Soyer ne yapmalı
İzmir’de yaşanan deprem sonrası birçok bina hasar gördü. Bunların arasında İzmir Büyükşehir Belediye binası da yer aldı.
Söz konusu hasarın ardından, Belediye Başkanı Tunç Soyer hiç risk almayıp binayı hemen boşalttırdı ve ekiplerini geçici olarak başka binalara aktardı. Şimdi ise, belediye binasının ne yapılması hakkında bir tartışma yaşanıyor.
Bir grup, binanın yıkılmasını ve yerine hükümet binası ile uyum içinde olabilecek daha az katlı bir bina yapılmasını istiyor.
Bir diğer fikirdekiler ise, belediye birimlerinin Kemeraltı içinde değerlendirilmesini ve yayılmasını talep edip, böylece tarihi çarşıya hareket kazandıracağı tezini ortaya koyuyor. Merkez belediye binasının yıkılmasını ya da iyice küçültülerek sembolik anlamda sadece başkanlık makamı olarak kullanılmasını benimsiyor.
Başkan Soyer'in nasıl bir karar alacağı henüz belirsiz. Ancak, bu arada devreye Mimarlar Odası da girdi. Odanın İzmir Şube Başkanı Dr. İlker Kahraman, İzmir Büyükşehir Belediyesi binasının kent belleği açısından değerli olduğunu belirterek, yıkılmasına karşı çıktı, "kent kimliğini koruyacak şekilde mutlaka güçlendirme çalışması yapılması gerekir" dedi.
Mimarlar Odası'nın görüşlerini aktardıktan sonra, ben de bu kritik topa gireceğim, fikrimi ileteceğim. Ama önce, uzman kurum olan Mimarlar Odası ne diyor, onu biraz açalım.
*
- Belediye binası, kentin diğer kamu yapıları arasında özel bir yere ve etki katkı değerine sahiptir. Mimari projeleri 1966'da açılan yarışmayla elde edilmiştir. Yapının yıkılması gibi önemli bir meselenin enine boyuna tartışılmadan “Yıkılması ve hükümet konağı binaları ile bütünleşen bir yapı yapılması” şeklinde yapılan açıklamayı talihsiz ve aceleci bir açıklama olarak görüyoruz.
- Binanın güçlendirilerek korunması ve değerlendirilmesi görüşündeyiz.
- Bu bina her ne kadar 75 yönetmeliğinden önce yapılmış olsa da, 75 yönetmeliğinin tüm şartlarını yerine getirmektedir. Yönetmelik binanın salınmasına izin vermektedir ve bu nedenle bina esnek- elastik yapılmıştır. Eldeki raporlar üzerinden güçlendirme hesabı rahatlıkla oluşturulur.
- Binanın yıkılması Atatürk Meydanı'nın büyümesine % 10 oranında bile katkı sağlamayacaktır. Binanın ortadan kalkacak olması, meydanın yeniden kontrolsüz, anlamsız ve uçsuz bucaksız bir boşluğa dönüşmesine neden olacaktır.
- Bina yarışma ile elde edilmiş kültür mirasıdır. Binanın korunması sayesinde bölgede farklı tarihsel katmanlardan izler bulunması sağlanacaktır.
- Bina yıkılırsa kentin en önemli meydanında sadece merkezi hükümete ait binalar kalacak yerel yönetime ait temsiliyet zayıflayacaktır.
- Bazı birimlerin Kemeraltı içinde değerlendirilmesi önerisini destekliyoruz. Bu, Kemeraltı çarşımızın canlanması için çok olumlu bir öneridir. Ancak ana hizmet binası yerinde kalmalıdır.
- Sonuç olarak; yapı hakkındaki kararın, yapının ve yapılı çevrenin önemi göz ardı edilmeden, tüm paydaşlar ile birlikte her açıdan değerlendirilerek verilmesi gerekir.
*
Bina yıkılır mı yoksa güçlendirilir mi, orasını bilemem, bu uzmanların işidir. Ama şunu bilirim. Eğer eskiye göre farklı alternatifler oluşturulacaksa, şu iki unsur mutlaka dikkate alınmalıdır.
Birincisi halkın rahat şekilde ulaşımı, ikincisi otopark sorununun en düşük düzeyde olması.
Eğer birimler dağıtılıp sıkıntılı bölgelere taşınırsa, "kaş yapalım derken göz" çıkarırız diye düşünüyorum. Bina güvenliğiyle birlikte, ulaşım ve erişimin de ciddi olarak ele alınması şarttır.
