Nevzat Aydın Bloomberg HT'de soruları yanıtladı

2016 geçti ama çok ufak değinebiliriz nasıl kapattınız Yemeksepeti için, 2017'nin de ilk yarısı bitti ikinci yarıya girdik neler söylersiniz hedefler neler?

Yemeksepeti'nin 17. yılı ama 2016 ya baktığımız da 2015 ve 2014 büyümelerden daha büyük bir büyüme gördük ve 2017 nin de ilk yedi ayı rakamlar şu ana kadar gayet iyi gidiyor. Yüzde 50'nin üzerinde bir büyüme söz konusu ilk yedi ayı geçen senenin yedi ayıyla kıyasladığımızda. Bu büyümenin de yıl sonuna kadar devam edeceğini ön görüyoruz. Heralde Yemeksepeti bu seneyi de yüzde 50'nin üzerinde bir büyümeyle kapatacak.

Bir halka arz gerçekleşti. Bundan detaylı bir bahsedelim. Nasıl karar verdiniz bu halka arza? Öncelikle Yemeksepeti'nin bir satışı oldu, o sattığınız şirketin halka arzı oldu...

Zaten bu planladığımız bir süreçti. Deliver Hero yani Yemeksepeti'nin sahibi olan grup Yemeksepeti'ni satın alırken de bu halka arzın planlama süreci içersindeydi. Yemeksepeti de bu halka arzın en önemli parçalarından biri oldu. Tabi çok güzel bir duygu Türkiye'de doğup büyüttüğümüz bir şirketi önce yurtdışına stratejik yatırımcıya satmak ve ondan sonra da onunla beraber yine yurtdışında Frankfurt'a Almanya Borsası'nda halka açılıyor olmak Yemeksepeti'nin hikayesi için çok önemli bir taş oldu ve şu ana kadar da yatırımcı tarafında bir sıkıntı yok gayet iyi gidiyor. Yemeksepeti'nin bu büyümesi devam ettiği sürece herhalde daha da iyiye gidecektir.

Buradan elde edilen gelirle neler yapıldı? Nasıl sonuçlar verdi halka arz?

Oradan elde edilen gelirin kullanıldığı ülkelere baktığımızda Türkiye dışındaki pazarlardan bahsedebiliriz. Türkiye pazarı zaten Yemeksepeti.com için gayet karlı ve iyi giden pazar. Deliver Hero bir gelişmekte olan ülke hikayesi. Çok farklı pazarlar var. Güney Amerika'dan tutun Orta Doğu'ya hatta oradan devam edin Uzak Doğu'ya ve Asya'ya doğru bir sürü ülkede operasyonları var ve o ülkelerdeki büyümeyi hızlandırmak için kullanılacak halka arzdan elde edilen rakamın çoğu. Önümüzdeki üç dört yıl boyunca Deliver Hero'nun bu şekilde büyüyeceğini ön görüyoruz.

Küresel ekonomik sıkıntı bitmiş değil ama kendi şirketiniz için küresel olarak nasıl bir büyüme hedefliyorsunuz?

Paket servis ve internet biraz daha farklı. Çoğu sektörün tersine bu tip krizlerden daha farklı şekilde etkileniyor ve Yemeksepeti'nin Türkiye'de ki ekonomik krizler dönemlerinde ki performansına baktığım da sipariş sayısında herhangi bir düşüş söz konusu olmuyor. Tam tersine insanlar daha fazla eve kapanarak evde yemek yemeği, arkadaşlarıyla beraber olmayı tercih ediyorlar. Eve kapanmaları artık bundan sonra evde yemek pişirecekleri anlamına gelmiyor ama o zaman da paket servis hizmetine başvuruyorlar ve yemek siparişi veriyorlar. Ama ortalama paket tutarları yani kişi başı harcanan rakamlar biraz daha aşağıya geliyor. Yüzde 6 ile yüzde 7 arası ekonomik kriz dönemlerinde ortalama kişi başına harcanan rakamlar biraz geri gelir. Ama sipariş sayısında artış bundan çok daha fazla olur. Türkiye içerisinde tecrübemize baktığımızda bu rakamları görüyoruz.

Yurtiçi pazara gelirsek özellikle 2017 de nasıl performans beklersiniz? Trendlerde de değişiklik oluyor mu? Mesela çok Arap turist geliyor Yemeksepeti'n de özellikle tercih ettikleri, sizinde bu tercihlere göre değişikliklere gittiğiniz oluyor mu? Nasıl değişiyor yurtiçi pazar?

