90’larda âşk başkaydı

HT CUMARTESİ/Selin ÖZAVCI

Âşık olmanın mektuplaşmak,paralel telefon hattı, okul çaypartileri ve karışık kasetlerüzerine kurulu olduğuo yıllarda işler belki de daha kolaydı.Bir çay partisinde cepten çıkan aşkmektubuna kolaylıkla tav olurken;bu romantik mesajları şimdi biriFacebook’ta yazsa

“Çıldırmış olmalı”diye düşünürüz herhalde! Aşk ayrılıklasonuçlanınca, sosyal medya profillerinisilmek ama silene kadar da “Kiminle,nerede, ne yapıyor?” sorularına cevaparamak için online casusluk yapmayagerek yoktu. Bir aşk bittiği zamankılçıksız olarak biterdi... 90’lı yıllardaaşkın, sosyalleşmenin son derece hızlıve ‘like’ üzerine kurulduğu 2000’lerdenne kadar farklı olduğunu hatırlayalım.

AŞKIN ROMANTİK GÖSTERGESİ‘

KARIŞIK KASETLER’90’lı yıllara dair en romantikanılardan biri karışık kasetler.O zamanlar yeni çıkan albümlerimüzik dükkânları ve dergilerdentakip etmekten başka yolyoktu. Sonraları çanak antenaracılığıyla ulaşılan MTVyayını hayatımıza girdi de işbiraz daha kolaylaştı. 90’lıyıllarda âşık olup da en azbir karışık kaset hediyeedilmediyse ya da kendiniz hediyeetmek üzere hazırlamadıysanız;o yaşadığınız gerçek aşk değilmiş!Kasetten kasete özenle çekilen aşkşarkıları, kasetin kapağına yapılançizim-tasarım işleri derken, aşk içinmesai ve emek harcamanın ne demekolduğunu deneyimlemiş olmak bileyeterli.İLETİŞİM SORUNU:

PARALELHAT, TELSİZ TELEFON

Bin bir zahmetle tanışıp çıkmateklifi aldığımız ya da ettiğimiz;“beğendiğimiz çocuk-kız” bize ancakev telefonu numaramızdan ulaşabilirdi.Ne var ki zorlu süreç işte bu noktadabaşlardı: Genellikle evin girişindeduran telefon çaldığında, denk gelipyakalarsanız da evin en merkezinoktasında rahat konuşma sıkıntısıçözülmeliydi. Odasında paralel hatlıtelefon olanlar çok şanslıydı. Tabiibakkalı aramak için ahizeyi kaldıranannemizin sesini duyabilecek olmanıngerginliği her an ensede olsa da! Telsiztelefonlar yaygınlaşıp da balkondabile konuşma imkânı doğduğundayeni aşklar yeşerdi ama yanında daay sonunda baba azarına denk gelenkabarık telefon faturaları ortaya çıktı.Yaşça büyük olanlar için bir diğeriletişim sistemi de telesekreterebırakılan mesajlardı. Bizler içinse,evdeki herhangi birinin bırakılanmesajı dinleme olanağı mevcutolduğundan, telesekreter kullanmakolacak iş değildi...

BULUŞMA MEKÂNI KLASİĞİ

O dönem arkadaşlarınızla ya dasevgilinizle buluşmak üzere evdençıkana kadar, sözleşmek için tek birşansınız vardı. “Aloğğğ nerdesin?”diye hesap sorulacak cep telefonları,bu hafta sonu nerede olacak diyekontrol edilecek Facebook etkinlikleriyoktu o yıllarda. Neyse ki her okulunöğrencilerinin takıldığı belirli kafelerolurdu ve hafta sonu o mekânlaragittiğinizde neredeyse sözleşmiş gibi,kimlerle karşılaşacağınızı bilirdiniz.Yeni tanıştığınız arkadaşınıza da omekânın numarasını verip sizi telefonaçağırtmasını beklerdiniz.

TEKNOLOJİ ÂŞIKLARINYANINDA:

ICQ2000’li yılların başında 20’lerineulaşanlar, yani Yonja ya da 80630gibi arkadaşlık sitelerinde profiliolanların ilk online aşk arayışı IRC veICQ tecrübeleriydi. 90’ların sonundayaygınlaşan internete erişim kısıtlıydı.Evde herkesin kullanımına açıkmasaüstü bilgisayar, telefonla bağlantısağlayan dial-up modemler, internetbağlantısı kesilmeden sürdüğündeiçten içe attığımız sevinç çığlıkları...Youtube’da kolaylıkla bulabileceğiniz“dial up internet bağlantısı sesi”videolarını bir izleyin ve o günlerihatırlayın. İnternetle birliktehayatımıza giren IRC ve sonrasındaICQ, evinde internet bağlantısıbulunan âşıklar için teknolojinindaniskasıydı. ICQ’nun çeşitlidurumlara işaret eden efsane seslerihâlâ biz 80’lilerin kulaklarında çınlıyor.

GERÇEK ANLAMDAVEDALAŞMAK

Bugünlerde neredeyse hiç vedalaşmadığımızınfarkında mısınız? 90’lıyıllarda arkadaşımız ya da sevgilimizşehir dışına giderken, uzun vedalaşmafasılları olurdu. Özellikle de bugidiş temelliyse; ne Skype ile gününher saati görüntülü konuşma lüksü nede oradaki hayatında neler olduğunuanbean görebildiğimiz sosyal medyaolmadığından, bir sonrakinin yolunugözlediğimiz o sayfalarca aşk mektubunuyazmaktan sıkı bilek geliştirdik.Âşıklar arası güven durumuda yine sözler üzerine kurulurdu zira“Hafta sonu evdeydim” dediyse inanacakbaşka bir şeyimiz yoktu. Ne de olsacheck-in olabileceği Foursquare, arkaplandan nerede olduğunu çıkarmayaçalışacağımız Instagram selfie’leri yada yanlışlıkla sizin de içinde bulunduğunuzgruba yazabileceği WhatsAppyoktu o yıllarda...

DAVETİYE YERİNE FACEBOOKETKİNLİK

Aşk hikâyelerinin sonucu evlilikkararına vardığında da işler farklıartık. Evlilik planları anne-kayınvalideorganizasyonundan havalı düğünorganizatörlerine teslim edildi çoktan.Eskiden koleksiyon objesi olankartpostallar gibi düğün davetiyeleri deelzem değil artık. Açılır bir Facebooketkinlik sayfası; davetler yollanır...Tabii organizasyona icabet kararı‘belki’ bölümünde kalanlarla son anakadar ‘katıl’ı tıklamayanları beklerkenmideye girecek kramplar kaçınılmaz...O zamanlar evliliğin temelleriiletişimsizlik yüzünden daha mı sağlamatılıyordu acaba?