Kongre'nin F-35 kararı
İki ülke arası ilişkinin en kötü olduğu aylarda Amerikan Kongresi, Türkiye’ye satacağı F-35’lerin gönderilmesi hakkındaki kararını Pentagon’dan talep edilen Türkiye raporunun Kongre’ye teslim edilmesinden sonraya ertelemişti.
Bu talep kendisine ulaşır ulaşmaz Savunma Bakanı Mattis, Türkiye hakkındaki değerlendirmeyi başlattırmıştı.
Gerçi Kongre’nin verdiği süre aşıldı ama Pentagon sonunda bu raporu Kongre’ye gönderdi.
TÜRKİYE KARARI
Bu yüzden Kongre bu hafta içinde F-35 programında Türkiye ile yürünüp yürünmeyeceği üzerine kararını verebilir.
Bazı kaynaklar Kongre’nin ilk kararını aldığı günden bu yana Türkiye ile Amerika ilişkisinin düzelme yoluna girdiğini ama ortada hala bazı belirsizliklerin olduğunu söylüyorlar.
İlk önce yönetim ne kadar ilişkiyi daha iyiye götürme adımları atsa da Kongre’nin bazı üyeleri üzerinde Türkiye’ye baskının sürdürülmesi talebi bağlantılı oldukları güç odaklarından (örneğin evanjelistlerden) geliyor. Demokrat Partili üyeler ise insan hakları ve demokrasi ilkeleri açısından Türkiye üzerindeki baskının hafifletilmesine karşı olabiliyorlar.
S-400 FÜZE PROBLEMİ
Savunma endüstrisi ile bağlantılı olan kongre üyeleri ise eğer Türkiye Rusya’dan alacağı S-400 füzelerini F-35’ler ile birlikte devreye sokarsa bunun bu füzelerin uçağın radarda yakalanmama özelliğini bozabileceğini söyleyerek F-35’lerin gönderilmesine karşı çıkabiliyor.
Öte yandan Pentagon raporundan da görüldüğü gibi F-35 üretim sürecinde Türkiye’nin çok hayati bir ülke olduğu ve Türk şirketleri devreden çıkarılırsa hem maliyetlerin çok artacağı hem de jetlerin teslimatının en azından 2 yıl ertelenebileceği söyleniyor.
Buna rağmen Pentagon raporunda net bir tavır koymuyor. Mattis’in gönlünde Türkiye ile birlikte yürünmesi yatsa da raporda bu yolda bir görüş bildirilmiyor. Sadece alınacak olası kararların pozitif ve negatif olası etkileri belirtilerek karar Kongre’ye bırakılıyor.
Bu yüzden bu konuda olumlu bir karar çıkması için şu anda Washington’da genelde uygun bir hava olsa da kongrenin iki yöne de gidebileceğine dikkat çekiliyor.
Bu hafta Washington’da Türkiye açısından takip edilmesi gereken önemli bir süreç bu.
