Erdoğan'ın 1994’ten bu yana karnesi: 11 seçim ve 3 referandum
19 yıl önce okuduğu şiir nedeniyle siyaset yasağı getirilen Recep Tayyip Erdoğan, cezaevine girerken "Bu şarkı burada bitmez" demişti. Benzeri olmayan bir siyasi kariyerin işaret fişeğiydi. Yüzde 25 oyla İstanbul'a belediye başkanı seçildiği 1994'ten itibaren hiçbir seçimi kaybetmedi. 2002'de oyunu Türkiye genelinde Yüzde 34'e çıkardı, başbakan oldu. İçeride vesayetle, dışarıda küresel güçlerle mücadele etti. Geri adım atmadı. Türkiye ve dünya siyasetine tarzını yerleştirdi. Enerjisiyle, bazen yorulan partisini de hep sürükledi. 6 genel, 3 yerel, 3 referandum, 1 cumhurbaşkanlığı seçim başarısını, 24 Haziran'da yüzde 52.5 oyla yeni sistemin de ilk cumhurbaşkanı olarak taçlandırdı. Gazete Habertürk'ten Fevzi Çakır'ın haberi...
Recep Tayyip Erdoğan, 19 yıl önce Pınarhisar Cezaevi’ne girerken, “Bu şarkı burada bitmez” diyordu. Kendi sözleriyle, artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı. “Çıraklık dönemim” dediği, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı kazandığı 1994’ten itibaren lider olarak girdiği hiçbir seçimi kaybetmedi. Yine kendi ifadesiyle “kalfalık ve ustalık” dönemlerinde darbe girişimleriyle, darbecilerle, vesayetle, iç ve dış türlü müdahalelerle mücadele etti. Siyasete kendi tarzını yerleştirdi, tarzından hiç geri adım atmadı. Kendisini ve tarzını her zaman hesapsız seven, her şartta tutan bir kitle olduğu gibi kendini peşinen “Erdoğan karşıtı” olarak konumlandıran bir kitle de oldu, birbirleriyle hep mücadele ettiler. Ama özellikle FETÖ’cü darbe girişimi ve Suriye kaynaklı çokuluslu terörle birlikte Erdoğan’ın kaderi Türkiye’nin kaderi haline geldi. Küresel koşullar sertleşirken, “lafını esirgemeyen müdanasız lider Erdoğan” bazen karşıtlarına bile güven verdi.
Dünyada güçlü lider sıkıntısı yaşanıyor, Türk milleti ise çevresini kuşatan risklere karşı giderek Erdoğan’ın liderliğine yaslanıyordu. Batı’dan, muhalefetten giderek yükselen sesler Erdoğan’ı otoriterlikle eleştirdi ama Erdoğan her girdiği seçimi oyunu artırarak, kendisini tereddütsüz seven vefalı kitlesini büyüterek kazandı. Bu açıdan bakıldığında dünyada bu hikâyenin benzeri yok. Özellikle son seçimde muhalefet Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın devlet imkânlarını kullandığını sık sık dile getirdi. Ama Erdoğan 1994’ten beri lider olarak 14 seçime girdi ve hepsini kazandı. Son birkaç seçime kadar devlet imkânlarını kullanacak durumda da değildi. Hep, “Durmak yok, yola devam” derken kendisine sımsıkı bağlı seçmeninin aklına umutsuzluk düşmesine hiç izin vermedi. Partisi ve yola çıktığı isimlerden yorulanlar oldu, Erdoğan hiç yorulmadı. 24 Haziran’da, partisinin 10 puan üzerinde, 26 milyondan fazla oy alarak, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilirken yüzde 52.5’le Türkiye’nin ilk başkanı seçildi. İşte Erdoğan’ın hikâyesi:
KAYBEDİLEN 3 SEÇİM
Recep Tayyip Erdoğan, 1976’da Milli Selamet Partisi (MSP) Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanı seçildi. Aynı yıl MSP İstanbul İl Gençlik Kolları Başkanı oldu. 1984 yılında Refah Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı seçilen Erdoğan, 1984’te artık Refah Partisi İstanbul İl Başkanı ve MKYK üyesiydi. Erdoğan, siyasi hayatında parti lideri olmadığı dönemde 3 kez seçim kaybetti. 28 Eylül 1986’da Necmettin Erbakan’ın siyasi yasaklı olduğu milletvekilliği ara seçimlerinde İstanbul’dan aday oldu. Ancak partisi yüzde 5.5 aldığı için seçilemedi.
