Kalkınma Bakanı Elvan: Ülkenize güvenin yatırım yapın
İstanbul’da ekonomi yazarlarıyla bir araya gelen Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, hükümetin 2018 yılı ekonomi programına ışık tutan açıklamalarda bulundu. İlk tanıtımı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan himayesinde Beştepe’de yapılan 11. Kalkınma Planı çalışmalarına, kapsayıcılık dozu artırılarak devam ediliyor.
Haziran ayında TBMM’ye sunulacak 2019-2023 dönemini kapsayan planla ilgili, 81 ilin her birinde kadınlar, gençler ve STK’larla yapılan toplam 250 toplantıya katılan yaklaşık 13 bin kişinin görüşleri alınmış. Elvan, bakanlığın web sitesindeki ankete yanıt veren 75 bin kişi içinde eğitim konusunun öne çıktığına işaret ediyor. Bakan Elvan teknoloji alanı başta olmak üzere, ekonomi ve akademi çevrelerinden uzman heyetlerle de bir araya gelecek.
Kalkınma Bakanlığı’nın desteğiyle 7-8 Mart 2018 tarihlerinde Mersin’de düzenlenecek “Akdeniz Ekonomi Forumu” öncesinde, Mersin Büyüşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz’ın da katıldığı toplantıda bir araya geldiğimiz Elvan, iş dünyasına “Yatırımları artırın, Türkiye’ye güvenin” diye sesleniyor.
Dünya ekonomisinde 2018 yılında yüzde 3.9’luk büyüme ve ticaret hacminde de bunun üzerinde artış beklentisine işaret eden Elvan, “Özellikle imalat sanayiinde kapasite kullanım oranları çok yüksek, yeni yatırımlar gerekli” diyor.
Elvan, Başbakan Binali Yıldırım’ın önümüzdeki günlerde, yapısal reformları açıklayacağını belirtiyor.
***********
PLANI, YANLIŞ KUR TAHMİNİ BOZDU
Kendisine yöneltilen bir soru üzerine, 2014-2018 dönemini kapsayan 10. Kalkınma Planı ile gerçekleşmeleri karşılaştıran Elvan, sapmanın en önemli nedeni olarak kur sapmasını gösteriyor. 2018 yılına girerken 4 bin seviyesini test eden dolar kuru 10. Kalkınma Planı’nda 1.97 olarak öngörülmüştü.
2014-2018 hedefleri ile 2017 yılı itibarıyla gerçekleşmelerine bakarsak; milli gelir hedefi 1 trilyon 300 milyar dolardı, 850 milyar dolara ulaşılabildi; kişi başına gelir hedefi 16 bin dolardı, 10 bin dolarda kaldı; ihracat 277 milyar dolar hedeflenmişti, geçen yılı 157 milyar dolar ile kapandı, bu yıl da 170 milyar dolar bekleniyor.
“İlk kez açıklıyorum dediği” plan ve gerçekleşme tablosunu ortaya koyarken, “Bu üç verinin dışında, planın tutmadığı bir veri gösteremezsiniz” diyen Elvan’ın açıklamaları şöyle:
- ENFLASYON VE İŞSİZLİK: 2014-2018 döneminde ortalama büyüme hedefi yüzde 5.5’ti, 2017 yılı itibarıyla yüzde 5.3 gerçekleşti (yüzde 94); kişi başına milli gelir 13 bin 800 dolardı, 11 bin 100 dolar oldu (yüzde 83); sabit sermaye oranının GSYH’ye oranı yüzde 22.3’tü, gerçekleşmesi 29.4 (yüzde 134); tasarrufların GSYH’ye oranı yüzde 16.8’di, yüzde 24.6 oldu. TÜFE artışı yüzde 4.8’di, yüzde 8.7 olmuş. Sermaye stoku 5.7’ydi, yüzde 7.3 olmuş, istihdam artışı yüzde 2.9’du, yüzde 3.4 gerçekleşmiş. İşgücüne katılımda artış yüzde 50.1’di, 51.6 oldu; işsizlik oranı yüzde 7.5’ti, 10.5 olmuş.
2018 YATIRIM ZAMANI: Kapasite kullanım oranları yüzde 80’lere vardı. 2018 yatırım zamanı. Her türlü imkânı sağladık. KDV düzenlemesinin yanı sıra imalat ve istihdama yönelik destekler veriyoruz. İş dünyamızın Türkiye ekonomisine, hükümetin ekonomi politikasına güvenmesi lazım. Kredi Garanti Fonu (KGF) uygulaması başladığında endişelerin aksine kamu maliyesinde sıkıntı olmadı. Öyle ki, OVP’de bütçe açığı yüzde 2.5’ti, yılı yüzde 1.5 ile kapattık. Bu yıl da yatırımı ve ihracatı destelemek üzere KGF’ye devam edeceğiz; ihracata verdiğimiz desteği yüzde 25’ten, yüzde 30’a çıkaracağız. Süper teşviklerle ilgili de 90 milyar liralık talep oluştu.
BEKLE-GÖR POLİTİKASINDAN VAZGEÇİN: Son 5-6 yıldır özel sektör yatırımlarında durgunluk söz konusu. Finansal kesimde kârlılık, reel sektöre göre yüksek. KDV düzenlemesi finansman ihtiyacı olan firmaları bir ölçüde rahatlatacak. Yatırımcılarımızın kendi ülkesine güvenmesi lazım. Bekle-gör politikası içinde olanlar var. 2018 yılında istihdam, yatırım destekleri ve süper teşvikler veriyoruz. 2018, geçen yıla göre daha iyi olacak. İhracat yüzde 5.5’lik büyüme hedefimize, pozitif katkı verecek.
RAYLI SİSTEMLERE ALIM GARANTİSİ: Son 3-5 aydır ithalata bağımlılık sorununa yoğunlaştık. Rekabet iklimini bozmadan, sağlıklı büyümeyi gözeterek ilaç, savunma, raylı sistemler, enerji ekipmanları gibi 8-10 alanda yerli üretimi destekleyeceğiz. 2023 yılına kadar raylı sistemlere 17 milyar Euro’luk yatırım yapılacak. Demiryolu setleri ile toplam 35 milyar Euro ediyor. Raylı sistemlerde binin üzerinde firma var ama şunu göremiyorlar: Kamunun ne kadar ihtiyacı var? Kamuya satabilecekler mi? Kamu alım garantisi veren alt yapı oluşturuyoruz. Her bir belediye farklı bir ulaşım aracı alıyor. Bakım onarım ve tedarik giderlerini aşağı çekici yerli üretime dayalı mekanizmalar oluşacak. Enflasyona baskı yapan tarımsal ürünlerde fiyat artışını dizginlemek için de soğuk zincir kuranlara teşvik vereceğiz.
