Türkiye, yabancı yapımların çekim merkezi

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın idare faaliyet raporuna göre 2022'de Türkiye, 224 yabancı yapımın çekimlerine ev sahipliği yaparak çekim merkezi oldu. Çekimi en çok yapılan tür ise belgesel olması ülkemizin merak unsuru olduğunu gözler önüne serdi.

İdare faaliyet raporunda ayrıcaedebiyat, müze, arkeoloji, sinema, tiyatro, tarihi eserler, milli değerlerinde çarpıcı rakamlar da bulunuyor.

EDEBİYAT

'Edebiyat Eserlerini Destek Projesi', Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından Türk edebiyatı alanında yeni ve özgün eserlerin üretilmesi, yayımlanması ve yeni yazarların desteklenmesi amacıyla edebi eserler, 2014’ten bu yana destekleniyor.

26 Ağustos 2017 tarihli ve 30166 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Edebiyat Eserlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik’ hükümlerince yürütülen proje kapsamında, ‘ilk eser’ niteliği taşıyan edebiyat eserlerini yayımlayacak yayınevlerine maddi destek veriliyor.

Destek verilen yayıncı, sağlanan desteğin % 35’ini yazara ödemekle yükümlü. 2022’de 160 eser için başvuruda bulunulurken, 87 esere toplam1.358.000 TL destek verildi.

MÜZE VE ÖREN YERLERİ

2022’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı 3 yeni müze, 1 yeni ören yeri ziyarete açıldı. Müze ve ören yerlerini toplam 30.934.613 kişi ziyaret ederken 2.930.232 müze kart satıldı.

2022'de müze ve ören yerlerinden memnuniyet oranı % 92 olarak gerçekleşti.

Son 5 yıl:

2017

• Ziyaretçi Sayısı… 20.450.000

• Müze Kart Sayısı… 1.065.966

2018

• Ziyaretçi Sayısı… 28.250.000

• Müze Kart Sayısı… 1.154.024

2019

• Ziyaretçi Sayısı… 34.856.000

• Müze Kart Sayısı… 1.350.095

2020

• Ziyaretçi Sayısı… 9.240.629

• Müze Kart Sayısı… 776.296

2021

• Ziyaretçi Sayısı… 17.013.555

• Müze Kart Sayısı… 1.799.388

ÖZEL MÜZELER

2022’de 38 yeni müze açıldı. Böylelikle özel müze sayısı 357’ye çıktı.

KAZILAR

2022'de 542 adet kazı faaliyeti gerçekleştirildi.

• Bakanlar Kurulu / Cumhurbaşkanı Kararlı Türk Kazıları… 160

• Bakanlar Kurulu/Cumhurbaşkanı Kararlı Yabancı Kazıları… 32

• Müze Kazıları… 57

• Kurtarma Kazıları… 187

• Kamu Yatırım Alanları Kurtarma Kazıları… 10

• I. ve II. Derece Arkeolojik Sit Alanları Sondaj Kazıları… 89

• Sualtı Kazısı… 7

TOPLAM… 542

2022'de Türk bilim insanları tarafından yürütülen kazı ve yüzey araştırmalarına toplam, 95.008.837 TL ödenek aktarıldı.

YÜZEY ARAŞTIRMALARI

• Türk Yüzey Araştırması… 136

• Yabancı Yüzey Araştırması… 7

• Sualtı Araştırması… 3

• Jeofizik - Jeoradar Çalışması… 20

• Temizlik Çalışması… 5

TOPLAM... 171

TARİHİ ESER İADESİ

2022’de 1.121 eserin iadesi sağlandı.

• Roma Dönemi pişmiş toprak çömlek… 21 (ABD)

• Seccade… 1 (ABD)

• Kültür Varlığı… 14 (ABD)

• Sikke… 12 (ABD)

• Kilia İdol Başı… 2 (ABD)

• Hırvatistan Bajakovo Sınır Kapısında Ele Geçirilen Eserler… 1.059 (Hırvatistan)

• Eros Başı… 1 (İngiltere)

• Tarihi Eserler… 3 (Almanya)

• Şile Bozgoca Camii Kitabesi… 1 (Hollanda)

• Shelby White Koleksiyonu… 6 (ABD)

• Adana Ulu Camii Çinisi… 1 (İngiltere)

SİT ALANLARI VE TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI

2022’de 1.346 adet yeni sit alanı ve 2.895 adet taşınmaz kültür varlığı tescil edildi.

Toplamda şu sayılara ulaşıldı.

Sit Alanları

• Arkeolojik Sit Alanı… 22.898

• Kentsel Sit Alanı… 355

• Tarihi Sit Alanı… 223

• Kentsel Arkeolojik Sit Alanı… 35

• Karma Sit Alanları Arkeolojik ve Kentsel Sit Alanı… 63

• Arkeolojik ve Tarihi Sit Alanları… 18

• Arkeolojik - Tarihi-Kentsel Sit Alanı… 7

• Tarihi ve Kentsel Sit Alanı… 33

TOPLAM... 23.632

Kıyıköy - Kırklareli

Taşınmaz Kültür Varlıkları

2022'de 3.228 taşınmaz kültür varlığı tespit edildi.

