"TİB Başkanı milyonda bir müdahale edecek"

ÖZEL RÖPORTAJ - Kübra PAR / HABERTÜRK

FOTOĞRAFLAR: BAŞAR BABÜR

Geçtiğimiz hafta Meclis'ten geçen yeni internet düzenlemesi yoğun eleştirilere neden oldu. Tartışmalar özellikle TİB Başkanına verilen erişimi doğrudan engelleme yetkisi ve trafik bilgilerinin iki yıl boyunca saklanması etrafında şekillendi. Düzenlemenin pratikteki yansımalarını BTK Başkanı Tayfun Acarer'e sordum. Dün başlayan röportajımız bugün devam ediyor...

TİB Başkanının kendi inisiyatifiyle engelleme yapmasına dönük yoğun eleştiriler var. Canının istediği her siteyi engelleyebilecek mi? Böyle bir yetki verilmesi sakıncalı değil mi?

Milyonda bir olacak bir şey. TİB Başkanının müdahalesi iki şarta bağlı, özel hayatın gizliliğinin ihlali ve gecikmesinde sakınca bulunan bir halin olması. Sakıncalı içeriklerin en fazla yüzde biri ya da ikisi özel hayatın gizliliğini ihlal eden resim ve videodur.

Daha çok siyasilerin hayatını ilgilendiren durumlarda mı müdahale edecek?

Sadece siyasiler değil, popüler insanlar ya da devletin çok önem verdiği kişiler de olabilir. Böyle bir durumda 4 saat içinde engelleyecek ama ardından 24 saat içinde tıpkı vatandaş gibi mahkemeye gidecek.

Peki ilgili görüntü bir kaldırılsa dahi bu arada yüzlerce kaynaktan dağılırsa ne olacak?

Bunu da engellemek çok zor.

Çalışmalar iki yıl önce başladı. İnternet Geliştirme Kurulu bir rapor hazırlayarak Bakanlık'a iletti. Bakanlık Nisan 2013'te bir kanun hazırladı. Eylül ayında torba kanunla birleştirilerek Meclis'e gönderildi.

17 Aralık sonrası yaşanan kriz bu süreci hızlandırmadı mı yani?

Hayır, çünkü kanun 19 Şubat'ta geçti ama uygulama ancak 3 ay sonra başlayacak. Mart sonuna kadar bunu yetiştirmemiz mümkün değil.

Yasal yoldan dinlemeler nasıl yapılıyor?

Dinleme yetkisi sadece MİT, Emniyet ve jandarmada var. TİB operatörle dinleme yapmak isteyen kuruluş arasındaki bağlantıyı kuruyor ve aradan çekiliyor. Dinleme kararları 3+3 ay süreyle alınıyor. 6 ayın sonunda dinleyen kuruluş şüphesinde haklıysa yasal mevzuatı başlatıyor . Eğer bir şey bulamazsa dinlediği kişiye ‘sizi mahkeme kararıyla dinledik' demek ve konuşma kayıtlarını ve tapelerini imha etmek zorunda.

Dini mi porno mu görünmez

Çok tartışılan bir nokta da gezdiğimiz sitelere dair trafik verilerinin 2 yıl boyunca saklanması. Tam olarak ne saklanacak? Fişlenecek miyiz?

IP adresleri ve data miktarı tutulacak. Gezdiğiniz sayfaların URL'leri saklanmayacak. Örneğin Facebook'a girdiğim görünür ama içinde hangi sayfaları gezdiğim görünmez. Dini bir sayfaya mı gidiyorum yoksa porno sayfaya mı gidiyorum gözükmez.

TİB daha önce çocukların erişimine açık olmayan ve kredi kartı verifikasyonuyla 18 yaş şartını doğrulayan üyelik sistemiyle çalışan porno siteleri yasaklamadığını açıklamıştı. Bu yeni düzenleme legal porno sitelere yasaklama getiriyor mu?

Hayır. Yeni düzenlemede var olan yasaya iki madde eklendi. Yasadaki suç tanımlamaları devam ediyor.

İnternette iz kalır

Ekşisözlük gibi sitelerde kişiler hakkında yorumlar engellenecek m?

Bunlar kişilik haklarına müdahaleye giriyor. Mahkeme lehinize karar verirse engellenecek.

WhatsApp, Viber, Tango gibi uygulamalar üzerinden yapılan konuşmalar dinlenebiliyor mu?

Bu teknik bir detay. Tam olarak bilmiyorum.

Bu uygulamalar üzerinden yapılan yazışmalar trafik bilgisi olarak saklanacak mı?

Hayır, o içeriğe girer, içerik saklanmayacak.

VPN ya da V-Tunnel gibi tüneller üzerinden bu düzenlemeyi delmek mümkün olacak mı?

İnternette bir şeyi yüzde yapmak mümkün değil. Erişimi de içeriği de yüzde yüz çıkaramazsınız, izi kalır.

Google u-proxy uygulaması yaza geliyor. Yasayı etkisiz hale getirebilir mi?

Ne zaman gelir bilmiyorum. Hiç beklemediğimiz başka uygulamalar da gelebilir. İnternet sürekli gelişim içinde olduğu için bazı uygulamalar zamanla değişir. Ona göre mevzuat da değişir. Amaç yönetmeliği dar kalıplı değil esnek yapabilmek.