Hastanelerdeki tıbbi ürün stoklarına sınırlama

Sağlık Bakanlığı tarafından çıkartılan ürün bazlı stok uygulamasına göre, artık hastaneler azami stok miktarınından fazla stok bulundurulamayacak.

Hastanelerin, ürün çeşitlerinden depolarında ne kadar bulundurulacağı sınırlandırılacak.

Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı Memet Atasever, Japonların üretimi ve verimliliği artırmak için geliştirdiği Tam Zamanında (Just in Time) üretim denilen envanter stratejisinin, Sağlık Bakanlığı hastanelerinde başarılı bir şekilde uygulandığını söyledi.

Sağlıkta Dönüşüm Programı öncesi hastanelerde yatan hastaların ihtiyaç duyduğu ilaç ve tıbbı malzemelerin büyük bir bölümünün reçete edilmek üzere dışarıdan karşılandığını belirten Atasever, bu uygulamanın hem hasta ve yakınları için sıkıntı yarattığını hem de devlete daha pahalıya mal olduğunu ifade etti. Atasever, oysa Sağlık Bakanlığının uygulamaları ile 2008 yılından bu yana yatan hastaların ilaç ve tıbbı malzemelerinin tamamının hastaneler tarafından karşılanmak zorunda olduğunu anımsatarak, ''Bu uygulama hastanelerden yatan hasta olarak hizmet alan vatandaşları maddi ve manevi önemli bir çok sıkıntıdan kurtardığı gibi sosyal güvenlik kurumlarının maliyetini düşürdü'' dedi.

Dolayısıyla eskiden sosyal güvenlik kurumlarınca karşılanan yatan hastayla ilgili bir çok maliyetin, artık hastaneler tarafından karşılandığını dile getiren Atasever, ''Bu, devletin tedavi maliyetini düşürdü. Çünkü, eskiden vatandaş tek tek aldığında parekende fiyatından devlete fatura ediliyordu. Şimdi ise hastaneler bunları toptan aldığından kamuya maliyeti daha düşük oluyor'' dedi.

Atasever, artan stok maliyetleri sonucu gittikçe önem kazanan stok yönetimi ile ilgili Sağlık Bakanlığınca gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda şimdi çok önemli bir noktaya gelindiğini söyledi.

''Azami stok miktarından fazla stok bulundurulamayacak''

Stok yönetimi kapsamında hastanelerde gereksiz stok fazlası ürün bulundurulamaması gerektiğini anlatan Atasever, bunun için Sağlık Bakanlığı'nca 5 Ekim 2011 tarihinde ''Ürün bazlı azami stok miktarı uygulaması'' başlıklı genelge çıkarttıklarını ve bununla hastanelerde gereksiz stok bulundurulmamasını istediğini belirtti.

Atasever, yılda 3 milyar TL'nin üstünde tıbbı malzeme, ilaç ve laboratuvar malzemesi tüketimi bulunan bakanlık hastanelerinde stok yönetiminin çok önemli konuların başında geldiğini söyledi.

Atasever, stok yönetimi ile ilgili olarak bugüne kadar yapılanlar hakkında şunları kaydetti:

''Artık stoklar programla izleniyor. Bakanlık geliştirdiği stok programı ile bütün hastanelerinin stoklarını izleyebiliyor. Hastanelerinde birbirlerinin stoklarını gördüğü program sayesinde hangi ürün hangi hastanede var, hangi fiyata alınmış, hangi firmadan alınmış görülebiliyor.

Azami stok miktarınından fazla stok bulundurulamıyor. Bakanlık yaptığı son düzenleme ile hastanelerin ürün çeşitlerinden depolarında ne kadar bulundurulacağını da sınırlandırdı. Buna göre, bazı ürünlerde sıfır stokla çalışılacak. Özelliğinden ve belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan ortez protez, beyin cerrahi, mikro cerrahi malzemeleri gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü olan ürünlerde stoklu çalışılmayacak.

Kimi ürünlerde ise bir aylık stok bulundurulacak. Bunlar, parenteral beslenme solüsyonları, kemoterapi ilaçları, diyaliz ilaçları, kan ve kan ürünleri ile kalp pilleri, stentler, implantlar ve kardiyo vasküler cerrahide kullanılan greftler için azami bir aylık stok yapılabilecek.

Belirtilen ürünlerin dışındaki pamuk, enjektör gibi daha ucuz ürünlerden de en fazla üç aylık stok bulundurulacak.''

Stok fazlası ürünler diğer hastanelere devrediliyor

Stok fazlası ürünlerin ise diğer hastanelere devredildiğini belirten Atasever, ''Bakanlığın yaptığı düzenlemeye göre hastanelerin depolarındaki azami stok miktarının üzerindeki ürünleri diğer hastanelere bedeli mukabil vermek zorundalar. Şayet bu ürünler hastaneler için ihtiyaç fazlası ise bedelsiz olarak devretmek zorundalar'' diye konuştu.

Atasever, ihtiyaçların komisyonlarca tespit edildiğini ve küçük hastanelerin ihtiyaçlarının büyük hastanelerce karşılandığını anlatarak, ''Bakanlığın yaptığı düzenlemeye göre, küçük hastanelerin ihtiyaçları daha büyük alım yapan büyük hastanelerce karşılanıyor. Uygulama ile küçük hastaneler daha uygun fiyata ürün alabiliyor'' dedi.

2009 yılında 128 milyon TL tutarında stok fazlası ürün devri gerçekleşti

Bakanlığın uygulamaları ile ülke genelinde 850 civarında hastanesi olan Sağlık Bakanlığında sadece 98 yerde satın alma yapıldığını belirten Atasever'in verdiği biliye göre, bu şekilde çok daha uygun fiyata ürün alınabiliyor.

Azami stok miktarı uygulaması 2009 yılında başlatıldı. Uygulamanın başlangıcından bu güne stokla ilgili yapılan düzenlemeler sonucunda stok miktarı yüzde 30'un üzerinde azaltıldı ve 1 milyar TL'den 690 milyon TL'ye kadar düşürüldü.

Ayrıca 2009 yılında 128 milyon TL tutarında stok fazlası ürün devri gerçekleşti. Uygulama kapsamında 2010 yılında 65 milyon TL ürün devri sağlandı ve 2011 yılında da 60 milyon TL civarında stok fazlası devir gerçekleşeceği öngörülüyor.

Buna ilave olarak ihtiyaç fazlası olan cihaz, ilaç, tıbbi sarf ve diğer tüketim malzemelerinin bedelsiz devredilip yeniden kullanıma sunulması amacıyla başlatılan uygulama kapsamında 2009 yılında 88 milyon TL ve 2010 yılında 35 milyon TL ihtiyaç fazlası ürün devri sağlandı. 2011 yılında da uygulama devam ediyor ve 40 milyon TL'nin üzerinde ihtiyaç fazlası ürünün devri gerçekleşecek.

Son üç yılda toplam 253 milyon TL stok fazlası ve 163 milyon TL ihtiyaç fazlası ürün devri sağlandı. Bunların devlete katkısı toplamda 416 milyon TL'yi buldu.

Bu arada, Sağlık Bakanlığı tarafından il düzeyinde stok takibinin etkin bir şekilde yürütülebilmesi ve Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların stok yönetimi ile ilgili uygulamalar konusunda bilgilendirilmesi amacıyla, Afyonkarahisar'da ''Stok Yönetimi ve Analiz Çalışması'' konusunda bugünden itibaren 18 Ekim 2011 tarihleri arasında Türkiye genelinde toplam 550 personele eğitim verilecek.

AA