İstanbul’da giderek tanınan Erdoğan, 1989 seçimlerinde Beyoğlu Belediye Başkanı adayı oldu. RP’nin oyu yüzde 4’lerde olmasına karşın Erdoğan yüzde 21 oy oranına ulaştı ancak seçilemedi. 1991 seçimlerinde tercihli oy sistemi ilk kez uygulandı. RP’den 6. Bölge 1. sıra milletvekili adayı olan Erdoğan seçimi kazandı, hatta milletvekili mazbatasını aldı ancak beklenmeyen bir gelişme yaşandı. FP ve AK Parti’de de milletvekilliği yapacak olan 2. sıra adayı Mustafa Baş sonuçlara itiraz etti. YSK, Baş’ın Erdoğan’dan daha fazla tercihli oy aldığını ilan etti. Erdoğan’ın 11 günlük milletvekilliği böylece sona erdi. Mazbatası iptal edildi.
BELEDİYE BAŞKANI OLDU
27 Mart 1994, Erdoğan’ın siyasi hayatında dönüm noktasıydı. “İstanbul’u yöneten, Türkiye’yi yönetir” diyordu; öyle de oldu. Erdoğan, yerel seçimlerde yüzde 25’le Refah Partisi’nden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. 12 Aralık 1997’de Siirt’te hayatını değiştiren şiiri okudu. Hakkında açılan dava sonucunda 10 ay hapis ve 860 bin TL para cezasına çarptırıldı. Siyaset yasağı konuldu. 26 Mart 1999’da Kırklareli Pınarhisar Cezaevi’ne girdi. İnfaz yasasından dolayı 10 aylık hapis cezası 4 aya indi, 120 gün kaldığı cezaevinden 24 Temmuz 1999’da tahliye edildi.
TEK BAŞINA İKTİDAR
AK Part i, 14 Ağustos 2001’de Erdoğan’ın liderliğinde yola çıktı. Erdoğan, partinin 16 Ağustos 2001’deki ilk kongresinde genel başkan seçildi. 3 Kasım 2002’de yapılan genel seçimlere katılan AK Parti, CHP dışındaki partilerin baraj altında kalması sonrası yüzde 34.29 oyla tek başına iktidar oldu. Siyasi yasaklı olduğu için milletvekili olamayan Erdoğan’ın yerine, 58. Hükümet, “Kardeşim Abdullah” dediği Kayseri Milletvekili Abdullah Gül Başbakanlığında kuruldu.
YASAK KALKTI
AK Parti’nin kazandığı seçimden 2 gün sonra Erdoğan ile kendisini ziyaret edip “Gereksiz gerginliklerle vazoyu kırmayalım” diyen dönemin CHP Genel Başkanı Deniz Baykal arasında “vazo mutabakatı” sağlandı. AK Parti, “affa uğramış olsa bile” ifadesini çıkararak Erdoğan’ın yasağını kaldıran bir Anayasa değişikliği paketi hazırladı. Değişiklik AK Parti ve CHP’nin oylarıyla 13 Aralık 2002’de Meclis’ten geçti ancak dönemin Cumhurbaşkanı Sezer veto etti. CHP yine destek verince Sezer ikinci kez kabul edilen değişikliği onaylamak zorunda kaldı. Böylece Erdoğan’ın milletvekili adayı olabilmesinin önündeki hukuki engel kaldırılmış oldu. Erdoğan, Siirt’teki ara seçimde milletvekili seçildi; ardından Başbakan oldu.
