Tetik parmak nedir? Tetik parmak tedavi yöntemleri nelerdir?
Günlük yaşamda basit el hareketlerini bile kabusa çeviren "tetik parmak" hastalığı, özellikle tekrarlayan el hareketlerine maruz kalan kişilerde sıkça görülmektedir. Peki, tetik parmak sorununun tedavi yöntemleri nelerdir? İşte detaylar...

Sabahları parmaklarınızda kilitlenme ya da takılma hissi mi yaşıyorsunuz? Bu durum, halk arasında "tetik parmak" olarak bilinen oldukça yaygın bir tendon sorununun habercisi olabilir.
TETİK PARMAK SENDROMU NEDİR?
Tetik parmak, bir diğer adıyla Tenosinovit Stenosing, parmakların veya baş parmağın hareket sırasında (özellikle bükülme) kasılması ya da kilitlenmesi durumudur. Kilitlenen parmağı eski haline getirmek oldukça zordur ve hastada bir hayli ağrıya sebep olur.
TETİK PARMAK NEDEN OLUR?
Tetik parmak sendromu, bir tendon veya içinde bulunduğu sinovyal kılıfta meydana gelen iltihaplanma ve şişme gibi bir tahriş sonucunda ortaya çıkar. Bu durumda, tendon bu doku tabakasının içinde serbestçe hareket edemez, bu da parmakların veya başparmağın bükülmesini engeller.
Özellikle kişiler başparmağını veya diğer parmaklarını bükme çabası içinde olduğunda, iltihaplı tendon, daralmış bu kılıftan geçmeye çalışırken tetik parmak olarak adlandırılan kilitlenmeye ve ağrılı bir duruma yol açar.
Ayrıca aşağıdaki belirtilen fizyolojik ve genetik faktörler tetik parmak sendromu oluşma riskini artırabilir:
- Tendon Kılıfının Kalınlaşması: Tendon kılıfı, parmakların düzgün bir şekilde hareket etmesini sağlayan bir yapıdır. Bu kılıfın kalınlaşması veya iltihaplanması, tetik parmak sendromuna yol açabilir. - Yaralanmalar: El veya parmak yaralanmaları, tetik parmak sendromunu tetikleyebilir. - Tekrarlayan Hareketler: Aynı el veya parmak hareketlerini sürekli tekrarlayan kişilerde bu sendrom daha sık görülür. Özellikle bazı mesleklerde, sürekli el hareketleri gerektiren işlerde çalışanlar risk altında olabilirler. - Genetik Yatkınlık: Aile geçmişi, tetik parmak sendromu riskini artırabilir.
TETİK PARMAK BELİRTİLERİ NELERDİR?
1. ERKEN BELİRTİLER
Tetik parmağın belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Etkilenen parmağın tabanında, parmak ve avuç içinin birleştiği yerde rahatsızlık hissi,- Kavrama gibi hareketler sonucunda oluşan ağrı hissi,- Parmakların hareket ettirilmesiyle oluşan çatlama hissi,- Parmakların avuca doğru bükülmesiyle oluşan ağrı ve tutukluk hissi,- Avuç içinde oluşan şişlik ve hassas yumru,- Parmakların bükülmüş pozisyonda kilitlenmesi,- Parmağın bükülme yeteneğinin kaybolması ve parmak bükülürken oluşan ağrı hissi,- Parmağı düzeltmekte zorlanmak ve bu esnada oluşan ağrı hissi.
2. İLERİ DÜZEY BELİRTİLER
Tetik parmak sendromunun ileri düzey belirtileri arasında el ağrısı sayılabilir. Avuç içinde bir yumru oluşabilir. Parmak bükülmüş bir halde kalabilir ve daha sonrasında ani bir şekilde yerine geri gelebilir. Bu belirtilerin yanı sıra parmak tam olarak bükülemeyebilir veya düzleşmekte zorlanabilir.
TETİK PARMAK OLUŞMA RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER NELERDİR?
- Daha önce elinden yaralanmış bireylerde, - Çiftçilikle veya bahçe işleriyle uğraşan bireylerde,- Enstrüman çalan bireylerde,- Endüstriyel çalışmalar yapan veya el aletleriyle uğraşan bireylerde,- Raket sporlarıyla ilgilenen bireylerde tetik parmak görülme sıklığı daha fazladır.
Bunların yanı sıra bazı sağlık problemlerine sahip olmak tetik parmak sendromu gelişmesine yol açabilir. Bu sağlık problemleri şu şekilde sıralanabilir:
- Diyabet,- Gut hastalığı,- Osteoartrit,- Amiloidoz,- Romatizmal eklem iltihabı,- Tiroit hastalığı.
TETİK PARMAK SENDROMU NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Tetik parmak teşhisi için doktor öncelikle fiziki muayene sırasında kişinin parmaklarını rahat bir şekilde esnetip hareket ettirmesini ister. Bu hareket sırasında zorlanan ve parmaklarını neredeyse hiç hareket ettiremeyen kişiler için tetik parmak tanısı konulabilir. Tetik parmak teşhisi için doktor tarafından ayrıca ultrason veya röntgen gibi görüntüleme testleri istenebilir.
TETİK PARMAK TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
EGZERSİZ YÖNTEMLERİ
- Pasif Bilek Germe: Avuçlarınızı çenenizin hemen altında birleştirin. Ardından elinizi göğüs kafesi boyunca göbek bölgenize doğru yavaş bir şekilde indirin. Elleri vücuda yakın, avuçları bir arada tutun. Bileklerinizdeki ve parmaklarınızdaki gerginliği hissederken bu pozisyonda 10 saniye kadar durun.
- Parmak Ucu Bükme: Parmak uçlarınızı bükün ve parmağınızın geri kalanı kısmını düz tutun. Bu egzersizi birkaç saniye boyunca deneyin ve 3 ila 5 kez tekrar edin.
- Parmak Ucu ve Orta Eklem Bükme: Parmak ucunuzu ve orta eklemini bükerken elinizdeki büyük eklemi düz bir şekilde tutun. Bu egzersizi 3 ila 5 kez tekrarlayın.
Tetik parmak egzersizleri dışında tetik parmak tedavisi için başvurulacak en yaygın yollar şöyledir:
- Dinlenme süreci: Tetik parmağa neden olan iş, aktivite veya görevlere bir süre ara vermek tendonların rahatlamasını ve iyileşmesini sağlayacaktır.
- Atel yöntemi: Etkilenen parmakları yerinde sabit tutmak ve eski haline geri dönmelerine yardımcı olmak için bir sabitleyici bir atel takmanız gerekebilir.
- Açma - germe egzersizleri: Doktor tarafında, tetik parmağa neden olan tendonlarınızın esnekliğini yeniden kazanmasına yardımcı olmak için size açma germe egzersizleri önerilebilir.
- İltihap önleyen ilaçlar: Reçetesiz satılan iltihap önleyici ilaçlar tetik parmağın neden olduğu ağrı ve şişliğin azalmasına yardımcı olur.
- Tetik parmak ameliyatı: Tetik parmak yaşana parmağın tabanına yakın küçük bir kesi atılarak, tendon kılıfının daralmış bölümünü kesilerek açılabilir. Tetik parmak ameliyatı genellikle daha şiddetli tetik parmak ameliyatı vakalarında uygulanır.
UYARI: Herhangi bir belirti durumunda öncelikle uzman bir doktora başvurunuz!
Görsel Kaynak: shutterstock/istockphoto