Taşınmaz kültür varlıklarının sayısı 2022'de şu şekilde güncellendi.

• Sivil Mimarlık Örneği… 75.613

• Dinsel Yapılar… 11.174

• İdari Yapılar… 3.351

• Endüstriyel ve Ticari Yapılar… 4.928

• Askeri Yapılar… 1.597

• Mezarlıklar… 6.330

• Şehitlikler… 333

• Anıt ve Abideler… 422

• Korunmaya Alınan Sokaklar… 80

• Kalıntılar... 3.402

• Kültürel Yapılar… 14.801

TOPLAM... 122.031

Anıtkabir

TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ ONARIMINA YARDIM ÇALIŞMALARI

2022 mali yılı bütçesinden taşınmaz kültür varlıklarına yardım sağlanması amacıyla ayrılan ödenek27.304.000 TL oldu.

Türkiye genelinde toplam 688 taşınmaz için proje yardımına başvuruldu. Bu taşınmazlardan 179’u için proje yardımı yapılması kararlaştırıldı.156 taşınmaza 6.246.827TL proje yardımı ödemesi gerçekleştirildi. Uygulama yardımı başvuru sayısı ise 446 olup bu taşınmazlardan 95’i için uygulama yardımı yapılması kararlaştırıldı. 72 taşınmaza 15.529.000 TL uygulama yardımı ödemesi yapıldı. Bu bağlamda toplam 228 adet taşınmazın mülkiyet sahiplerine toplam 21.775.827 TL ödeme yapıldı.

*Yıl içerisinde 22.272 taşınır kültür varlığının restorasyonu ve konservasyonu tamamlandı.

Ayasofya

SİNEMA

2022’de 37 uzun metrajlı kurgu film yapım projesine 41.800.000 TL destek sağlandı.

Son 5 yıl:

Uzun Metrajlı Film Desteği

• 2017… 25.600.000 TL (30 Film)

• 2018… 31.100.000 TL (40 Film)

• 2019… 32.350.000 TL (38 Film)

• 2020… 37.425.000 TL (47 Film)

• 2021… 42.500.000 TL (44 Film)

Belgesel Yapım Desteği

2022’de 111 belgesel yapıma toplam 7.761.000 TL destek verildi.

Son 5 yıl:

• 2017… 6.540.000 TL (166 Yapım)

• 2018… 6.184.000 TL (155 Yapım)

• 2019… 5.526.000 TL (141 Yapım)

• 2020… 7.653.000 TL (177 Yapım)

• 2021… 7.050.000 TL (153 Yapım)

Yerli Film Gösterimi Desteği

Yerli Film Gösterim Desteği ilk kez 2020 yılında verilmeye başlandı. 2022’de toplam 18 yerli film gösterim projesine 1.990.000 TL destek sağlandı.

Son 2 yıl:

• 2020… 1.350.000 TL (10 Film)

• 2021… 15.900.000 TL (159 Film)

Sanatsal - Kültürel Etkinlik Desteği

2022’de 127 kültürel - sanatsal etkinliğe toplam 42.587.500 TL destek verildi.

Son 5 yıl:

• 2017… 23.658.700 TL (109 Etkinlik)

• 2018… 23.239.000 TL (127 Etkinlik)

• 2019… 25.495.000 TL (102 Etkinlik)

• 2020… 26.694.500 TL (85 Etkinlik)

• 2021… 30.327.000 TL (99 Etkinlik)

TÜRKİYE'DEKİ YABANCI ÇEKİMLER

2020'de 120, 2021'de ise 155 yabancı yapım için set kurulmuştu.

2022’de 17’si sinema filmi olmak üzere toplam 224 yabancı projeye çekim izni verildi.

• Belgesel Yapım… 96

• TV Programı… 46

• Reklam Filmi… 31

• TV Dizisi… 21

• Sinema Filmi… 17

• Klip… 11

• TV Filmi… 2

SOSYAL MEDYADA TÜRKİYE

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sosyal medya hesaplarının takip ve abone sayıları 2022'de şöyle gerçekleşti.

2022

• Facebook… 5.446.487

• Instagram… 2.180.337

• Twitter… 747.968

• Youtube… 94.900

• TikTok… 199.300

2021'de şöyleydi:

2021

• Facebook… 5.480.622

• Instagram… 1.008.413

• Twitter… 742.415

• Youtube… 74.500

CSO VE AKM ETKİNLİKLERİ

2022’de Ankara ve İstanbul’daki iki büyük kültür merkezindeki etkinliklerin sayısal değerleri şöyle gerçekleşti:

Ankara Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

• Etkinlik Sayısı… 313

• Seyirci Sayısı… 146.213

İstanbul Atatürk Kültür Merkezi

• Etkinlik Sayısı… 943

• Seyirci Sayısı… 168.997