanın yaşadığı savaşları, sıkıntıları dikkate alınırsa bu kadar gecikmeli olarak dünya havacılığının tek çatı altında toparlanması daha iyi anlaşılacaktır. Zaten 1939’da birliğe Pan America’nın katılmasıyla küreselleşmeye başlıyor. Öncesinde Avrupa havayolları ile sınırlı bir konumdaydı. 1945 sonrasında ise daha sistematik çalışan bir organizasyona dönüşüyor. Şu an TAI Genel Müdürü olan eski THY Genel Müdürü Temel Kotil’in de başkanlığı için yarıştığı IATA, günümüzde çatısı altındaki 117 ülkeye ait 265 havayoluyla, dünya hava trafiğinin yüzde 83’üne yön veriyor. Yine merkezi olan Montreal’da olan başta Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı(International Civil Aviation Organization- ICAO ) olmak üzere diğer organizasyonlarla da yakinen çalışıyor.
THY HAVANA SEFERLERİ BAŞLIYOR
Türk Hava Yolları, bu ay içinde 3 yeni noktayı daha uçuş ağına ekleyecek. Tanzanya’nın turistik merkezi Zanzibar seferleri 12 Aralık’ta başlıyor. İstanbul-Kilimanjaro- Zanzibar olarak yapılacak seferler haftada 3 frekans olarak yapılacak. Havana ise 20 Aralık’ta İstanbul’a bağlanacak. İstanbul’dan Havana’ya direkt uçulacak. THY Havana’dan sonra aynı uçakla Venezüella’da Caracas’a devam edecek. Diğer bir ifadeyle aralıkta Zanzibar, Havana ve Caracas hatları devreye girecek. THY’nin Havana ve Caracas’a uçuşları, salı, perşembe ve pazar günleri olmak üzere haftada 3 gün karşılıklı olarak icra edilecek. Bu üç ülke arasında Türk vatandaşlarına vize muafiyeti sağlayan tek ülke Venezüella. Küba’ya gitmek için vize işlemlerinizi burada gerçekleştirmeniz gerekiyor. Tanzanya ise umuma mahsus (bordo) pasaport taşıyan vatandaşlara kapıda vize uyguluyor. Tanzanya’ya eğer turistik amaçlı gittiyseniz vize için 50 ABD Doları, iş amaçlı gittiyseniz 200 ABD Doları ödüyorsunuz. Havaalanında vize alırken pasaportunuzun en az altı ay geçerli olması istendiğini de unutmayın. Şimdiye kadar dünyaya bir nevi kapılarını kapalı tutan Küba’nın havacılık ve turizm geleceği ise şirketlerin dikkatini çekiyor. 2014’te Amerika ile açılım anlaşması imzalayan ve bu sene Barack Obama’nın ziyaret ettiği Küba’yı hızla havalimanlarını ve turistik tesislerini yenileyeceği tahmin ediliyor. IATA Başkanı da 2014’te Küba ziyaret ederek Turizm ve Ulaştırma Bakanı ile ülkenin havacılık kurumlarıyla ilişkilerin geliştirilmesini ele almıştı. Yılda 3.5 milyon civarında turist ağırlayan Küba’nın havalimanları altyapısında ise Türkler rol oynayacak.
TAV DA KÜBA’YI UÇURACAK
TAV Havalimanları’nın içinde yer aldığı konsorsiyum Havana’daki Jose Marti Uluslararası Havalimanı’nın geliştirilmesi ve işletmesi ile San Antonio de los Banos Havalimanı’nın geliştirilmesine yönelik Küba hükümeti ile iyi niyet anlaşmasını kısa süre önce imzaladı. Böylece THY uçakları, kısa süre sonra Küba’da TAV’ın işlettiği havalimanlarına inecek denebilir. Türk turizmcilerin de sahada olduğu notunu düşeyim.
