'Modanın isteklerini mühendislikle çözdük'

Nazenin TOKUŞOĞLU / HT PAZAR

ntokusoglu@htgazete.com.tr

Teknolojinin merkezi Silikon Vadisi’ndeki ilk üst düzey yönetici Türk kadın o... ABD’de yaşayan Intel Yeni Teknolojiler Bölümü Dünya Başkan Yardımcısı Ayşegül İldeniz, giyilebilir teknolojileri anlatmak için İstanbul’a geldi.

İ nanılmaz enerjik, bir saniyesini bile boşa harcamaya tahammülü yok. İşine kesinlikle âşık... Sanırım başarıya giden yolda en önemlisi bu. Bir de verimli çalışıp yaratıcı olmak tabii... İşte bunların hepsi onda bir araya gelmiş.

Intel Yeni Teknolojiler Bölümü Dünya Başkan Yardımcısı Ayşegül İldeniz, Intel’e 1998 yılında Akdeniz, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi’nden Sorumlu Pazarlama Müdürü olarak katılmış. 2001 yılında Türkiye Genel Müdürlüğü görevine atanmış. 2004 yılından bu yana aralarında Türkiye, Mısır, Güney Afrika, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’ın da bulunduğu, 67 ülkeyi kapsayan Türkiye, Orta doğu ve Afrika Bölgesi Başkanı ve Intel’in EMEA (Avrupa, Orta doğu ve Afrika Bölgesi) Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmış. OECD’de Teknoloji Komitesi Başkan Yardımcılığı ve TÜSİAD’da Teknoloji ve İnovasyon Grubu Başkanlığı görevlerini de yürüten İldeniz aynı zamanda, Türkiye Bilişim Vakfı Yönetim Kurulu’nda ve KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) Danışma Kurulu’nda yer alıyor. Intel’in Kadın ve Bilişim Platformu’nun kurucusu olan İldeniz, 2010 yılında “Eisenhower Fellow”, 2004 yılında Yılın Bilişim Kadını ve 2006 yılında Yılın Kadın Yöneticisi seçildi.

Nasıl gidiyor giyilebilir teknolojilerle hayat?

Koşuşturmacalı... Bir yıldır yepyeni bir maceranın içindeyiz. Giyilebilir teknoloji bölümünün başkan yardımcısıyım Intel’de. Sıfırdan bir kategori oluşturuyoruz. Kimsenin izlemediği bir strateji izliyoruz tabii...

Nedir?

Teknolojinin giyilebilir kısmını üretmiyoruz, onun yerine bu işi yapan en iyi markalarla işbirliğine gidiyoruz. Dünyanın en büyük saat üreticilerinden biri olan Fossil’le anlaştık. Bir çok ünlü markanın saatini üretiyorlar. Yine diğer iş ortağımız Luxotica, dünyanın en büyük güzlük üreticisi. Yüzde 85 oranında, aklınıza gelen bütün marka gözlüklerin üreticisi konumunda.

Çok mantıklı...

Kesinlikle... 2014 tasarımı olarak bu kolumdaki bileziği yaptık, yine önemli bir tasarım markasıyla. SIM kartı olan akıllı bir bilezik. Takviminize bakabiliyorsunuz, yer aplikasyonu var, yakın yerlerdeki otelleri, restoranları bulabiliyorsunz, SMS alabiliyorsunuz, facebook ve Google’dan gelenlere bakabiliyorsunuz. Bunların hepsini çantanızdan telefonunuzu çıkarmanıza gerek kalmadan ve son derece şık olarak yapabiliyorsunuz. Dünyanın farklı yerlerinden özel taşlarla süsleniyor.

Lapis lazuli var içinde, iyi tanırım o taşı... Tansiyonu dengeler. Zihin açma ve aydınlanma için kullanılır. Yaratıcılığı, iletişim yeteneğini kuvvetlendirir.

Doğru taşı takmışım o zaman. Çok da estetik bence.

Hem teknoloji hem moda zor değil mi?

