Üstün zekâlılar nasıl öğrenmeli?

CEYDA ERENOĞLU / HT MAGAZİN

cerenoglu@htgazete.com.tr

Üstün zekâlı bir çocuğu mutsuz etmek istiyorsanız onu yalnız bırakın, anlamaya çalışmayın ve sorularını duymazdan gelin. Fırsat verildiğinde ve bilinçli yaklaşıldığında bir toplumun geleceğini değiştirebilecek kapasitedeki bu çocuklar arasından gökyüzünde bir yıldız gibi kayıp gidenlerin sayısı hayli fazla...

Üstün zekâlı çocuklar doğru anlaşılıp doğru yaklaşıldığı takdirde bir ülkenin değerleri olabilirken kendilerini ifade edemeyecek bir ortamda yalnız kalmaları karşılaşılacak en olumsuz gelişmelerden biri olarak niteleniyor. Bu durumun, bu çocukların mutsuzluklarının en temel nedeni olduğu belirtiliyor. Üstün zekâlıların içinden, John Nash gibi çocukların bile çıkabileceğini söyleyen uzmanlar, bunun bilinçli aileler ve eğitim kurumlarının doğru yaklaşımlarıyla mümkün olabileceğini söylüyorlar.

ÖĞRETMENLER ÜSTÜN ZEKÂLI ÇOCUĞU TANIMIYOR

Türkiye’de ailelerin ve eğitim kurumlarının, üstün zekalı çocukları fark edemediklerine ve bu çocukları sorunlu gördüklerine dikkat çekiliyor. Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi Kurucusu ve Danışmanı Mehpare Kınık Ustomar, başta 200 IQ’lu olup hiçbir okula alınmayanlar olmak üzere çok sayıda üstün zekalı çocuğun kaybedildiğine şahit olduklarını belirtiyor. Öğretmenlerin, pedagojik formasyon kapsamında çok sayıda ders alırken, üstün zekâlı çocuklar hakkında hiçbir eğitim almamalarının, kapatılması gereken büyük bir açık olduğunu belirtiyor.

ÖZEL EĞİTİM SAYESİNDE EĞLENEREK ÖĞRENİYORLAR

Türkiye’de altyapı yetersizliğinden kaynaklanan imkânsızlıklar üzerine zorunlu olarak kurulan “Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi” İstanbul Bilgi Üniversitesi, Bilgi Eğitim ve Kültür Vakfı, Doğuş Üniversitesi, Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi işbirliği ile birçok ülkede ‘potansiyeli yüksek’ çocuklar için uygulanan eğitim modellerini, uzman eğitimci kadrosu ile gerçekleştirerek bu tür çocukların gelişimlerini artırmayı hedefliyor.

Bu merkezde, öğrenci seçimlerinin standart testlere ve gözlemlere göre yapıldığı belirtiliyor. Yaratıcılık, motivasyon ve kavrama yeteneğine bakılarak eğitim verilen merkezde 120 öğrenci bulunuyor. Üstün Zekâlılar Eğitim Merkezi’ne kabul edilenler belirli zekâ düzeyi üstündeki çocuklardan oluşuyor. Mehpare Kınık Ustomar, bu öğrencilere hizmet verdikleri kış okulunda 200 öğrencinin eğitim aldığını, bu eğitim programıyla çocukların eğitime yaklaşımlarının farklılaştığını gördüklerini söylüyor.

Verdikleri eğitimle, bu özel programdan yararlanan çocuklar için konunun eğlence boyutunu ortaya çıkardıklarını ve eğlenerek öğrenmenin de mümkün olduğunu gösterdiklerini söyleyen Üstdamar, çocuk eğitiminde genel inanışın tersine sert kuralların gerekli olmadığını, çocukların yaratıcılıklarının eğlenerek yapılan eğitimlerle de geliştirilebildiğine dikkat çekiyor.

KOZMOLOJİ SEVEN DE VAR, ROBOTİK SEVEN DE...

Her biri 3 hafta süren yaz okulunda öğrencilerin sabah 09.00 – 16.30 saatleri arasında eğitim gördükleri belirtiliyor. Kış okuluna devam eden öğrenciler ise bu eğitimi Eylül – Mayıs ayları arasında hafta sonları alıyor. Bunun dışında, okul öncesi grupların eğitimlerinin de çok önemli olduğu belirtiliyor.

3-6 yaş gruplarına tam gün eğitimi verilen merkezde, okul ders programının içinde; robotik, kozmoloji, aikido, yabancı dil, yaratıcılık, sorun çözme becerilerini geliştirme, üretken düşünce ve proje üretme gibi birçok ders bulunuyor. Böylece öğrencilerin ilgili oldukları alana yönelmeleri hedefleniyor.

Detaycılığı yüksek çocuk içinweb tasarımı

Peki kişilik yapıları ve davranışları çocukların başarılı olacakları alanlarla ilgili ipuçları veriyor mu? Bu soruyu, “Evet” diye yanıtlayan Mehpare Kınık Ustomar, “Detaycılığı yüksek çocuklar web tasarımında daha başarılıyken, üretken ve orijinalliği yüksek çocukların robotik türü derslerden daha iyi sonuçlar alıp daha başarılı olduklarını görüyoruz” diyor.

ÇOCUKLAR GO OYUNUYLA TANIŞMALI

Üstün zekâlı çocukların zevkle oynadıkları ve bu merkez tarafından özellikle tavsiye edilen bir oyun olan GO’nun çocuklar üzerinde, gelişime yönelik önemli etkileri olduğu belirtiliyor. Bu stratejileri olan ve kurallarını oynayanın koyabileceği bir oyun olarak tanımlanıyor. Oyuncunun duygusal düzeyi ve karakter yapısı taşın üzerinde belirleniyor. Bu tür çocukların satranç yerine go oyununu tercih ettiklerini söyleyen uzmanlar bu durumun nedenini oyunun sorgulanarak oynanması olduğunu belirtiyor. Go oyununun en önemli oyuncuları arasında Nobel ödüllü matematikçi John Nash de bulunuyor.