Hacı Bektaş Veli'nin yaşamı iki kez sinemaya uyarlandı

UNESCO, toplumlar arasında barışı, anlayışı ve yakınlaşmayı geliştirmek için üye devletlerin evrensel öneme sahip kişilerini veya tarihi olaylarını, anma ve kutlama yıl dönümleri kapsamına alıyor.

UNESCO, 2021 Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri'nde Yunus Emre'nin vefatının 700'üncü, Hacı Bektaş Veli'nin vefatının 750'nci ve Bilge Tonyukuk Anıtı'nın dikilişinin 1300'üncü yıl dönümüne de yer verdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Ocak'ta 2021'in 'Yunus Emre ve Türkçe Yılı' olmasına ilişkin genelge yayımlamıştı. 2021, aynı zamanda 'Hacı Bektaş Veli Yılı' oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu konuda 12 Şubat 2021'de genelge yayımladı.

Bütün insanlığı sevgi, saygı, barış ve kardeşliğe davet eden Hacı Bektaş Veli'nin iyiyi, doğruyu, güzeli, ahlaklı ve erdemli olmayı insan olmanın en temel vasfı olarak tanımladığını belirten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yayımladığı genelgede şunları kaydetti; "Hacı Bektaş Veli'nin insan sevgisine, hoşgörüye ve barışa dayalı, geniş kitleleri etkileyen düşünceleri Anadolu'da toplumsal kimlik ve birliğin oluşmasına ve sürdürülmesine önemli katkılar sağlamıştır. Anadolu'dan Balkanlar'a kadar geniş bir coğrafyada, kendinden sonraki nesillerin yolunu aydınlatmaya devam eden Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre ve Mevlana gibi düşünür ve gönül insanlarının inanç, ahlak, hoşgörü, sevgi ve saygıyı esas alan yaşam felsefeleri, birlik ve beraberlik anlayışının yerleşmesinde bugün de merkezi bir rol oynamaya devam etmektedir. İnsanları saygı ve hoşgörü çerçevesinde bir arada kardeşçe yaşamaya çağıran Hacı Bektaş Veli'nin hem ülkemiz hem de dünya için ne denli büyük bir değer olduğunun güçlü bir biçimde vurgulanması, kıymetli düşüncelerinin gelecek nesiller tarafından anlaşılıp benimsenmesi amacıyla 2021 yılı boyunca yurt genelinde ve yurt dışında etkinlikler düzenlenmesine karar verilmiştir."

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu kapsamda düzenlenecek etkinliklerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte yürütüleceğini ifade ederek, bu etkinliklerden Cumhurbaşkanlığı tarafından belirleneceklerin Cumhurbaşkanlığı himayesinde yapılabileceğini duyurdu. Etkinliklere ilişkin logo, afiş, duyuru, davetiye, ilan ile benzeri belge ve görsel dokümanların Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ilgili kurumlarla birlikte belirleneceğini, kurumsal kimliğe uygun şekilde kullanılacağını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gerçekleştirilecek proje ve etkinliklere ait giderler ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanacaktır. Bu çerçevede yıl boyunca tertiplenecek etkinliklerin en iyi şekilde gerçekleştirilebilmesi için ihtiyaç duyulacak her türlü destek, yardım ve kolaylığın tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca geciktirilmeksizin öncelikli olarak yerine getirilmesi hususunda bilgilerini ve gereğini rica ederim" ifadelerini kullandı.

.png

Türk kültüründe önemli bir yeri olan, 13'üncü yüzyılda yaşayan Hacı Bektaş Veli, Anadolu'nun Türkleşmesinde etkin bir paya sahip. Ayrıca Hacı Bektaş Veli'nin öğretileri, yaşadığı dönemden günümüze kadar olan süreçte her daim yol gösterici oldu.

1209'da günümüzde İran'ın sınırları içinde yer alan Nişabur'da doğan Hacı Bektaş Veli'nin Anadolu'ya Cengiz istilâsı sebebiyle derviş göçleri sırasında geldiği düşünülüyor.

Bütün Türkmen şeyhleri gibi muhtemelen Hacı Bektaş Veli de Anadolu'ya kendine bağlı bir Türkmen aşiretiyle birlikte geldi. Nitekim Osmanlı tahrir defterlerine dayalı bir araştırmada Hacı Bektaş Veli'ye bağlı geniş bir Bektaşlı oymağının mevcut olduğu ortaya çıktı.

ESERLERİ

* Velâyet-nâme-i Hacı Bektaş Veli

* Makalat

* Kitâbu'l-Fevâid

* Şerh-i Besmele

* Şathiyye

* Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye

Hacı Bektaş Veli Türbesi, uluslararası önem taşıyan inanç sistemiyle doğrudan ilgili olması ve bu inanç sisteminin ritüel ve sembollerinin türbe mimarisi ve iç tasarımında kullanılması nedeniyle Dünya Miras Listesi'ne aday olarak gösterildi.

1964'te müze olarak kullanılmaya başlayan Hacı Bektaş Veli Türbesi, 2019'da yaklaşık 600 bin kişi tarafından ziyaret edilerek Türkiye'de o yılın en çok ziyaret edilen 8'inci müzesi oldu.

Hacı Bektaş Veli'nin yaşamı günümüze kadar iki kez sinemaya uyarlandı.

Hacı Bektaş Veli (1967)

Yönetmen: T. Fikret Uçak

Oyuncular: Cüneyt Gökçer, Ali Şen, Gülgün Erdem, Ahmet Turgutlu

Hacı Bektaş Veli (2009)

Yönetmen: Tevfik Polam

Oyuncular: Ünsal Emre, Zehra Deniz