Turistlerin Türkiye içerisindeki yemek yeme tercihlerine baktığımızda genelde paket servis değil de restaurantlar da yemek yemeyi tercih ediyorlar. O yüzden turizmle Yemeksepeti birebir bir etkileşim içerisinde değil. Öğrenci nüfusu önemli. Daha önce kullanıcıyla iş yerinde tanışıyorken artık üniversite sıralarında tanışıyoruz. Çünkü gençlerin hepsinin elinde akıllı telefonlar var ve Yemeksepeti'nin toplam siparişine baktığımız zaman yüzde 72'si akıllı telefonlardan geliyor. Artık nerede olursanız olun Yemeksepeti'nden sipariş vermeye adaysınız ve sipariş verebiliyorsunuz. Vale diye yeni bir hizmetimiz var. O ilginç bir hizmet çünkü paket servisi olmayan restaurantlardan, sadece restaurantlarda değil bunlar cafeler, kahve sunan firmalar gibi yerlerden sipariş verdiğiniz de Yemeksepeti'ne bağlı bir ekip tarafından sipariş ulaştırılıyor. Bu paket servisi olamayan restaurantlar'dan da Yemeksepeti.com üzerinden sipariş vermenizi sağlıyor. Çokta başarılı gidiyor. Şu anda binlerce kişi hergün vale hizmetinden sipariş veriyor.

Sizin de satışlarınızı yükseltecek bir uygulama, Mobil'in Önlenemez yükselişi diyoruz. Bunun etkisi nasıl oluyor? Büyümeye etkisi. Hem Yemeksepeti çerçevesinde hem sektörel olarak?

Yemeksepeti'ne baktığımızda Yemeksepeti sadece web olan bir firmaydı bundan belli bir süre önce. Ondan sonra baktığımızda mobil hayatımıza girdi ve mobil hayatımıza girdikten çok kısa süre içersinde ana kanal haline geleceği belli oldu. Bu da yüzde 72. Yüzde 28 web tarafından geliyor ama bunun üç katı bir oran mobil cihazlardan geliyor. Çok kolay sipariş vermek. Yer bildirimleri var, menüleri çok kolay geziyorsunuz, insanların her an elinde olan bir uygulama. Nerde olduğunuzda çok önemli değil. Geçen bir sipariş geldi. Adres bildirim kısmında Arnavutköy ışıklarda balık tutuyorum. Sarı montum var yazıyor. Herhangi bir adres yok. Ulaştırabildik. Çok net bir adres bildirimiydi çünkü. Mobil cihazlar daha önce sipariş verilemeyen noktalara da sipariş verilebilmesini sağlıyor. Biz bu trendin artarak devan edeceğini düşünüyoruz.

Araştırmalara göre Avrupa, Amerika mobil de çok daha hızlı hareket ediyor. Türkiye ayak uydurmakta biraz daha yavaş deniliyor. Sizde buna katılıyor musunuz?

Ben alım gücüyle alakalı olduğunu düşünüyorum. Akıllı telefonlar biraz daha pahalı cihazlar. İyi akıllı telefonlar daha da pahalı cihazlar ama burada da farklı çözümler devreye giriyor GSM operatörleri tarafından. Türkiye'nin çokta geri kalacağını düşünmüyorum. Bizde ki genç nüfus bu tip yeni ve doğru konumlandırılmış mobil projelere çok kısa bir süre içerisinde adapte oluyor. o yüzden ben Türkiye'nin birkaç yıl içerisinde bu aradaki mesafeyi mobil cihazlar üzerinde çok hızlı bir şekilde kapatacağını düşünüyorum.

Rekabetçilik içinde önemli öyle değil mi? Türkiye ne kadar rekabetçi olabiliyor? Birçok pazarda var diyorsunuz Asya'dan Orta Doğu'ya kadar. Önemli bunu da ayakta tutmak rekabetçilik açısından.

Zaten mobil düşünmeyen, mobili ana iş stratejisinin önemli bir parçası olarak konumlandırmayan her firma sıkıntıyla karşılaşacak. O yüzden artık mobil cihazları kullanarak sitenize gelmeye hazır, sipariş vermeye hazır çok ciddi bir kitle var. Bunları elinizin tersiyle ittiğiniz taktirde başarılı olmanız mümkün değil.

Vale uygulamasından bahsettiniz ama, Yemeksepeti özelinde özellikle verimliliğe fokus olacak yeni dönemde başka ne gibi uygulamalar trendler katmayı düşünürsünüz?

