Yılın kadını neden Lady Gaga?

DEVİR KONUŞMA DEVRİ

Lady Gaga’nın konuşması oldukça duygusal, bitirdiğinde aralarında nişanlısının da bulunduğu izleyicilerin alkışları salonu inletiyor. Son yıllarda ünlülerden, özellikle de Amerika’da, taraf tutmaları hatta ünlerini kullanarak tuttukları tarafın haklarını savunmaları beklenir oldu. “Orta yolculuğun” ölümü denebilir. Konuşma videosunun altında “Müziğinle değil ama fikirlerinle bir jenerasyonun sesi oldun” yazmıştı biri. Bir yorum bu kadar doğru olabilir. “Müzik eğitimi almış olmama rağmen sırf kadın olduğum için fikirlerim ciddiye alınmadı” diyor Lady Gaga gözyaşlarını tutamayarak. Plak şirketine milyonlarca dolar kazandırmış bir kadının böyle hissetmesi ne büyük haksızlık! Şöyle bir gerçek vardır, aktris veya şarkıcı fark etmez hayat öyküleri anlatılırken kadının “bülbül gibi sesi”, “bir içim su güzelliği” övülür ancak iş yetenek kısmını övmeye gelince alkışı onu keşfeden o yapımcı veya o plak şirketi sahibi erkek alır. Çoğumuzun hayatı böyle değil mi? Sadece müzik sektöründe ya da iş hayatında değil, günlük hayatta da erkek taksi şoförüne, emlakçıya, güvenlik görevlisine veya banka memuruna onlar kadar haklı, donanımlı, bilgili, yeterli kısaca eşit olduğumuzu kanıtlamaya uğraşıyoruz. Bazen alaycı bir gülümsemeyle sözlerimiz tekrar ediliyor, bazen “Ablacım sen bırak ben hallederim” deniyor. Bu bakımdan Lady Gaga’nın şarkılarını bizimkilere benzer kişisel deneyimlerden yazıyor olması mutlu ediyor insanı.

GÜÇLÜ KADIN, GÜCÜNÜ YAYAN KADIN

İçimi acıtsa da konuyu Türk müzik sektörüne getirmeden edemeyeceğim. İronik olan Türkiye’de belki de en fazla kadın istihdamının olduğu sektör eğlence ve müzik. Problem kadınların karar verme ve yönetim mekanizmalarında değil de alt kadrolarda çalışması, hem de senelerce. Bir kadının gösteri merkezine prodüksiyon asistanı olarak girip genel müdür olması neredeyse imkânsız. Erkekler ise bu mevzuyu masada muhabbette hallediyorlar, kolayca. Diğer bir problemse kadının kadına düşmanlığı. Sektörde çalışmış biri olarak şöyle diyeyim, müzikte kadın ödülleri Türkiye’de verilse, jürideki kadınlar kıyıp da ödülü kendilerinden başkasına vermezdi! Yönetici konumundaki kadınların sadece “müzik bilen adamlardan” oluşturduğu kadrolardan ne anlamalıyız? Türkiye’de müzikle ilgilenen kadın yok mu, yoksa erkeklerin müziğe ilgisi kadınların asla sağlayamayacakları bir tat mı veriyor? Aslında düşününce Türk müziğinde ne çok ünlü kadın var; Sibel Can, Ebru Gündeş, Şebnem Ferah, Hülya Avşar ve daha niceleri. Bu isimlerin hepsinin ortak yönü sokağa inip yeni yeteneklere yapımcılık için kolları sıvamak yerine jüri koltuğundan ahkâm kesmek. Bu sene hem Grammy hem de Altın Küre adayı olan Lady Gaga Amerikalıların deyimiyle tam bir “power house” yani güç evi; çünkü sadece güçlü değil gücünü yaymaya niyetli!

KALICILIĞIN SIRRI, TABULARI YIKMAK

Yazıyı bir itirafla bitirmek istiyorum. Lady Gaga konuşmasında “Vücudum ve giydiklerimle değil de yazdığım şarkılarla anılmak istedim hep” diyor. “Sürekli çıplak gezmenden belli” derken yüzümde oluşan yargılayıcı ifadeyi fark edip utandım! Lady Gaga’nın giydikleri ya da giymediklerini tartışmakta yanlış bir şey yok tabii ancak müziğinden çok bunları konuşmak yüzeysellikten başka bir şey değil. Steven Tyler, Mick Jagger, Ozzy Osbourne, Anthony Kiedis ve daha niceleri neredeyse yarım asırdır sahnede yarı çıplaklar; ne zaman performanslarından çok kıyafetlerini konuştuk? Lady Gaga istediğini giye giye kadının nasıl giyinmesi ve nasıl olması gerektiğine dair önyargı ve tabuları bir bir yıkacak belli oldu!