Gümrük Birliği’nde güncelleme kapısı
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun TOBB Genel Kurulu'nda, AB ile 11 Mayıs'ta mutabakat zaptının imzalanacağını açıklamasıyla birlikte Türkiye yaklaşık 3 yıldır gündemde tuttuğu Gümrük Birliği'nin upgrade edilmesi (daha iyi bir sürüme yükseltme) talebinde önemli bir aşamaya geldi
SEÇKİN ÜREY/HT GAZETE
Mutabakat zaptı, AB’nin Türkiye’nin taleplerini dikkate aldığı ve Gümrük Birliği Anlaşması’nı güncellemeyi bu doğrultuda da Türkiye ile görüşmeyi, kabul ettiği anlamına geliyor. Mutabakat zaptı ve sonrasında gündeme gelecek Gümrük Birliği’nin güncellenmesi sadece ABD ile AB arasında dünyanın en büyük serbest ticaret alanını yaratacak Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı’na (TTIP) katılımın önünü açmayacak.
Aynı zamanda mutabakat zaptı AB’nin imzaladığı diğer serbest ticaret anlaşmalarına (STA) otomatikman taraf olunmasını, Türkiye’nin AB’nin Gümrük Birliği’ni dorudan ilgilendiren karar mekanizmalarına katılımını sağlayacak ve Avrupa’ya yük taşıyan Türk kamyonlarına uygulanan kotaların kaldırılması gibi düzenlemeler de içerecek. TTIP’yle Türkiye’nin en büyük pazarı AB’nin ABD ile arasındaki ticarette gümrük duvarları ve teknik engeller kaldırılacak. Türkiye’nin ortaya çıkacak 1 trilyon doları aşan bir serbest ticaret alanın dışında kalmasının ekonomisine uzun vadede 20 milyar ile 40 milyar dolar arasında negatif etki edeceğini öngören çeşitli projeksiyonlar bulunuyordu.
CEZAYİR VE MEKSİKA YOLU
Mutabakat zaptı ve devamında Gümrük Birliği Anlaşması’nın güncellenmesiyle Türkiye de bu ticaret alanının içinde yer alacak. Türkiye’nin AB’nin imzaladığı STA’lara otomatikman taraf olacak olması özellikle üç önemli gelişmekte olan pazarda elini güçlendirecek. Cezayir, Meksika ve Güney Afrika’nın AB ile STA’ları bulunuyor. Güncelleme sonrasında Türkiye, bu üç ülkeyle AB ile olduğu gibi STA’ya sahip olabilecek.
TÜRK UZMANDAN GÖRÜŞ ALINACAK
Mutabakat zaptında yer alacağı ifade edilen bir diğer konu olan karar mekanizmalarında yer alınması sayesinde Türkiye, Gümrük Birliği’nde kendisini etkileyen konularda artık seyirci olmakla yetinmeyecek. Gümrük Birliği’ni doğrudan etkileyen mevzuat taslakları, teknik düzenlemeler, komite ve komisyon çalışmalarında Türk uzmanların da görüşünün alınması mümkün olacak. Türkiye, bir düzenlemeyi hayata geçmeden önce etkileyecek enstrümanlara kavuşacak.
AB’NİN DE TÜRKİYE’DEN TALEPLERİ BULUNUYOR
Mutabakat zaptında Türkiye için kritik önem taşıyan başlıkların yer alacak olması Gümrük Birliği’nin upgrade edilmesinde sadece bir boyutu oluşturuyor. AB’nin de Türkiye’den talepleri olduğu biliniyor. Bunların hangilerinin zapta yansıyacağı netleşmemekle birlikte AB’nin talepleri arasında Gümrük Birliği’nin kapsamının hizmetler ve tarım sektörlerine genişletilmesi, ikinci el malların ticareti, ilaç ticaretinin serbestleşmesi ve Türkiye’nin ithalatta korumacı düzenlemeleri hafifletmesi olduğu biliniyor.
250 EURO MALİYET ORTADAN KALKACAK
Türkiye, 1995’te Gümrük Birliği imzalandığında Avrupa’ya ihracatının yüzde 65’ini karayoluyla yapıyordu. Bu oran yüzde 40’lara düştü. Başlıca nedeni olarak Türk kamyonlarına uygulanan kotalar gösteriliyor. Avrupa’ya seferlerde kamyon başına ortalama 250 Euro maliyet hesaplanıyor. Bu yönde atılacak bir adım hem bu maliyeti bitirecek, hem de Bulgaristan ve Romanyalı nakliyecilere karşı rekabet avantajını artıracak.
