Ne kadar gıda fiyat artışına önlem, o kadar faiz düşüşü
Yılın ikinci Enflasyon Raporu’ndan ve Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın açıklamalarından öğrendik ki, geçmiş aylarda yaşadığımız döviz kuru artışı enflasyonu bir puan artıracak. Petrol fiyatlarının son üç ayda yüzde 40 artışı da enflasyonu yüzde 0.4 yükseltecek. Sonuçta ocak ayında yayımlanan Enflasyon Raporu’na göre yüzde 5.5 olarak tahmin edilen yıl sonu tüketici enflasyonu yüzde 6.8’e yükseltildi.
■ Gıda tarafında herhangi bir olumsuz etki beklenmediği gibi, pozitif gelişme de henüz yok. Bu yılki gıda fiyat enflasyonu yüzde 9 olarak alınmıştı, aynı düzeyde bırakıldı.
■ Merkez Bankası’na göre hava koşulları geçen yıldan biraz daha iyi, üretim biraz daha fazla olacak. Ama asıl umutlandıran gelişme ise gıda enflasyonu konusunda hükümetteki farkındalık.
■ Başkan Erdem Başçı bunu şöyle açıkladı: “Ekonomi Bakanımız Nihat Zeybekci’den bir açıklama duydum, çok sevindim. ‘Enflasyonu yüzde 6’nın altına indireceğiz’ dedi. Onu ben şöyle okuyorum: gıda ile ilgili öyle bir tedbir alacaklar ki, çünkü ithalat iznini onlar veriyorlar, gıda enflasyonunu yüzde 9’un da altına indirecekler. O zaman oradan gelecek destekle beraber, bizim de likidite politikasında sağlam duruşumuzu devam ettirerek bu sene enflasyonu düşürmek imkânımız olur. Çünkü küresel enflasyon bu yıl genelde düşme eğiliminde... İlave bir çaba gösterilirse ki; ilgili bakanlıklardan, Tarım Komitesi’ndeki çalışmalardan olumlu sinyaller geliyor. Hükümete pazartesi günü yaptığımız sunumdan da o intibayı edindik. Orada bir çaba olacak. En azından bir farkındalık var. Üretici açısından bakıyoruz ama bu konuyu tüketici açısından da ele almamız gerektiği şeklinde hükümette bir farkındalık oldu. Bu bence çok önemli. Orada ilave bir olumlu katkı gelirse gıda enflasyonu yüzde 9’un altında gerçekleşebilir.”
■ Merkez Bankası ve Başkan Erdem Başçı para politikasının gerektiği kadar sıkı olduğunu, enflasyonu düşürebilmek için gıda fiyatlarında normalleşmenin sağlanması gerektiğini bir süredir anlatıyor. Gıda Komitesi aralık ayında kuruldu. Henüz yeni bir önlem alınmış değil. Dışarıda yemek dahil edildiğinde enflasyon sepetinin yüzde 30’unu oluşturan gıda fiyatlarının yıllık artışı yüzde 14’e varıyor. Gıda ve yemek hizmetleri hariç tüketici enflasyonu ki, sepetin yüzde 70’i, yıllık yüzde 4.8 yükseliyor. İkisinin birleştirilmesiyle yüzde 8’lik manşet enflasyona ulaşılıyor.
■ Merkez Bankası çok doğal ki, meyve ve sebze fiyatlarının düşürüldüğü ölçüde enflasyonun düşebileceğini savunuyor. Çünkü zorunlu bir tüketim olan gıdaya karşı para politikası işlemez. İşe gıda yoluyla yapılan fahiş kârların budanmasından başlanabilse enflasyonda ve çok istenen faiz oranlarında yeni düşüşler sağlanabilecek.
SONUÇ: “Karın da, buzun da aslı sudur.” Japon atasözü
