Vejetaryenler için özel sertifikalı gıda devri
Şimdi Türkiye için çok yeni bir gelişmeden bahsedeceğim. Son dönemde sıkça tartışılıp konuşulan, ancak henüz resmi olarak belgelendiğini kimsenin bilmediği vejetaryenlik/veganlıktan ve V-Label sertifikasından.
Dünyada dini, ahlaki ve kültürel nedenlerle vejetaryenliği tercih eden milyonlarca tüketici var. Sadece Hindistan’da 500 milyondan fazla vejetaryen olduğu tahmin ediliyor. Dünya genelinde sürekli vejetaryen beslenmeyi tercih eden tüketici sayısının da 700 milyondan fazla olduğu hesaplanıyor. Katı bir vejetaryen diyeti uygulamayan ama mümkün olduğunca hayvansal gıdalardan uzak durmaya çalışan nüfus da hesaba katıldığında 1 milyardan fazla tüketicinin oluşturduğu bir pazarın varlığı rahatlıkla söylenebilir. Bu rakam hızla artış gösteriyor.
Bu tartışmalardan hareketle geçtiğimiz günlerde Türkiye Vegan ve Vejetaryenler Derneği (TVD) Başkanı Ebru Arıman ile görüştüm. TVD, Avrupa Vejetaryen Birliği üyesi ve 2014 Ağustos ayından bu yana Türkiye’de Yeditepe Üniversitesi’yle işbirliğe yaparak gıda sektöründe V Label sertifikası veriyor. Şu anda Commagene Çiğ Köfte, Erişler Gıda ve Gloria Jeans Cafe’ye ait 14 ürüne sertifika verilmiş.
Veganizmin kökeninde her türlü türcülüğe karşı olmak var, bunu benimseyenlerin sayısı tüm dünyada hızla artıyor. Ebru Arıman, “O kadar artıyor ki” diyor, “Almanya’da geçtiğimiz günlerde sadece vejetaryenlere uygun ürünler satan bir market kuruldu.”
Türkiye’de henüz vejetaryenliği benimseyenlere dair bir veri yok. Ancak sosyal platformlar bu kitleyi ölçmeyi nispeten kolaylaştırıyor. Ebru Arıman, V-Label sertifikasını tüketicilerin gönül rahatlığıyla ürün tüketmesini sağlamanın yanı sıra Türk üreticilerinin Avrupa pazarından daha fazla pay alabilmesinin yollarından biri olarak da görüyor. Bu belgeyi almak isteyenler denetim süreçlerinden geçiyor ve standarda uygunlukları kanıtlandığında 350 Euro+KDV karşılığında sertifika alabiliyorlar. Yeditepe Üniversitesi laboratuvarlarında analiz edilen ürünlerle ilgili yılda iki kez de bağımsız denetim yapılıyor.
Türkiye’de ilk sertifika alan şirketlerden biri de Erişler Gıda. İlk kez 2014 yılında Nudo markalı noodle ürünleri için sertifika almışlar. Genel Müdür Abdullah Eriş, sağlıklı yaşam ve beslenme tercihi, laktoz ve benzeri gıda alerjileri, tüketicilerin hayvansal ürünlere olan güvensizlikleri gibi nedenlerden dolayı vejetaryen beslenen tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verebilmek için geçtiğimiz yıl sertifika başvurusunda bulunduklarını anlattı.
DÖRT FARKLI ÇEŞİT BELGE VERİLİYOR
Vejetaryenlik, süt ürünleri yumurta bal gibi hayvansal gıdaların dahil ya da hariç olduğu (tercihe bağlı tüketildiği ya da hiç tüketilmediği) bitkisel kaynaklı bir beslenme biçimi.
Veganlık: Hiçbir hayvansal gıdayı tüketmemek, hayvanların özgürlüğünün kısıtlandığı hizmetleri reddetmek (Örneğin faytona binmek), deri, ipek, kürk kullanmamak.
Lacto vejetaryenlik: Süt ve süt ürünlerini tüketebiliyorlar.
Ovo vejetaryenlik: Yumurta ve türevlerinı tüketebiliyorlar.
Lacto-ovo vejetaryenlik: Yumurta ve süt ürünleri dışındaki hayvansal ürünleri tüketmiyorlar.