Valede siparişi getiren kurye aslında başka restoranın kuryesi. Diğer restoranların o anda bir işi olmayan kuryelerini başka restoranlara kiralaması ile çalışan bir model. O yüzden de aslında boşta duran kuryeyi değerlendirmek için çok iyi bir model. Çok da başarılı gidiyor şu anda. Biraz verimliliğe kafayı takıyoruz bu aralar. "Vale" de onun sonucunda ortaya çıkan bir proje. Yemeksepeti'nin günlük siparişleri iki yüz binin üzerinde. Burada yaptığımız verimlilik anlamındaki en ufak hareket hem Yemeksepeti.com'a hem sektöre hem de restoranlara çok pozitif olarak dönüş sağlıyor.

Peki bu yemek tarzı kullanıcılar da özellikle sizden sonra artış gösterdi hem Türkiye'de hem dünyada. Deliveroo, Doordash, böyle uygulamalar var, aracı uygulamalar. Bunlar hakkında ne söylersiniz? Türkiye de buna ayak uydurabilir mi? Nasıl oluyor bu aracı şirketler?

Deliveroo, Doordash birbirinden biraz farklı iki model. Biri İngiltere'de biri Amerika'da daha popüler. Bunlara ek olarak Postmates'i de ekleyebilirim. Paket servis hizmeti olmayan lokasyonlarda paket servis siparişi vermenizi sağlayan ve evinize kadar teslimatı yapan modeller bunlar. Türkiye'de de buna benzer modeller var.

Türkiye'de bu iki şirket şu anda faaliyet gösteriyor mu?

Hayır Türkiye'de şu an faaliyet göstermiyorlar. Ama buna benzeyen Türk girişimcilerinin yapmış olduğu modeller var. Yemeksepeti de var. Yemeksepeti tabii hem daha eski olduğu için hem de şu ana kadar başarılı bir şekilde geldiği için sektörde bu konuda bayağı önde. Ama bu sektörün ben giderek büyüyeceğini öngörüyorum ve mutlaka başka kurumcular da gelecektir. Çünkü elimizdeki cep telefonlarıyla oturduğumuz yerden istediğimiz bir şeyi sipariş etme isteği çok insani bir istek ve insanların daha rahat ve daha zamanla yarıştıkları hayatlarında bu tip birtakım lükslere ihtiyaçları var. İşte olduğunuz süre belli, uykuda olduğunuz süre belli, kendinize ayırabileceğiniz iki üç saatlik bir süre kalıyor her gün hayatınızda. Onda da dışarı çık, alışveriş yap, yemek yap vesaire bunları bir kenara bırakıp kendinizle olan zamanınızı en kıymetli şekilde arkadaşlarınızla veya tek başınıza değerlendirmek istiyorsunuz. Orada da bu bahetmiş olduğumuz modeller ve Yemeksepeti devreye giriyor.

Siz girişimci olarak da birçok destek verdiniz, yirmi sekiz şirkette yatırımcısınız. Ne sonuçlar aldınız, ne kadarlık bir yatırım yaptınız bu şirketlere? Endeavor üyesiniz ayriyeten.

Endeavor yönetim kurulundayım, yirmi sekiz projeye yaklaşık 15 milyon dolar civarı bir rakam aktardık.

Hepsi teknoloji şirketi mi?

Hepsi teknoloji şirketi evet. Hepsi e-ticaret değil ama hepsi teknoloji şirketi. Şu anda da birçoğu gayet iyi gidiyor. Beş altı tanesi bayağı iyi durumda ama Türkiye'de şöyle bir sıkıntı var "exit" çok olmuyor. Her sene beş altı tane proje hoşuma gidiyor ben onlara yatırım yapmak istiyorum. Ama yirmi sekiz tane proje ondan sonra otuz dört, kırk, elli şeklinde gidiyor ve o projelere zaman ayıramıyor oluyorum. Halbuki bunun ideali her sene çıkış yaptığınız kadar yeni projeye yatırım yaparsanız projelerle birebir ilgilenme ve onlara zaman ayırma şansınız oluyor. Türkiye de bu durum şu an için söz konusu değil.

Teknoloji girişimciliğine rağbet daha da mı çoğalmalı?

Teknoloji girişimciliğine rağbet belki var ama çıkış anlamında daha çok stratejik yatırımcıyı veya daha çok uluslararası yatırımcıyı Türkiye'ye çekmemiz, eğer çekemiyorsak da Türkiye içerisinde bu projelerin "exit" yapacağı finansal ortamı hazırlamamız gerekiyor. Bunun da en önemli maddelerinden biri Borsa.

Onun için de belli bir kapasite ve büyüklüğe gelmek gerekiyor değil mi?

Evet ama bildiğim kadarıyla Borsa İstanbul'un farklı opsiyonları mevcut sadece kendilerini biraz daha iyi anlatmaları gerekiyor girişimcilere ki onların tarafında da bir "exit" opsiyonu olduğundan haberdar olsunlar.

