Yeni Zelanda’nın meclisinde ‘‘Karen’’ tartışması
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, ülkedeki muhalefet lideri Judith Collins'in bir ''Karen'' olduğunu öne sürdü. Tartışma nefret suçlarının sıkılaştırmasına yönelik bir meclis oturumunda gerçekleşti.
Yeni Zelanda liderinin bu sözleri, ülkede nefret suçları ile ilgili yasasının tartışılması üzerine geldi. Muhalefet lideri Judith Collins, ülkenin nefret söylemi yasasına karşı çıkarken Jacinda Ardern, alevlenen tartışmada muhalefet liderinin tam bir ‘‘Karen’’ olduğunu söyledi.
Tartışmanın nedeni ise Yeni Zelanda’nın Christchurch şehrinde 61 kişinin hayatına mal olan saldırıyla ilgiliydi. Jacinda Ardern, nefret söyleminin suça evrilen niteliği ile ilgili ayrımcılığı, nefreti kışkırtan ve bunu normalleştiren söylemlerle ilgili, saldırıdan sonra yasal düzenlemeler için somut adımlar atmaya başladı.
Jacinda Ardern’in söylediği ‘‘Karen’’ iması için ise Judith Collins, Twitter üzerinden şu tepkiyi verdi:
Orta yaşlı beyaz bir kadına ‘‘Karen’’ demek şimdi Jacinda Ardern'in yasalarına göre bir suç mu olacak?
‘ ‘KAREN’’ NE ANLAMA GELİYOR?
“Karen”, sosyal medyada viral haline gelen kabaca bir internet geyiği. Bu sözcük daha çok saldırgan, talepkar ve ayrıcalıklı bir şekilde davranan orta yaş sınıflandırması üzerinden beyaz kadını temsil ediyor.
Viral olan terim, ABD’de ortaya çıkmasına rağmen küresel ölçekte farklı temsiler için de kullanılıyor. ABD’de bu terim genellikle ırkçı motivasyonlara sahip olan ve Trump destekçisi olduğu bilinen Cumhuriyetçi kesim için kullanılıyor. Bu terimle bir prototip kast edilmeye çalışılıyor ve temelde bir genelleştirme yapılıyor.
İnternet fenomeni terim ‘‘Karen’’ belirli bir saç kesimi olan orta yaşlı beyaz bir kadın imajını ve bilgisiz olduğu kadar haklı olan birini temsil ediyor.
ELEŞTİRİLER
Ancak viral terime eleştiriler, terimin yaş üzerinden, cinsiyet üzerinden ve dünya görüşü üzerinden belirli bir prototip yarattığı nedeniyle geliyor.
Bu tür internet kültüründe kendini gösteren terimlerin içinde bulunulan toplumun atmosferini yansıtması yönüyle de önemli görülüyor ve terimin kendisinin ön yargılı bir terim olduğunun altı çiziliyor.
''KAREN'' NE ZAMAN TÜREDİ?
‘‘Karen’’a denk düşen viral internet fenomenin erkek versiyonlarının birinin ‘‘Ken’’ olduğu biliniyor. Terim, ABD’de Floyd protestoları, Covid-19 pandemisi sürecinde pandemi karşıtı olan kişilere de kapsayacak şekilde 2020 yılında türedi.
VİRAL HALE GELEN TERİME SOSYOLOJİK BAKIŞ
Guardian’dan Julia Carrie Wong’un kaleme almış olduğu yazıda Michigan Üniversitesi'nde İletişim ve Medya Profesörü Apryl Williams’a bu terimin sosyolojik analizine ilişkin sorular soruldu.
Profesör, bilinçli aktör olmadıklarını düşünen ve beyaz kadın üstünlüğü anlayışının son derece doğal olduğunu savunan anlayışının karşısında ‘‘Karen’’ internet memesinin işlevinin, aslında bu tutumun son derece bilinçli olduğunu göstermesi yönüyle önemli olduğu belirtiliyor.
Guardian’a verdiği demeçte, ‘‘Karen meme diyor ki hayır, onlar bilinçli aktörler. Bunlar kasıtlı eylemlerdir. Onlar suç ortağı ve bence bu yüzden viral haline gelen ‘Karen’ insanları sinirlendiriyor.’’
KÜLTÜREL KOD: KISALTMA İŞLEVİ
Wong yazısında bu sözcüklerin kullanımına ilişkin kültürel bir kısaltma niteliği taşıdığını şu örneği vererek aktarıyor: "Arkadaşım beni arayıp 'Bugün bankada bir kadınla bir olay yaşadım ve bu bir Susan'dı derse başka bir şey söylemesine gerek kalmazdı. 'Susan ne yaptı?' derdim ve zaten neyin geleceğini biliyorum.’’
VİRAL MANZARALARA ELVERİŞ BAKIMINDAN: YENİ ZELANDA MECLİSİ
Parlamentonun fenomen internet geyikleri için elverişli bir ortam sunduğu söyleyen Guardian, 2019'un sonlarında, Yeşil Milletvekili Chlöe Swarbrick’in Yeni Zelanda parlamentosunun bir oturumunda yaptığı konuşma sırasında sakinleşmesine yanıt olarak "OK boomer"(tamam moruk) ifadesini söylemesini hatırlattı. Bu terim de yalnızca yaşı temsil etmiyor aynı zamanda kapalı bir dünya görüşüne sahip olanları ima ediyor.
Yakın zamanda Maorili milletvekili Rawiri Waititi’nin geleneksel danslı protestosu mecliste çok konuşulmuş, Maorili milletvekili, Yeni Zelanda Parlamentosu Başkanı Trevor Mallard tarafından yerine oturması için uyarılmıştı, Waititi ise meclisi ırkçılıkla suçladı.