2007’DE YÜZDE 47
Erdoğan liderliğindeki AK Parti, 2004’te yapılan yerel seçimlerde de sandıktaki başarısını sürdürdü. Parti, oy oranını yüzde 42’ye yükselterek İstanbul, Ankara ve dana gibi önemli şehirlerde belediye başkanlıklarını kazandı. 22 Temmuz 2007’de yapılan milletvekili genel seçimlerinde yüzde 46.58 oy oranıyla ikinci kez tek başına iktidara geldi. Bu seçimin hemen ardından 21 Ekim 2007’de cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere Anayasa’nın bazı maddelerinde yapılan değişiklik halkoyuna sunuldu. Halk yüzde 69 ile “Evet” dedi. 2009 yerel seçimlerinde AK Parti’nin oyları yüzde 39’a gerilese de birincilik unvanını korumayı ve büyük şehir belediyelerini elinde tutmayı başardı.
İLK KEZ HALK SEÇTİ
AK Parti, 12 Eylül 2010’da Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yapısını değiştiren, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı getiren, askerlerin sivil mahkemede yargılanmalarını sağlayan ve daha birçok değişiklik içeren paketi gündeme getirdi. Yapılan referandumda paket yüzde 58 oyla kabul edildi.
12 Haziran 2011’de seçmen, bu kez milletvekili genel seçimi için sandık başına gitti. AK Parti yüzde 49.83 oy oranıyla yine tek başına iktidar oldu. AK Parti, FETÖ’nün 17-25 Aralık operasyonlarının gölgesinde gidilen 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde yüzde 45 oy alarak yine birinci çıktı. 2014’teki cumhurbaşkanı seçimi AK Parti için yeni bir dönemin başlangıcı oldu. AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan, 10 Ağustos 2014’te yapılan seçimde yüzde 51.65 oy alarak Türkiye’nin halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.
16 NİSAN REFERANDUMU
AK Parti, Ahmet Davutoğlu’nun genel başkanlığında 7 Haziran 2015 tarihinde yapılan genel seçimlerde yüzde 40.87 oy aldı. Bu oran AK Parti’nin tek başına hükümet kurmasına yetmedi. Kurulan seçim hükümetiyle 1 Kasım 2015’te yeniden seçime gidildi. AK Parti oyların yüzde 49.5’ini alarak yeniden tek başına iktidara geldi. Partili cumhurbaşkanlığını da içeren cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin oylandığı 16 Nisan referandumu Erdoğan’ın 13. seçim zaferi olarak kayıtlara geçti.
2 SANDIKTA DA KAZANDI
24 Haziran’da yapılan Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri, Erdoğan’ın 14. seçim zaferi. AK Parti, Erdoğan’ın genel başkanlığında 20 milyon 980 bin 956 oy alarak yüzde 41.85’le birinci parti olurken, Cumhurbaşkanı Erdoğan 26 milyon 329 bin 920 oyla tüm oyların yüzde 52.59’unu alarak cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk başkanı ve seçimin galibi oldu.
24 YILDA 14 SEÇİM
1994 -Yüzde 25 oyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı oldu.
2002 -AK Parti’yi yüzde 34.29 oyla iktidara taşıdı.
2004 -Yerel seçimlerde yüzde 42’lik oyla belediyelerde üstünlük sağladı
2007 -Yüzde 46.58 oyla ikinci kez iktidar oldu.
2007 -Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, referandumda yüzde 69 oyla kabul edildi.
2009 -Yerel seçimlerde yüzde 39’la yine galip çıktı.
2010 -Anayasa referandumunda yüzde 58’lik destek buldu.
2011 -Yüzde 49.83 oy alarak üçüncü kez iktidar oldu.
2014 - Yerel seçimlerde milletin tercihi yüzde 45’le bir kez daha AK Parti oldu.
2014 -Erdoğan, yüzde 51.65’le halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.
2015 -Haziran 2015 / Sandıktan yüzde 40.87 ile AK Parti birinci çıktı.
- Kasım 2015 / AK Parti yüzde 49.5’lik oy oranıyla tek başına iktidar oldu.
2017 -Anayasa değişikliği referandumunda yüzde 51.41 “Evet” dedi.
2018 -Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 52.59 oy oranıyla ilk turda yeni sistemin ilk cumhurbaşkanı seçildi. AK Parti de yüzde 41.85’le seçimden birinci parti olarak çıktı.