Zor tabii... Metal radyo akımını bloke eder ve alet çalışamaz. Endüstri mühendisleriyle günlerce “Ne yapabiliriz?” diye kafa yorduk. Baktığınızda metal üstüne malzeme oturtulmuş gibi duruyor, aslında değil. Çoğu poliüreten. Moda dünyasının isteklerini mühendislikle çözdük yani, “İmkânsız” deyip kestirip atmadık. Önce kare yaptık çünkü elektronik devreleri yuvarlak yapamazsınız, kırılır. Kare bilezik de olmaz, takamazsınız. Esnek materyallerle maximum bükerek tasarladık. Düşlemek yapmaktan daha önemli Silikon Vadisi’nde. Normal hayattan biraz farklı. Hayal kısmını hallettikten sonra onu yapabilecek çok insan var. Çok güzel bir ortam, herkes birbirini besliyor. Patronum, Steve Jobs’le birlikte iPhone’u yapan üç adamdan biri, Michael Bell. Eski Intel’li bir tek ben varım ve ekipteki herkes dalının bir numarası...

‘YANINIZA BİRİSİ ÇOK YAKLAŞIRSA IŞIK YANIYOR’

Başka ne gibi tasarımlara imza attınız bu dönemde?

Akıllı kulaklık... Telefonunuza takıyorsunuz. Koşarken kulağınızda kalp atışınızı ölçüyor. Adımlarınızı sayıyor. Sonunda “Şu kadar kalori harcadınız, verimli kısmı şu kadarıydı” gibi bilgiler veriyor. Tabii çarpıcı bir buluş değil bu.

Ben de tam onu söyleyecektim...

En büyük yeniliğimiz; diyelim ki müzik dinliyorsunuz... Bizim mühendisler kulaklıkla dinlediğiniz şarkının ses dalgalarını güce çevirdi, yani koşarken cep telefonunuzun pilinden yemiyorsunuz. Müzik dinlemek için dolu pile ihtiyacınız yok. Çok küçük seviyede bir elektrik üretimi ama optik okuyucuya güç vermeye yetiyor.

Teknoloji inanılmaz bir şey...

İkinci özelliği maçlarda falan görmüşsünüzdür, sporcular kalplerinin yakınına koskoca bir bant takarlar. Kulaklık optik olduğu için damardan akan kanın hızıyla kalp atışını ortaya çıkarıyor. Bu tasarım için Fifty Cent ve NBA’de oynayan yıldız basketbolcu Carmelo Anthony’yle işbirliği yaptık. Carmelo aynı zamanda şirketin de ortağı, doğal tanıtımını yapıyor. Bir de “Basis” projemiz var. Markayı satın aldık. Akıllı ürünler yapan bir şirketti. Adım sayarları biliyorsunuz. “Şu kadar adım attınız” ile kalmıyoruz, işin esprisi, saat size durmadan koçluk veriyor “Dün 2 kilometre yürüdün, bugün hiç...” falan diyor. Uykunuzu kontrol ediyor. “58 kere döndün. 8 saat uyuduğunu sandın ama aslında verimli olarak 2 saat uyudun” diye uyarıyor seni. Bazen dayak yemiş gibi yorgun kalkarız ya anlamayız neden. 8 saat uyusak bile bütün gece oturmuşuz gibi hissederiz. İşte bu kötü uykudan. Stresli misiniz, kendinize iyi bakıyor musunuz, bir şey unuttunuz mu, her şeyi durmadan hatırlatıyor sana.

Peki bu giyilebilir teknolojiyle ilgili gelecekte neler olacak?

Aklıma çok uçuk şeyler geliyor... 2020 yılında 50 milyar obje akıllı olarak üretilecek; oturduğunuz koltuktan üzerimizdeki gömlek, pantolon ve ayakkabıya kadar. Bu ürünlerin içinde sensörler olacak. Bu şekilde internete bağlanacaklar. SIM kartı kadar bir çip yaptık. İnsansız hava aracında denedik. Kaymakta olan bir sporcuyu takip ettik. Başarılı bir deneyimdi.

Akıllı giysi ya da diğer ürünlerle ilgili somut örnekler artmaya başladı mı?

2020’de birden her şey akıllı olmayacaksa tabi... Danimarkalı Anouk Wipprecht, akıllı kıyafetler tasarlıyordu. Yeni katıldı bizim kadroya. Mesela akıllı tişört üretti; belli mesafeden fazla yaklaşan olduğunda örümcek ağı gibi sarıyor seni. Bir de yine Anouk tasarladı; yanınıza biri çok yaklaşınca kırmızı ışık yanmaya başlıyor. Çok yaratıcı ve eğlenceli. Bir bebek zıbını yapmışlar, üstüne de küçücük bir kurbağa yerleştirmişler. Anneye “Bebek döndü, ateşi 1 derece yükseldi vs...” gibi bilgiler veriyor. Bizim çip yoluyla monitörden her şeyi izleyebiliyorsunuz.

