Trabzonspor - Fenerbahçe maçı sonrası yaşanan olaylarla ilgili sıra 'ceza' tartışmalarına geldi.
Saha içindeki olaylara karışanlara ne tür cezalar verilecek? Ya da ceza verilecek mi? Sızan bilgilere göre; Fenerbahçe'den Osayi-Batshuayi ve Jayden saha içi olaylardan, İrfan Can Eğribayat ise tahrik etmekten PFDK'ya sevk edilecek. Peki Fenerbahçe cephesinin savunduğu gibi meşru müdafaa var mı yoksa spor hukuku ayrı Türk Ceza Kanunu (TCK) ayrı mı? Hukukçulara sordum. Hiç yorum yapmadan hukuki görüşlerini yansıtıyorum. Bilgilenmek isteyenlere...
Spor Hukuku Uzmanı
Avukat Alpay Köse:
'Saldırı' fiilinden 5-10 maç ceza olabilir
Bu konunun tabii iki tarafı var bir spor hukuku ayağı var yani federasyon tarafındaki cezalar durumu var. Bir de ceza hukuku tarafındaki cezalar var. Bunlara karşı tabii ki yaptırımlar var. Örnek vermek gerekirse Trabzonspor muhtemelen saha kapama ya da seyircisiz oynama şeklinde cezalar alacak. Daha önceki örneklerde 5 maça kadar bu tür cezaların verildiğini görmüştük.
Ceza hukuku tarafında ise tabii ki 6222 sayılı yasa ile sporda şiddeti önlemeye yönelik bir tanım vardır. Burada bu eylemler ceza hukukunda suç olsa dahi ekstra cezalar ön görülüyor. Mesela bu taraftar sadece sahaya girdiği için 1 ila 3 yılla yargılanacak. Bunun dışında yapmış olduğu müdahaleler, fiziksel saldırılar veya hakaretler için ayrı cezalar alacak.
Şunu da söylemek lazım tabii ki futbolcular orada kendine saldırı durumunda koruma yapmaları durumunda buna söylenecek hiçbir şey yok ancak benim gördüğüm kadarıyla bazı Fenerbahçeli futbolcular bu koruma içgüdüsü dışında bazı hareketleri olmuş gibi görünüyor. Bu durumda saldırı hükmünden dolayı 5 ila 10 maç arası durumları söz konusu olabilir. Meşru müdafaa; karşı tarafın saldırısı üzerine sadece bunu savuşturmak için yapılan hareketleri kapsar, kaçan veya etkisiz hale getirilmiş kişiye vurulması gibi durumlarda bu durum aşılmış gibi değerlendirilebilir. Saldırı ve savunma arasında bir denge olmalı.
Burada Trabzonspor, bir ceza alacaktır ama futbolcuları değil kulüp olarak alacaktır. Fenerbahçeli futbolcular da ceza alacaktır.
Ceza Hukuku uzmanı
Avukat Buket Nurşah Tekışık:
TCK'da meşru müdafaa, spor hukukunda indirimli ceza
Olayları inceleyecek ve hukuki bir yorum katacak olur isek; taraftarlar sadece sahaya girdiği için 1-3 yıllar arası yargılanacak, bunun dışında yapmış olduğu müdahaleler veya diğer kişilerin fiziksel saldırıları gibi unsurlardan ayrıca cezaları olacaktır. Fenerbahçe cephesinde ise taraftarların saldırılarına karşı müdahalede bulunan Bright Osayi-Samuel, Michy Batshuayi ve Jayden Oosterwolde’nin de PFDK’ya sevk edileceği söylenmektedir. Bu durumda sevkin Futbol Disiplin Talimatı'nın 'Kavga' başlıklı 45. maddesi uyarınca yapılması söz konusu. Bu madde, 3 ila 5 maçtan men cezasını kapsıyor. Burada oyunculara karşı tahrik maddesi devreye girerse, bu da cezaların 1/3 oranında düşürülmesi söz konusu olabilir.
Fenerbahçeli futbolculara TCK kapsamında ise bir ceza verilmemesi gerekmektedir. Bunu da ayrıca belirtmem gerek. Fenerbahçeli futbolcular açısından değerlendirdiğimizde o anın vermiş olduğu korku ve endişeyi göz önünde bulundurduğumuzda meşru müdafaa olarak değerlendirmekteyiz.
Peki bu sınır aşıldı mı? Bunun değerlendirmesini yapmak oldukça basittir bir saldırı anında koruma iç güdüsüyle hareket eden futbolcuların bu sınırı aştığı söylenemez.
Futbolculara ve teknik heyete fiziki olarak, bıçakla, delici kesici alet olarak nitelendirilen korner direğiyle saldıran kişilerin TCK’ya göre kasten öldürmeye teşebbüs, silahla yaralamaya teşebbüs suçlarından yargılanmaları gerekecektir. Bu saldırılara karşı Fenerbahçeli futbolcular ise kendilerini savunmuş yani meşru müdafaa yapmışlardır, futbolcuların can güvenliklerinin ciddi tehdit altında olduğu açıktır. TCK Madde 25’te açıklanan meşru müdafaaya bakarsak; kendisine veya başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez. Maruz kaldığı haksız saldırının etkisi altında, “heyecan, korku ve paniğe” kapılarak meşru müdafaa sınırlarının aşılması halinde de sanığa ceza verilmez. TCK açısından durum bu.
Spor hukuku olarak bakıldığında ise oyuncular disiplin talimatına göre ceza alacaklardır lakin haksız tahrikten indirimi de sağlanabilir.
Spor Hukuku Uzmanı
Batu Mosturoğlu:
Meşru Müdafaa halindedirler
Meşru Müdafaa halinin ne olduğu şu şekilde özetlenebilir; kişinin kendisine yönelen saldırıya karşı koymasıdır. Sahadaki futbolcular açısından saldırının sahaya giren ilk seyirci ile başladığı söylenebilir. Bu kişi maskelidir ve potansiyel olarak futbolcular bu kişinin silahlı olduğunu da düşünebilir, bu makuldür. Saldırı hali futbolculara yönelen saldırının kesildiği ana kadar, başka bir deyişle polis koruması olan tünele ulaşma anına kadar sürmektedir. Bu bağlamda futbolcular kendilerine saldıran yüzlerce taraftara karşı kendilerini savunma haline geçmişlerdir. İki saldırı arasında orantı terazisi kurulacak olursa terazi, saldıranlardan taraf daha ağır bastığını gösteriyor. Bu bağlamda futbolcuların can havliyle kendilerine yönelen saldırıyı bertaraf etme çabaları meşru müdafaa sınırları içerisindedir.
