Vücudunuzun verdiği hangi belirtiler obezite tehlikesini ortaya çıkarıyor?
Her geçen gün daha fazla insan, obeziteyle bağlantılı sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Ancak çoğu kişi, obezitenin ilk sinyallerini fark etmeden yaşıyor. İşte dikkat edilmesi gereken belirtiler...

Aşırı kilo alma süreci genellikle sinsi ilerler. Yorgunluk, artan iştah ya da uyku bozuklukları… Tüm bu belirtiler obezitenin habercisi olabilir.
OBEZİTE NEDİR?
Obezite, vücutta sağlığı tehdit edecek ölçüde aşırı yağ birikmesiyle karakterize edilen kronik bir hastalıktır. Genellikle vücut kitle indeksi (VKİ) ile değerlendirilir. VKİ değeri 30 kg/m² ve üzerindeyse obezite tanısı konur. Bu durum genellikle aşırı kilo, karın bölgesinde yağlanma, hareket kısıtlılığı ve çeşitli sağlık sorunlarıyla kendini belli eder.
Obezitenin başlıca belirtileri şunlardır:
- Aşırı kilo artışı ve vücut yağlanması
- Bel çevresinde genişleme
- Hareket zorluğu ve çabuk yorulma
- Uyku apnesi ve horlama
- Nefes darlığı
- Eklem ağrıları
- Aşırı terleme ve sıcaklık hissi
- Cilt tahrişi ve enfeksiyonlar
- Adet düzensizlikleri
- Halsizlik ve yorgunluk
- Depresyon, özgüven eksikliği
- Tip 2 diyabet, yüksek kolesterol gibi metabolik bozukluklar
OBEZİTE NEDENLERİ
Obeziteye yol açan faktörler şunlardır:
Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları: Yağlı besinler tüketmek, fast-food gıdalarla beslenmek ve bu durumu alışkanlık haline getirmek vücudun yağ oranını artırarak obeziteye zemin hazırlar.
Fiziksel aktivite yetersizliği: Hareketsizlik ya da düzenli olarak spor yapmamak, sağlıksız beslenmeyle beraber desteklenerek vücudun yağ yakmamasına neden olur.
Yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, sosyo-kültürel etmenler, gelir durumu: Bu faktörler, obezitenin oluşmasına katkıda bulunabilir.
Hormonal ve metabolik etmenler: Vücuttaki hormonal dengesizlik ve metabolizmanın yavaş çalışması, kişinin vücudunun yağ yakmada güçlük çekmesine ve fazla kilo almasına neden olabilir.
Genetik ve psikolojik etmenler: Depresyon, anksiyete, duygu durum bozuklukları gibi psikolojik sorunlar obezitenin ortaya çıkmasında etkili olabilir.
Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama: Sürekli olarak düşük kalorili diyetler yapmak, metabolizma hızının azalmasına neden olabilir.
Sigara ve alkol kullanma alışkanlığı: Sigara içen kişilerde obezite görülme sıklığı daha fazladır.
Kullanılan bazı ilaçlar (antidepresanlar vb.): Bazı ilaçlar iştah açarak kişinin kilo almasına neden olabilir.
Doğum sayısı ve sık doğum aralığı: Kadınlarda doğum sayısının artması ve doğum aralığının azalmasıyla kilo artışı yaşanabilir.
Anne sütünün yetersiz alınması: Anne sütünden yeterli oranda alamamak, obeziteye sebebiyet verebilir.
OBEZİTE TÜRLERİ NELERDİR?
Obezite farklı nedenlere ve vücutta yağın biriktiği bölgeye göre çeşitli türlere ayrılır:
Genetik Obezite: Kalıtsal faktörlerle ortaya çıkar.
Basit Obezite: Fazla yemek ve hareketsizlik sonucu oluşur.
Sekonder Obezite: Hormonal bozukluklar veya ilaç kullanımı kaynaklıdır.
Hipersellüler Obezite: Yağ hücrelerinin sayısındaki artışla oluşur, genellikle çocuklukta başlar.
Hiperplastik Obezite: Yağ hücrelerinin hem boyutu hem sayısı artar.
Santral Obezite: Yağın karın bölgesinde yoğunlaştığı tehlikeli bir obezite türüdür.
Subkutanöz Obezite: Deri altı yağ birikimidir, genellikle sağlık açısından daha az risklidir.
Morbid Obezite: VKİ 40'ın üzerindedir ve ciddi sağlık riskleri taşır.
Akdeniz Obezitesi: Akdeniz Bölgesi’nde sık görülür; modern yaşamın getirdiği hareketsizlik ve beslenme alışkanlıklarıyla ilgilidir.
OBEZİTE TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Obezitenin tedavisinde farklı yöntemler bir arada uygulanabilir. Bunlar yaşam tarzı değişikliklerinden cerrahi müdahalelere kadar uzanır.
Beslenme Düzenlemesi: Kişiye özel hazırlanan tıbbi diyetler, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması
Egzersiz: Düzenli fiziksel aktiviteyle enerji harcaması artırılır
Hormon Tedavisi: Hormonların düzenlenmesiyle iştah kontrolü ve metabolizma dengelenebilir
GLP-1 Tedavisi: Açlık-tokluk hissini düzenleyen hormonlara yönelik tedavi yöntemidir
Obezite Cerrahisi: Diyet ve egzersizle sonuç alınamayan vakalarda mide küçültme (tüp mide) gibi cerrahi yöntemler tercih edilir
OBEZİTENİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR
Obezite, pek çok ciddi sağlık sorununa neden olabilir:
- Tip 2 diyabet- Yüksek tansiyon- Kalp ve damar hastalıkları- Karaciğer yağlanması- Uyku apnesi- Kadınlarda adet düzensizlikleri ve yumurtalık kistleri- Eklem rahatsızlıkları- Depresyon ve özgüven kaybı- Bazı kanser türleri
OBEZİTE NASIL ÖNLENİR?
- Obeziteyi önlemek için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları benimsenmelidir:
- Hazır ve kalorisi yüksek gıdalardan uzak durulmalı
- Şeker ve tuz tüketimi sınırlandırılmalı
- Sağlıklı pişirme yöntemleri (haşlama, fırınlama) tercih edilmeli
- Günde yeterli miktarda su içilmeli
- Yemekler yavaş ve bilinçli bir şekilde yenilmeli
- Doymuş yağ tüketimi azaltılmalı
- Her öğünde besin çeşitliliğine özen gösterilmeli
- Mevsiminde sebze ve meyve tüketilmeli
- Alkol tüketiminden kaçınılmalı
- Günlük yürüyüş ve egzersiz alışkanlık haline getirilmeli
- Uzman desteği alınarak bireye özel beslenme ve egzersiz planı oluşturulmalı
Görsel Kaynak: istockphoto