2017'de daha fazla, beş altı tane daha şirket katacağım listem de var diyebileceğiniz?

Listemde üç dört firma var. Onların herhalde iki tanesi kesin olacak, iki tanesine de değerlendirme aşamasındayım. Ama bu "exit" olmaması hep benim önümü tıkıyor çünkü limitli bir zamanım var. Hala Yemeksepeti.com'un CEO'suyum ve zamanımın yüzde doksan beşini alıyor. Onun dışındaki limitli zamanımda da yatırımlara zaman ayırıyorum. Çok fazla yatırım olduğu takdirde de hem girişimcilere gerekli ilgiyi veremiyorum hem de ben kendimi iyi hissetmiyorum.O yüzden herhalde biraz daha azalarak devam edecek 2017'de yatırım sayım. O yüzden girişimciliği fasilite etmek, geliştirmek anlamında Türkiye'de ne yapılması gerekiyorsa elimizden geldiği kadarını yapıyoruz. Bana sorduğunuz takdirde de Endeavor'ın şapkası altında da bu olabiliyor, Galata İş Melekleri tarafında da elimden geleni yapıyorum, TOBB'un Genç Girişimcilik kurumunda da varım. Mümkün olduğu kadar girişimcilerle vakit harcayıp Türkiye'yi de girişimciler ve girişimler için bir cazibe merkezi haline getirebilmek için elimizden geleni yapıyoruz.

Amerika'da da bir problem yaşanıyor, teknolojide büyük bir rekabet var, neler söylersiniz?

Şu anda Facebook, Apple için söylenenler otuz yıl önce Intel için söyleniyordu, yirmi yıl önce Cisco, Microsoft için söyleniyordu. Bu sistem kendi içerisinde mutlaka doğru bir yapıyı bulacaktır. Benim Silikon Vadisi tarafında da yatırımlarım var ve o yatırımlara aynen devam ediyor olacağım.

Orada neler var, neler yapıyorsunuz kısaca?

Sosyal medya aplikasyonları var, eve temizlik siparişi verebildiğiniz bir e-servis projesi var, bir tane de animasyonla ilgili bir proje var.

Peki yabancıların ilgisi nasıl? Geçen sene nasıldı, bu sene daha iyi bir performans beklemeli miyiz yabancı fonlardan?

Biz "exit" yaptığımız zaman 2015 yılında ve ondan öncesinde biraz daha iyiydi son iki sene biraz karışık oldu. Seçimler, darbe teşebbüsleri derken dışarıdan ülkede ne olup ne bittiğini biraz daha net görmeleri gerekiyor. Yatırımcı, finansal anlamda getirisinin daha yüksek olacağı ve riskin nispeten az olduğu yerlere yönelmek istiyor. Bence Türkiye hala çok ciddi bir aday yatırımcılar için. Doğru projeyle doğru girişimcileri buluşturabildiğimiz takdirde ve yatırımcılara biraz daha rahat bir ortam sağlayabildiğimiz takdirde şu an Brezilya'ya, tereddütlü de olsa Rusya'ya, Hindistan'a yönelen yatırımcının Türkiye'ye tekrar yönelmemesi için hiçbir sebep yok.

Siz Yemeksepeti olarak yabancılarla yeni ortaklıklar düşünür müsünüz yeni dönemde?

Türkiye içinde olabilir. Türkiye içinde yemek sektöründe hizmet veren, dijital olan firmalarla zaten görüşme halindeyiz. Yurtdışında şu an için görüştüğümüz ya da bize yararı olacağını düşündüğümüz herhangi bir firma yok. Türkiye de dijital yemek sektörü diyince akla gelen ilk firma olma doğrultusunda uygun olacağını düşündüğümüz kim varsa hem görüşüyoruz hem de satın almaya hazırız.

Uber ve Amazon gibi büyük şirketler de bu sektöre giriyor. Rekabet açısından bir tehlike arz ediyor mu? Önümüzdeki dönem neler getirir büyük şirketlerin de yemek siparişi sektörüne girmesi?

Ben rekabetin her zaman kullanıcı için iyi olacağını düşünüyorum. Amazon Türkiye'de yok, Uber var. İki firma da servis sektörüne girerse bu olan pazarı büyütecektir. Ama Yemeksepeti.com'un diğer ülkelerde paket yemek servisi veren şirketlere göre Türkiye'de çok daha iyi bir konumda olduğunu söyleyebilirim böyle bir rekabete karşı. Yemeksepeti'ni yerinden etmek pek kolay olmayacaktır yani.