İş isteyen Suriyelinin yüzde 90’ı mesleksiz
600 bine kadar çıkabilir
Ahmet KIVANÇ / HT GAZETE
Türkiye’ye gelerek Güney ve Güneydoğu illeri ağırlıklı olmak üzere Türkiye’nin hemen her tarafına dağılan yaklaşık 1.8 milyon Suriyeli, hizmetler sektöründen merdiven altı atölyelere kadar çeşitli alanlarda kayıtdışı olarak çalışıyor. Yabancıların Türkiye’de çalışma izni alabilmesi için ikamet izinlerinin olması gerekiyor. İkamet izni bulunan Suriyelilerin sayısının yaklaşık 70 bin dolayında olduğu, bunların iç savaştan önce veya ilk başlarda pasaportlarıyla ülkelerinden çıkabilen kişilerden oluştuğu bildirildi.
ASGARİ ÜCRET TARIM HARİÇ
Çalışma Bakanlığı ikamet izni bulunanlara verilen izinlerin süresini uzatırken, ikamet izni bulunmayanlara yeni çalışma izni veremiyor.
İkamet izni olmayan Suriyelilerin çalışabilmesi için Bakanlar Kurulu Kararı çıkartılacak. Kararname taslağı Çalışma Bakanlığı tarafından hazırlanarak Başbakanlığa gönderildi. Kararname taslağına göre, Suriyeliler sadece geçici koruma altında oldukları illerde veya İçişleri Bakanlığı’nın belirleyeceği illerde çalışabilecekler. Örneğin Antalya, Muğla gibi illerde geçici koruma kapsamında kimse olmadığı için buralarda Suriyeliler çalışamayacaklar.
Suriyeliler için işyeri kotası uygulanacak. Bir işyerinde çalışabilecek Suriyeli sayısı, toplam işçilerin yüzde 10’unu aşamayacak. Sanayi ve hizmetler sektöründe çalışan Suriyeliler sigortalı olacak ve asgari ücretin altında çalıştırılamayacaklar. Tarım sektöründe mevsimlik işçi olarak çalıştırılacak Suriyeliler için ise asgari ücret koşulu aranmayacak.
İçişleri Bakanlığı’nın yaklaşık 1.8 milyon Suriyeliye, 98 ve 99’la başlayan geçici koruma kimlik belgesi verdiği belirtildi. Kimlik belgesi verilen herkesin fotoğraflarının çekildiği ve mesleklerinin sorulduğu öğrenildi. Çalışma çağındaki Suriyelilerin sadece yüzde 10’u bir mesleği olduğunu belirtirken, kalan yüzde 90’ı bir mesleği bulunmadığını, vasıfsız işçi olarak çalışabileceğini ifade etti.
SURİYELİ İŞGÜCÜ 600 BİNE KADAR ÇIKABİLİR
Suriyeliler arasında yapılan araştırmalarda en az 450 bin dolayında kişinin çalışmak istediğini bildirdiği, bu sayının ilerleyen dönemlerde 600 bine kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.
İŞVERENLERDEN SURİYELİLERE TALEP GELİYOR
Çalışma Bakanlığı kaynakları, Suriyelileri kayıtdışı çalıştırdığı tespit edilen işverenlere yönelik şu ana kadar çok sayıda cezai işlem yapıldığını, tarım sektöründe bile ceza kesildiğini belirttiler. İşverenlerden de Suriyelileri çalıştırmak için çok ciddi talep bulunduğunu kaydeden kaynaklar, örneğin Gaziantep’te yeni yapılan organize sanayi bölgesinde çalışacak işçi bulunamadığını savundu. Suriyelilerin çalışabilecekleri işlere ilişkin bir sınırlama öngörülmediğini belirten kaynaklar, İŞKUR kayıtlarına göre Türklerin tercih etmediği çok sayıda vasıfsız işçi açığı bulunduğunu, Suriyelilerin bu işlerde rahatlıkla çalışma imkânı bulabileceklerini kaydettiler.
