Bambaşka bir Roma...
İki farklı Roma bilirdim bugüne değin eski Roma yani Colesseum, Hipodrom, Marcello tiyatrosu, Trajan’s Market ve çevresi. Nispeten Roma ise Navona Meydanı, İspanyol Merdivenleri, Aşk Çeşmesi ve tabii bir de bu iki dönemi bütün Romalıların nefret ettiği Venezia Meydanı’na kondurulan devasa Vittoria Emanuele Anıtı. Romalılar nefret eder çünkü hemen arkasındaki görkemli yapıları ve görkemli merdivenleri ve meydanı örter. Ki haklıdırlar. Bu kez Master Card’ın Paha Biçilmez Şehirler seçkisinde yer alan Roma’da, 1930’larda Mussolini’nin inşa ettirdiği “Eur” bölgesinde bir tur yaptım. Turun en özel tarafı, çok yönlü İtalyan sanatçı Angelo Bucarelli ile sanatçıların atölye gezileriydi. Ve tabii bir de kısa Roma özel turu. Roma ve İstanbul’u, her ikisi de 7 tepeli şehirler diye hep karşılaştırırlar. Oysa günümüzde benzer hiçbir yanları yoktur. Tek benzerlikleri olsa olsa ikisinin de benzersiz şehirler olmalarıdır.
MARCO TIRELLI
Tirelli resimlerini üç boyutlu algılanır biçimde, ışık ve gölgeyle etkileşime sokarak yaratıyor; eserlerinde soyut konular ve belirsiz formlar betimliyor. Sanatının köklerini Roma’da büyümesiyle bağdaştırarak açıklayan Tirelli, anıtsal tuvaller üzerine yumuşak formlar işlenen, kendisine göre mükemmel sayılan sfumato yaş kâğıt üzerinde kömür geçişleri oluşturuyor. Bu çalışmasını da puantilist tekniği kullanarak eserlerinde vurguluyor.
TRAJAN’S MARKET
Ünlü Roma Forumu’nda yer alan en ilginç yapılardan biri kuşkusuz Trajan Market. Dünyanın en eski alışveriş merkezi olarak bilinen Trajan’s Market, mermer zeminler ve kütüphane kalıntıları içeriyor. Trajan Forumu, Suriyeli mimar Apollodorus of Damascus tarafından tasarlanmış. Trajan Market’in üst terasları Roma’nın en güzel kadrajlarını sunuyor.
PIETRO RUFFO
Bucarelli ile ilk ziyaretimiz İtalya’nın son dönemde öne çıkan çağdaş ve en prestijli sanatçılarından Pietro Ruffo atölyesiydi. Eski makarna fabrikasında yer alan stüdyosunda ziyaret ettiğimiz Ruffo dünya ve etik ilişkisini sorgulayan üç boyutlu gerçeklik üzerinde duran yapıtlarıyla tanınıyor.
ANGELO BUCARELLI
Eklektik ve çok yönlü heykel, fotoğraf, kavramsal sanat ve sinemaya zaman ayıran, 70’li yılların başında Roma sanat dünyasına girmiş, ilk solo gösterisini 1978’de Roma’da yapan dünyaca ünlü bir sanatçı Bucarelli. Contemporary İstanbul 2014-15 dahil olmak üzere, pek çok şehirde önemli sanat fuarlarına katıldı. “Istan” adını verdiği kişisel sergisi, Tophane’deki Russo Art Gallery’de yer almıştı. 13. İstanbul Bienali kapsamında gerçekleştirdiği “Su. Aşkın Gözyaşları Gibi” başlıklı enstalasyonu da İstanbulluların bildiği çalışmalar. Ve Bucarelli “Doğu Roma” için şunları söylüyor: “İstanbul; dünya tarihi ve kültürü için anahtar bir yer; bu kültüre yakınlaşmak, deneyimlemek gözlemlemek, havasını koklamak istiyor; bu kültürün insanları konuşurken, kalpten konuştuklarını hissediyorum. Türkiye ve İstanbul ile karşılaşmak; kendi kültürümü, kimliğimin açılımını ve ilham aldığım vizyonları daha iyi anlayabilmeme neden oldu. Osmanlı mimarisiyle Romalıların mimarisini karşılaştırmak, uzun ve enteresan bir ders gibi. Kolaylıkla gözlemleyebilirsiniz ki yeni yapılar eskileriyle baş etmeye çalışıyor ve ilk yapıların deneyimleri, sonradan yapılanlara deneyim kazandırıyor. Mimariyi çok seviyorum! Bunun benim işimle çok alakası var.”
EUR BÖLGESİ
Roma şehir merkezinin güneyindeki Lazio bölgesinde bulunan yerleşim ve ticaret bölgesi... Alan 1930 tarihinde site olarak seçildi, 1942’de Mussolini tarafından inşa ettirilmiş. Eur son dönemde çok hızlı ve büyük bir değişim yaşıyor. Pek çok şehirde olduğu gibi sanatçılar sahiplenmiş bu bölgeyi. Dışarıdan bakıldığında Roma ile hiç alakası olmayan yapılardan anlaşılacağı gibi burası “başka bir Roma”. Euro bölgesinin ilk projesi, Marcello Piacentini başkanlığında 1938’de yapılmış. Mussolini kireçtaşı ve mermer gibi Roma İmparatorluğu mimarisiyle ilişkili geleneksel malzemelerle tasarlanmasını büyük ve görkemli yapılmasını istedi. Bölgede bu mimarinin en önemli yapısı kuşkusuz Palazzo Della Civilta Italiana, Mario Roma tarafından tasarlanmış.
