Kültür harcamaları % 5.9 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu, 2020 yılı Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam istatistiklerini açıkladı. Kültür harcamaları 2020'de 2019'a oranla % 5,9 artarak 60 milyar 346 milyon 102 bin TL oldu.

Kültür harcamalarının, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı 2020 'de % 1.2 olarak gerçekleşti.

Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı % 55.2, özel harcamaların payı ise % 44.8 oldu. Genel devlet harcamaları içindeki kültür harcamaları 2020'de 2019 oranla % 2.2 azalarak 33 milyar 334 milyon 483 bin TL oldu.

Harcamaların % 78.1'i merkezi devlet bütçesinden, % 21.9'u ise mahalli idareler bütçesinden gerçekleştirildi.

Hane halklarının 2020'de gerçekleştirdiği toplam kültür harcamasının dağılımı şöyle; Televizyon ve ekipmanı masrafları... % 20.2

Veri işlem ekipmanları... % 153

Kablolu / özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretler... %13.6

Kırtasiye ve çizim malzemeleri... % 13.2

Kitaplar... % 13.1

Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin cirosu % 6.8 artarak 89 milyar 938 milyon 70 bin TL olurken, bu sektörlerdeki çalışan sayısı aynı dönemde % 1.9 oranında düşerek 251 bin 232 oldu. Kültürel sektörler arasında girişim sayısının en fazla olduğu faaliyet % 16.9 ile belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda gazeteler ve kırtasiye ürünlerinin perakende ticareti oldu.

Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri % 7.2 artarak 16 milyar 941 milyon 978 bin TL olarak gerçekleşti. Katma değerin % 23.5'i kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, % 12.4'ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve % 11.7'si mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren girişimler tarafından üretildi.

Kültürel mal ihracatı % 4 azaldı. Ana mal ihracatı % 4.3 azalırken, ikincil mal ihracatı % 4.6 arttı.

Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı ise % 3.4 oldu. Kültürel alanlara göre bakıldığında, en çok paya sahip olan el sanatlarının ihracat toplamı 30 milyar 540 milyon 548 bin TL olarak gerçekleşti. El sanatlarının toplam kültürel mal ihracatı içindeki payı % 73.9 oldu.

Kültürel mal ithalatı, % 0.9 azaldı. Ana mal ithalatı % 25.8 azalırken, ikincil mal ithalatı % 21.2 arttı. Kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı ise % 1,9 oldu. Kültürel alanlara göre bakıldığında, görsel ve işitsel medyanın ithalat toplamı 14 milyar 733 milyon 658 bin TL olarak gerçekleşti. Görsel ve işitsel medyanın toplam kültürel mal ithalatı içindeki payı ise % 50.6 oldu.

Ülkemizde kültürel istihdam bir önceki yıla göre % 6.2 azalarak 592 bin kişi oldu. Kültürel istihdamın % 50.7'sini kadınlar, % 49,3'ünü ise erkekler oluşturdu.

% 64.5'i 30 - 54 yaş grubunda, % 26.2'si 15 - 29 yaş grubunda, % 9.3'ü ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.

Kültürel istihdamda olanların % 38.7'sini yükseköğretim mezunları, % 37.5'ini lise altı eğitimliler, % 23.6'sını ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu. Bir önceki yıla göre kültürel istihdamda olan; lise altı eğitimlilerin sayısı % 15.3 azalarak 222 bin kişi, lise ve dengi meslek okulu mezunlarının sayısı aynı kalarak 140 bin kişi ve yükseköğretim mezunlarının sayısı % 0,4 artarak 229 bin kişi oldu.

Kültürel istihdamda olanların, % 57.8'i ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken, % 42.2'si işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların % 72.5'i tam zamanlı çalışırken, % 27.5'i yarı zamanlı çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan kişilerin haftalık ortalama normal çalışma süresi 37,5 saat oldu.

Kültürel istihdamın % 89.4'ünü kültürel meslek alanlarında, % 10.6'sını ise diğer meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel mesleki alanlarına bakıldığında kültürel istihdamda olanların % 41.2'sini el sanatları çalışanları, % 18.9'unu mimar, planlamacı ve tasarımcılar, % 7.4'ünü sanat ve kültür ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları, % 7.4'ünü ise yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler oluşturdu.

Kültürel istihdamın % 29.6'sını kültürel faaliyet alanlarında, % 70.4'ünü ise diğer faaliyet alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel faaliyet alanlarına göre; mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı % 11.7, üretici sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı % 4.9, programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların payı ise % 3.9 oldu.