‘Silikon Vadisi’nde ‘imkansız’ diye bir şey yok’

Keyifli bir yılmış...

Çoook... Olmayan bir şeyi yaratmak inanılmaz keyifli bir şey. Silikon Vadisi de bunun tam merkezi. Silikon Vadisi’nde olmak heyecan verici, bir kere herkes zeki ve orada “imkânsız” diye bir şey yok. Yeter ki hayal et, hemen denemeye başlıyorsun, birbirine fikir veriyorsun.

Silikon Vadisi’ne giden yol zor muydu?

İzmirliyim. Bornova Anadolu Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden sonra ABD’de San Francisco State Üniversitesi’nde dijital iletişim konusunda master yaptım. 17 yıldır Intel’de çalışıyorum. Türkiye Afrika ve Ortadoğu bölgesinin Türkiye Başkanı olduktan kısa bir süre sonra tüm bölgenin başkanı oldum. Başladığımda 3 ofis vardı, bıraktığım zaman sayı 35’di. Dünyanın en hızlı büyüyen ofisleriydi. Ciroyu da 20 katına çıkardık. 67 ülkeden sorumluydum. Daha önce de çağırmışlardı ama 1 buçuk yıl önce gelen teklif diğerlerinden çok daha farklı ve cazipti. Daha önce hiç bu kadar yaratıcı olmayı gerektirecek bir alandan teklif gelmemişti. “Galiba gitmem gerekiyor” dedim. Silikon Vadisi’ne taşınmam böyle oldu.

Akıllı bileziğin marifetleri...

Akıllı bilezik bir moda tasarım markası ve küresel bir teknoloji şirketinin ortak çalışması sonucunda ortaya çıktı. Uluslararası pazar araştırma şirketi Nielsen tarafından 2014 yılı ikinci çeyrekte yapılan Giyilebilir Teknolojiler Pazar Eğilimleri raporuna göre, kullanıcıların yüzde 53’ü aksesuvar görünümündeki giyilebilir cihazları tercih ediyor. Araştırma, önümüzdeki süreçte teknoloji şirketlerinin moda markalarıyla yapacakları işbirliği sonucunda kadınların günlük hayatlarında tercih ettikleri lüks aksesuvarlar görünümündeki giyilebilir cihaz tasarımlarının giderek artacağını öngörüyor.

ÖZELLİKLERİ

Mesajlaşma: MICA, yazılı mesajlara ve Gmail’deki gibi tasarlanmış “önemli kişi”lerden gelen mail bildirimlerine doğrudan erişim sağlıyor.

Takvim ve Etkinlik Bildirimleri: Google, Calendar ve Facebook etkinlik bildirimlerini gösterirken kullanıcıların randevuları kabul etmelerine ya da reddetmelerine de imkân veriyor.

Kişisel Sekreter: Intel ve TomTom tarafından desteklenen “Time to Go” (TTG) akıllı hatırlatıcı özelliği var. Bu özellik bulunulan yere göre bir sonraki randevuya gitmek için gerekli olan zamanı hesaplıyor.

Öncelikli Bildirimler: Kullanıcılar, bildirimleri ve mesajları kendi başına filtreleyecek VIP arama listesi düzenleyebiliyor. Titreşim tabanlı uyarı, kullanıcıyı gelen uyarılardan da haberdar ediyor.

Tasarım: Tasarım, yüksek işçilik ve 18K altın kaplamasının yanında eğimli safir cam dokunmatik ekrana sahip. Bir tasarımı siyah su yılanı derisi, Çin’den inciler ve Madagaskar’dan lapis taşlarına sahipken diğeri ise beyaz su yılanı derisi, Güney Afrika’dan kaplan gözü ve Rusya’dan obsidiyenle tasarlandı.

Konfigürasyon ve Güvenlik: Bileklik uzaktan erişim ve uzaktan kilitleyebilecek kilit mekanizmasının yanında web tabanlı portal üzerinden konfigürasyon özelliklerini de taşıyor.